Viêm khớp dạng thấp: khái niệm, nguyên nhân và diễn biến
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn do cơ thể sản xuất các chất gây đau. Bệnh này có diễn biến phức tạp và xuất hiện nhiều triệu chứng tại các vị trí khớp, ngoài khớp và trên toàn thân. Bài viết này sẽ giới thiệu về khái niệm, nguyên nhân và diễn biến của viêm khớp dạng thấp để giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh và bảo vệ sức khỏe của mình.
Khái niệm về viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng viêm khớp toàn thân do rối loạn miễn dịch, diễn biến mãn tính và trở nặng dần. Bệnh gây ra đau đớn và có thể dẫn đến tàn phế. Tỷ lệ mắc bệnh nhiều hơn ở phụ nữ (khoảng 75%) trong độ tuổi từ 30-60.
Bệnh này diễn biến phức tạp và gây hậu quả nặng nề. Vì vậy, bệnh nhân cần được điều trị tích cực từ giai đoạn đầu để kiểm soát và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Điều này giúp giảm nguy cơ tàn phế và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Nguyên nhân viêm khớp dạng thấp
Hiện nay, viêm khớp dạng thấp được cho là do nhiều yếu tố:
- Nguyên nhân khởi phát: Có nhiều giả thuyết cho rằng virus có thể là tác nhân gây bệnh, nhưng vẫn chưa được chứng minh chính xác.
- Do cơ địa: Đa phần phụ thuộc vào độ tuổi và giới tính, thường thấy ở phụ nữ trên 30 tuổi.
- Đặc tính di truyền: Nếu trong gia đình có người mẹ hoặc cha mắc viêm khớp dạng thấp, thì con cái cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.
- Yếu tố thuận lợi của bệnh: Sự suy yếu sau chấn thương, tỉnh trạng sau sinh, môi trường lạnh ẩm kéo dài.
Đối tượng có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp
Phụ nữ có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp cao gấp 2-3 lần so với nam giới. Bệnh này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường thấy ở tuổi trung niên trở đi. Những người có gia đình có người mắc viêm khớp dạng thấp cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Hút thuốc lá, tiếp xúc với amiăng hoặc silica cũng là những yếu tố tăng nguy cơ phát triển bệnh. Thêm vào đó, béo phì và thừa cân cũng là những yếu tố gia tăng nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp.
Diễn biến của viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp thường khó phát hiện vì triệu chứng ban đầu thường mơ hồ và dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh viêm khớp khác. Các triệu chứng chính bao gồm:
- Thời kỳ khởi phát: 85% bệnh nhân bắt đầu có các triệu chứng từ từ, tăng dần. 15% xuất hiện đột ngột với dấu hiệu viêm cấp. Các khớp bàn tay và khớp gối thường bị viêm trong giai đoạn này. Thời kỳ này kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, sau đó chuyển sang giai đoạn tiếp theo.
- Diễn biến trong giai đoạn toàn phát: Viêm khớp bắt đầu xuất hiện ở các khớp như bàn tay, cổ tay, ngón tay, đầu gối và bàn chân. Triệu chứng viêm xuất hiện muộn hơn ở các khớp khác như khuỷu, háng, vai và cột sống cổ.
“Viêm khớp dạng thấp thường là một bệnh khó phát hiện và có diễn biến phức tạp.”
Trong giai đoạn toàn phát, những diễn biến của bệnh bao gồm:
- Viêm các khớp ở cổ tay, bàn tay, ngón tay, cổ chân, bàn chân. Các triệu chứng viêm đau thường xuyên xuất hiện, khớp sưng và ít nóng đỏ.
- Cứng khớp vào buổi sáng, cần xoa bóp hoặc xoay khớp để vận động trước khi xuống giường.
- Sự biến dạng khớp: Các triệu chứng như bàn tay gió thổi hay bàn tay lưng lạc đà thường xuất hiện chậm hơn.
Viêm khớp dạng thấp cũng có thể gây ra các biểu hiện toàn thân và ngoài khớp, bao gồm:
- Mệt mỏi, chán ăn, giảm cân, khó ngủ.
- Hiện tượng xuất hiện các hạt dưới da gần khớp cổ tay, gối và xung quanh khớp cổ tay. Các hạt này không đau, không di động và có đường kính từ 5-15mm.
- Phình to của các bao khớp do viêm sưng.
- Da đỏ ở bàn chân và lòng bàn tay do viêm mao mạch.
- Sự teo cơ và viêm bao hoạt dịch quanh khớp.
- Teo khớp do dây chằng khớp bị viêm.
“Viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như cứng khớp và tàn phế.”
Biến chứng của viêm khớp dạng thấp
Cứng khớp là một trong những biến chứng phổ biến của viêm khớp dạng thấp. Tình trạng này hạn chế khả năng vận động và gây đau đớn kéo dài, ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Ngoài ra, viêm khớp dạng thấp lâu ngày có thể dẫn đến dính khớp, teo cơ, biến dạng khớp và thậm chí tàn phế. Nguy cơ mắc bệnh tim mạch và biến chứng tim cũng tăng lên, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được theo dõi chặt chẽ. Viêm khớp dạng thấp lâu dài cũng có thể gây ra biến dạng các khớp, đặc biệt là ở bàn tay và ngón tay.
Để kết luận, viêm khớp dạng thấp không đáng sợ nếu chúng ta sống một lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe đều đặn để theo dõi bệnh. Khi có triệu chứng sưng đau khớp, hãy đến trung tâm y tế để được kiểm tra và điều trị chính xác. Không nên tự ý sử dụng thuốc khi chưa được tư vấn bởi bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.
Tìm hiểu thêm:
Câu hỏi thường gặp về viêm khớp dạng thấp
- Viêm khớp dạng thấp là gì?
Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng viêm khớp toàn thân do rối loạn miễn dịch, diễn biến mãn tính và trở nặng dần. Bệnh gây ra đau đớn và có thể dẫn đến tàn phế.
- Nguyên nhân gây viêm khớp dạng thấp là gì?
Hiện nay, nguyên nhân gây viêm khớp dạng thấp vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố được cho là có liên quan, bao gồm nguyên nhân khởi phát vírus, các yếu tố di truyền và yếu tố môi trường như suy yếu sau chấn thương hoặc tỉnh trạng sau sinh.
- Viêm khớp dạng thấp có dấu hiệu như thế nào?
Triệu chứng của viêm khớp dạng thấp thường phát triển chậm và có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khớp khác nhau. Các triệu chứng phổ biến bao gồm đau, sưng và cứng khớp.
- Nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp cao ở nhóm người nào?
Phụ nữ có nguy cơ mắc viêm khớp dạng thấp cao gấp 2-3 lần so với nam giới. Người có gia đình có người mắc viêm khớp dạng thấp cũng có nguy cơ cao hơn. Hút thuốc lá, tiếp xúc với amiăng hoặc silica cũng là những yếu tố tăng nguy cơ phát triển bệnh.
- Biến chứng nào có thể xảy ra do viêm khớp dạng thấp?
Viêm khớp dạng thấp có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như cứng khớp, tàn phế và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các khớp, cơ và mao mạch cũng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh này.
Nguồn: Tổng hợp
