Viêm đường ruột: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị
Viêm đường ruột là một trong những bệnh lý phổ biến liên quan đến hệ tiêu hóa. Bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, sốt thậm chí có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu chi tiết về viêm ruột để bảo vệ sức khỏe.
Viêm đường ruột là gì?
Viêm đường ruột là một bệnh lý xảy ra khi lớp niêm mạc của ruột bị viêm nhiễm, dẫn đến các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy và khó chịu trong quá trình tiêu hóa. Bệnh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của ruột, từ dạ dày, ruột non đến ruột già.
Viêm ruột có thể xuất hiện đột ngột và tạm thời trong vài ngày (cấp tính) hoặc kéo dài dai dẳng (mãn tính). Tình trạng viêm ruột mãn tính trong đường tiêu hóa, thường bao gồm bệnh lý:
- Viêm loét đại tràng: Là tình trạng viêm và lở loét xảy ra trên niêm mạc của đại tràng và trực tràng.
- Bệnh Crohn: Đặc trưng bởi tình trạng viêm có thể ảnh hưởng đến toàn bộ các lớp của thành ruột, phổ biến nhất ở ruột non. Ruột già và các phần khác của hệ tiêu hóa trên cũng có thể bị ảnh hưởng, mặc dù điều này ít gặp hơn.
Nguyên nhân dẫn đến viêm đường ruột
Nguyên nhân gây viêm đường ruột rất đa dạng và có thể bao gồm:
- Nhiễm khuẩn và virus: Các tác nhân như vi khuẩn Salmonella, Escherichia coli hay virus Norovirus có thể gây viêm niêm mạc ruột.
- Bệnh lý tự miễn: Các bệnh viêm ruột như Crohn và viêm loét đại tràng xuất phát từ sự phản ứng sai lệch của hệ miễn dịch, khiến cơ thể tấn công niêm mạc ruột.
- Dị ứng thực phẩm: Phản ứng dị ứng với một số loại thực phẩm cũng có thể gây viêm đường ruột.
- Lối sống không lành mạnh: Chế độ ăn uống thiếu khoa học, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá hoặc căng thẳng kéo dài có thể làm tăng nguy cơ viêm đường ruột.
- Sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Các loại thuốc như Ibuprofen và Diclofenac natri có thể làm tăng nguy cơ viêm đường ruột.
Dấu hiệu viêm đường ruột
Người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng điển hình như:
- Đau bụng âm ỉ hoặc quặn thắt ở vùng bụng, nhất là sau khi ăn.
- Tiêu chảy kéo dài hoặc đi ngoài ra máu.
- Sốt.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân, chán ăn.
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Phát ban da.
Viêm đường ruột có nguy hiểm không?
Viêm đường ruột nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Tắc ruột: Niêm mạc ruột bị viêm nhiễm gây chít hẹp hoặc tắc nghẽn đường tiêu hóa.
- Thủng ruột: Viêm nhiễm nặng có thể làm mỏng thành ruột và dẫn đến thủng ruột, gây viêm phúc mạc nghiêm trọng.
- Ung thư đại tràng: Viêm loét đại tràng kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư.
Cách chẩn đoán viêm đường ruột
Để chẩn đoán viêm đường ruột, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp sau:
- Xét nghiệm máu: Giúp phát hiện tình trạng viêm nhiễm qua các chỉ số viêm.
- Nội soi: Kiểm tra trực tiếp niêm mạc ruột để phát hiện tổn thương, viêm loét.
- Chụp CT hoặc MRI: Để xác định mức độ và vị trí của viêm nhiễm trong ruột.
Biện pháp điều trị tình trạng viêm đường ruột
Có nhiều phương pháp điều trị viêm đường ruột tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Dưới đây là các phương pháp hiệu quả mà bạn nên áp dụng:
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Nhiều người thường thắc mắc về viêm đường ruột nên ăn gì? Nếu bạn gặp khó khăn trong việc nuốt hoặc tiêu hóa, nên chọn các món ăn nhạt và được chế biến đơn giản.
Các bác sĩ thường khuyến nghị chế độ ăn BRAT, bao gồm chuối, cơm, sốt táo và bánh mì nướng. Ngoài ra, nên ăn thành nhiều bữa nhỏ và tránh các thực phẩm có khả năng gây kích thích ruột như đồ cay, đồ chiên rán để giảm thiểu cảm giác buồn nôn.
Thay đổi lối sống
Lối sống lành mạnh bao gồm việc tập thể dục đều đặn, hạn chế căng thẳng, ngủ đủ giấc và từ bỏ các thói quen xấu như hút thuốc hay uống rượu bia cũng giúp cải thiện triệu chứng viêm đường ruột hiệu quả.
Sử dụng thuốc
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh, kháng viêm hoặc thuốc ức chế hệ miễn dịch để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng viêm lan rộng.
- Thuốc kháng sinh: Được sử dụng khi có nghi ngờ nhiễm trùng, thường gặp ở bệnh Crohn quanh vùng hậu môn.
- Thuốc kháng viêm: Aminosalicylate và Corticosteroid.
- Thuốc chống tiêu chảy: Bổ sung chất xơ như bột psyllium, methylcellulose hoặc dùng loperamid trong trường hợp tiêu chảy nặng.
- Thuốc giảm đau: Acetaminophen thường được khuyến cáo cho các trường hợp đau nhẹ.
Phẫu thuật
Trong các trường hợp viêm nặng hoặc có biến chứng như tắc ruột, thủng ruột, phẫu thuật có thể là biện pháp cần thiết để cắt bỏ phần ruột bị tổn thương. Phẫu thuật viêm loét đại tràng thường bao gồm việc cắt bỏ toàn bộ đại tràng và trực tràng. Trong một số trường hợp khác, có thể chỉ cần cắt bỏ một phần của đường tiêu hóa bị viêm hoặc tổn thương.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu bạn gặp các triệu chứng kéo dài như đau bụng dữ dội, tiêu chảy không dứt, sốt cao, mất nước hoặc đi ngoài ra máu, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Viêm đường ruột có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Bằng cách xây dựng chế độ ăn uống khoa học, thay đổi lối sống lành mạnh và điều trị y tế kịp thời, người bệnh có thể kiểm soát tốt tình trạng này và ngăn ngừa bệnh tiến triển.