Ung thư vòm họng có thể phát hiện sớm không?

Ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng là một bệnh lý ác tính nguy hiểm. Bệnh thường biểu hiện với các triệu chứng vùng mũi họng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp nên thường khiến người bệnh chủ quan, chậm trễ đi khám.

Nguyên nhân gây bệnh cụ thể của ung thư vòm họng chưa được làm rõ, nhưng đã xác định được nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Các yếu tố này bao gồm: nhiễm virus EBV hoặc HPV, môi trường sống bị ô nhiễm (thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi, chất độc hại), thói quen ăn uống (ăn nhiều thực phẩm muối như trứng muối, cá muối, dưa cà muối), uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, yếu tố di truyền (người có người thân trong gia đình bị ung thư vòm họng thì có nguy cơ bị bệnh cao hơn người bình thường) và tuổi tác (càng lớn tuổi thì nguy cơ mắc bệnh càng cao). (1)

Ung thư vòm họng là một bệnh lý ác tính nguy hiểm

Bệnh ung thư vòm họng có thể được chia thành 4 giai đoạn gồm:

• Giai đoạn 1: còn gọi là ung thư vòm họng giai đoạn đầu
• Giai đoạn 2: ung thư vòm họng giai đoạn khu trú
• Các giai đoạn 3 và 4: ung thư vòm họng giai đoạn tiến triển và giai đoạn cuối

Trong hầu hết các trường hợp, khối u ác tính khó phát hiện ở giai đoạn sớm do có biểu hiện tương tự với các bệnh lý thông thường. Nếu không được điều trị kịp thời, những tế bào đột biến này có khả năng di căn đến các bộ phận khác (chủ yếu là xương, phổi và gan) của cơ thể thông qua mô, hệ thống bạch huyết và máu. (2)

Dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư vòm họng

Giai đoạn 1 ung thư vòm họng còn gọi là giai đoạn ủ bệnh, trong giai đoạn này, khối u bắt đầu hình thành một cách âm thầm, sau đó xuất hiện các triệu chứng giống các bệnh đường hô hấp như ngạt mũi, ù tai, đau đầu thoáng qua làm người bệnh chủ quan.

• Đau rát họng, khản tiếng: Biểu hiện này chứng tỏ khối u đang phát triển gây tổn thương niêm mạc và các cấu trúc vùng hầu-họng, kết quả là gây cảm giác đau khi nói hoặc nuốt.Tiếp sau đó, cổ họng bắt đầu đau rát nặng hơn dẫn tới hiện tượng khản tiếng. Các triệu chứng trên tuy dễ nhầm lẫn nhưng có thể phân biệt với các bệnh hô hấp khác bằng 1 đặc điểm chung đó là thường đau ở cùng 1 bên cổ họng, tăng dần và dùng thuốc điều trị không đỡ. Nếu đã tự dùng thuốc điều trị các bệnh như cảm cúm, đau họng,… mà không khỏi, thời gian kéo dài 3 tuần trở nên thì nên đến cơ sở chuyên khoa để tầm soát bệnh ung thư vòm họng.
• Ngạt mũi: Triệu chứng điển hình ung thư vòm họng là ngạt mũi một bên, lúc đầu ngạt từng lúc, có thể kèm theo chảy máu mũi. Có biểu hiện này là khối u phát triển ra phía trước, trực tiếp chèn ép vào lỗ mũi sau, hoặc phối hợp làm nặng thêm các bệnh hô hấp như nhiễm trùng hay viêm mũi.
• Ho có đờm: Biểu hiện ho trong ung thư vòm họng là ho có đờm và dai dẳng. Các loại thuốc chữa ho, cảm cúm chỉ làm giảm triệu chứng nhất thời.
• Đau đầu: Cơn đau đầu mang tính chất âm ỉ và xuất hiện từng cơn. Vì cơn đau chỉ mang tính chất thoáng qua, mức độ nhẹ nên ít làm người bệnh bận tâm đến.
• Ù tai: Biểu hiện là ù một bên tai, lúc tại bị ù cảm giác như nghe tiếng ve kêu bên tai.
• Nổi hạch: Người bị ung thư vòm họng có nổi hạch ở vùng cổ, dùng tay sờ vào 2 vị trí hạch dưới cằm có thể phát hiện dễ dàng. Những hạch này không nhỏ đi như đối với bệnh lý viêm nhiễm thông thường mà phát triển to lên và gây cảm giác đau nhức.Nhìn chung, các triệu chứng này tương tự với các bệnh hô hấp thông thường.

Người bị ung thư vòm họng có nổi hạch ở vùng cổ

Tuy nhiên, nếu để ý kỹ sẽ phát hiện trong ung thư vòm họng việc sổ mũi hay đau rát họng thường chỉ tập trung ở 1 bên cổ họng, có biểu hiện lâu dài nên uống thuốc thường không có tác dụng. Để nhận biết sớm bệnh ung thư vòm họng, người có nguy cơ mắc bệnh cần chú ý theo dõi bệnh và đi khám ngay nếu các triệu chứng diễn ra dai dẳng không khỏi. (3)

Cách chẩn đoán bệnh ung thư vòm họng

Khi theo dõi bệnh phát hiện các triệu chứng với tính chất đặc trưng được nêu ở trên thì nên đi khám và tầm soát ung thư vòm họng. Khi đi khám cần nói rõ các triệu chứng đặc biệt là các triệu chứng phân biệt liên quan đến ung thư vòm họng để bác sĩ dễ dàng hơn trong việc phát hiện và đưa ra chỉ định điều trị.

Dựa vào triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm

Xét nghiệm mô bệnh học: Thực hiện bằng bấm sinh thiết u qua đường mũi hoặc họng miệng. Kết quả thường thấy hình ảnh tế bào ung thư.

Các phương pháp khác hỗ trợ cho chẩn đoán:

• Chẩn đoán huyết thanh: phương pháp này dựa vào mối liên quan của EBV với ung thư vòm họng, có thể tiến hành trên hàng loạt người để phát hiện sớm ngay khi triệu chứng lâm sàng chưa rõ. Nhưng cũng không có giá trị chẩn đoán xác định mà vẫn phải dựa vào kết quả giải phẫu bệnh lý.
• Chẩn đoán X-quang: Để đánh giá sự lan tràn và phá hủy của khối u lên nền sọ.
• Chẩn đoán phóng xạ: có thể chẩn đoán sớm được kích thước khối u, chẩn đoán được tình trạng di căn xa của bệnh.

Chẩn đoán phân biệt

• U xơ vòm mũi họng.
• Polyp mũi sau.
• Tồn dư tổ chức V.A.

Khám và tầm soát ung thư vòm họng khi phát hiện các triệu chứng đặc trưng

Kết luận

Ung thư vòm họng là một bệnh lý nguy hiểm nhưng nếu được phát hiện sớm, cơ hội điều trị thành công sẽ cao hơn. Việc nhận biết các dấu hiệu sớm như ngạt mũi, đau rát họng, ù tai, và nổi hạch ở cổ rất quan trọng để kịp thời thăm khám và chẩn đoán chính xác. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kéo dài và không thuyên giảm. Chăm sóc sức khỏe bản thân và theo dõi định kỳ sẽ giúp bạn phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn, tăng cơ hội điều trị hiệu quả. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và chăm sóc sức khỏe của mình một cách cẩn thận và khoa học.