Viêm đa dây thần kinh: nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Viêm đa dây thần kinh là một tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến nhiều dây thần kinh trong cơ thể, thường do các bệnh lý hệ thống như tiểu đường hoặc nghiện rượu gây ra. Bệnh này có thể xuất hiện dưới dạng cấp tính hoặc mạn tính, mỗi thể lại có biểu hiện và mức độ nghiêm trọng khác nhau.

Viêm Đa Dây Thần Kinh Là Gì?

Viêm đa dây thần kinh là sự tổn thương của nhiều dây thần kinh, thường ảnh hưởng đến các dây thần kinh ngoại biên. Bệnh có thể diễn tiến cấp tính hoặc mạn tính, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Viêm Đa Dây Thần Kinh Cấp Tính

Viêm đa dây thần kinh cấp tính là khi các triệu chứng xuất hiện nhanh chóng trong vài ngày hoặc vài tuần, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khoẻ nếu không được điều trị kịp thời.

• Triệu chứng cảm giác và vận động xuất hiện gần như đồng thời. Người bệnh có thể cảm thấy tê bì đột ngột trên một vùng nào đó của cơ thể, theo sau đó là sự yếu đi của các cơ trong vùng bị ảnh hưởng.
• Diễn tiến nhanh chóng và đe dọa đến sức khỏe tổng thể của người bệnh. Những biến đổi này có thể gây ra sự mất thăng bằng, làm người bệnh dễ té ngã và dễ chấn thương.
• Không được chữa trị kịp thời và đúng cách, các triệu chứng có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn, ảnh hưởng đến khả năng hồi phục và chức năng của các dây thần kinh bị tổn thương.

Viêm Đa Dây Thần Kinh Mạn Tính

Bệnh mạn tính có thể phát triển chậm chạp, không có triệu chứng rầm rộ lúc đầu, nhưng lại gây khó chịu và có thể không thể phục hồi hoàn toàn.

• Đặc trưng bởi sự diễn tiến chậm và thường gây khó chịu kéo dài trước khi dẫn đến mất cảm giác hoặc yếu cơ. Triệu chứng ban đầu có thể không rõ ràng, như ngứa ran nhẹ nơi các chi, nhưng dần dần trở nên rõ rệt hơn.
• Khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi bộ, cầm nắm do suy giảm sức cơ và cảm giác vùng ngoại biên.
• Nhiều trường hợp, cứ để bệnh tiến triển mà không can thiệp sớm có thể dẫn đến tình trạng suy nhược và giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng.

Triệu Chứng của Viêm Đa Dây Thần Kinh

Các triệu chứng chủ yếu ảnh hưởng đến chức năng cảm giác và vận động, thường bắt đầu cảm giác khó chịu ở bàn chân hoặc bàn tay. Người bệnh có thể cảm thấy tê, ngứa ran hoặc đau đớn mà không có tác động bên ngoài nào.

• Mất cảm giác đau và xúc giác không cân bằng, dễ dàng gây ra chấn thương do bỏng nóng hoặc lạnh. Những vết thương này thường không được nhận ra cho đến khi đã trở nên nghiêm trọng.
• Tổn thương thần kinh vận động khiến cơ bắp yếu đi và suy giảm chức năng vận động. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng teo cơ nếu thần kinh không được phục hồi.
• Đôi khi, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng rung giật cơ hoặc co thắt cơ bất thường, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát và phối hợp động tác.

Biến Chứng Của Viêm Đa Dây Thần Kinh

• Bỏng và vết thương ngoài da: Do mất cảm giác, người bệnh không nhận biết sự thay đổi nhiệt độ hoặc đau. Điều này thường dẫn đến bỏng hoặc tổn thương nghiêm trọng mà không được chú ý kịp thời.
• Nhiễm trùng: Các khu vực giảm cảm giác có nguy cơ bị thương mà người bệnh không hay biết, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng cao và có thể trở nên nghiêm trọng nếu không được chăm sóc đúng cách.
• Té ngã: Yếu cơ và mất cảm giác dẫn đến mất thăng bằng. Điều này đặc biệt nguy hiểm cho người lớn tuổi và có thể dẫn đến gãy xương và các biến chứng thứ cấp khác.

Nguyên Nhân Gây Viêm Đa Dây Thần Kinh

Nguyên nhân có thể bao gồm nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn, các bệnh tự miễn, hoặc do phơi nhiễm các chất độc hại. Bệnh tiềm ẩn như tiểu đường, nghiện rượu cũng là nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm đa dây thần kinh.

Các Yếu Tố Nguy Cơ

• Tiêu thụ rượu bia quá mức, gây ra độc hại thần kinh và thiếu hụt vitamin trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến chức năng thần kinh.
• Tiếp xúc thường xuyên với chất độc như thủy ngân, chì có thể gây tổn thương trực tiếp đến các tế bào thần kinh và hệ thống thần kinh trung ương.
• Thiếu hụt các vitamin quan trọng như B1, B6, B12, bởi vì vitamin này đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ và phục hồi chức năng thần kinh.
• Các bệnh tự miễn như lupus, hội chứng Guillain-Barré, nơi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào thần kinh của chính cơ thể, gây tổn thương.

Phương Pháp Chẩn Đoán và Điều Trị

Việc chẩn đoán bao gồm hỏi bệnh sử, khám thực thể, đôi khi cần đo điện cơ hoặc xét nghiệm máu. Điều trị tập trung vào giảm triệu chứng và ngăn chặn tổn thương thêm cho dây thần kinh, cũng như giải quyết nguyên nhân cơ bản nếu có.

Phương Pháp Điều Trị

• Thuốc: Bao gồm thuốc ngăn ngừa tổn thương thần kinh như thuốc chống viêm, thuốc kiểm soát đường huyết cho bệnh nhân tiểu đường, và thuốc giảm đau như acetaminophen và NSAIDs.
• Vật lý trị liệu: Giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện chức năng vận động. Các bài tập cụ thể có thể giúp người bệnh cải thiện khả năng cân bằng và giảm thiểu nguy cơ té ngã.
• Điều trị nguyên nhân: Chẳng hạn, nếu bệnh do tiểu đường, cần kiểm soát đường huyết tốt; nếu do thiếu hụt vitamin, cần bổ sung vitamin kịp thời và đúng cách.

Với bệnh nhân có thiếu hụt vitamin hoặc mắc bệnh tự miễn, liệu pháp điều trị sẽ được điều chỉnh để phù hợp với nguyên nhân gây bệnh. Trong những trường hợp cần thiết, liệu pháp miễn dịch có thể được xem xét để điều trị nguyên nhân tự miễn dịch.

Thói Quen Sinh Hoạt và Dinh Dưỡng Hỗ Trợ

Để hạn chế diễn tiến bệnh, cần thực hiện một chế độ sinh hoạt lành mạnh và chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Chế Độ Sinh Hoạt

• Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng dưới sự hướng dẫn của chuyên gia có thể giúp cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh nhóm cơ.
• Sử dụng biện pháp giảm đau kịp thời và chăm sóc tốt cho chân tay để tránh các tổn thương không đáng có. Đeo giày dép bảo vệ khi đi ra ngoài nhà.

Chế Độ Dinh Dưỡng

• Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, protein, chất béo lành mạnh và vitamin. Những thực phẩm này không chỉ cung cấp năng lượng mà còn bảo vệ hệ thần kinh khỏi sự thoái hóa.
• Hạn chế đường và thức ăn chế biến sẵn để tránh làm trầm trọng thêm triệu chứng bệnh và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể.

Phòng Ngừa Viêm Đa Dây Thần Kinh

Cách tốt nhất để ngăn ngừa là kiểm soát tốt các bệnh lý nền và duy trì lối sống lành mạnh. Hãy ăn uống đủ chất, để ý đến việc luyện tập thể dục đều đặn và hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại.

Trong hành trình đối mặt với viêm đa dây thần kinh, hiểu biết đúng đắn và sự chăm sóc thích hợp là chìa khóa giúp bạn vượt qua bệnh tật một cách hiệu quả nhất.

Câu Hỏi Thường Gặp

Câu hỏi 1: Viêm đa dây thần kinh có chữa được không?

Chữa viêm đa dây thần kinh phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Với phương pháp điều trị đúng đắn và kịp thời, có thể kiểm soát triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Tuy nhiên, hồi phục hoàn toàn có thể không luôn xảy ra, đặc biệt trong các trường hợp mạn tính.

Câu hỏi 2: Làm thế nào để phát hiện viêm đa dây thần kinh sớm?

Nếu bạn cảm thấy có triệu chứng như tê bì, đau, yếu cơ mà không rõ nguyên nhân, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay để thực hiện các xét nghiệm cần thiết và phát hiện bệnh sớm nhất có thể.

Câu hỏi 3: Viêm đa dây thần kinh có ảnh hưởng đến tuổi thọ không?

Mặc dù bệnh có thể gây ra bất tiện lớn và giảm chất lượng cuộc sống, nó thường không trực tiếp đe dọa đến tuổi thọ. Tuy nhiên, những biến chứng như té ngã và nhiễm trùng có thể ảnh hưởng gián tiếp.

Câu hỏi 4: Bổ sung thực phẩm nào để hỗ trợ điều trị viêm đa dây thần kinh?

Thực phẩm giàu vitamin B như trứng, cá, ngũ cốc nguyên cám và các loại hạt có thể hỗ trợ trong việc duy trì sức khỏe của hệ thần kinh.

Câu hỏi 5: Thói quen xấu nào nên tránh để ngăn ngừa viêm đa dây thần kinh?

Hạn chế hoặc tránh tiêu thụ rượu bia quá mức, tránh thuốc lá, thức ăn nhanh và chế biến sẵn cũng như cần tránh các yếu tố nguy cơ như stress kéo dài và thiếu ngủ.

Nguồn: Tổng hợp