Ung thư da tại singapore: loại ung thư da phổ biến và dấu hiệu cảnh báo
Trong số các loại ung thư phổ biến tại Singapore, ung thư da vẫn nằm trong top 10. Mặc dù tỷ lệ mắc ung thư da ở người da trắng cao hơn so với người châu Á, nhưng việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo và kiến thức về các loại ung thư da khác nhau vẫn rất quan trọng. Bài viết này được tham vấn từ Bác sỹ Quek Hong Hui Richard, chuyên ngành Y học Ung bướu tại Bệnh viện Mount Elizabeth, Singapore.
Ung thư da và lớp biểu bì
Vì ung thư da bắt đầu ở lớp ngoài cùng của da, được gọi là lớp biểu bì. Lớp này chứa ba loại tế bào là tế bào vảy, tế bào đáy và tế bào hắc tố. Khi da tiếp xúc với ánh nắng quá nhiều, tia cực tím (UV) có thể gây ra những thay đổi trong ADN của các tế bào trên da, dẫn đến hậu quả ung thư da.
Các loại ung thư da phổ biến tại Singapore
Ung thư da có thể được phân thành hai loại chính là ung thư hắc tố (melanoma) và ung thư không hắc tố.
- Ung thư hắc tố da (Melanoma skin cancer – MSC): Đây là loại ung thư bắt đầu từ các tế bào hắc tố (melanocytes), nơi hắc tố được tạo ra. Nó có thể phát triển ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể từ da bình thường hoặc từ một nốt ruồi tiến triển thành ung thư. Mặc dù hiếm gặp ở Singapore, tỷ lệ mắc ung thư hắc tố da là 0,5 ca/100.000 người dân. Tuy nhiên, loại ung thư này nguy hiểm hơn so với các loại ung thư da không hắc tố vì có khả năng tiến triển và di căn nhanh hơn.
- Ung thư da không hắc tố (Non-melanoma skin cancer – NMSC): Đây là loại ung thư không bắt nguồn từ các tế bào hắc tố (melanocytes). Loại phổ biến nhất trong NMSC là ung thư tế bào đáy chiếm khoảng 60% tổng số các trường hợp ung thư da. Nó là loại ung thư phổ biến thứ 6 trên nam giới và thứ 7 trên phụ nữ tại Singapore.
Trích dẫn: “Ung thư hắc tố da là một loại ung thư cực kỳ nguy hiểm” – Bác sỹ Quek Hong Hui Richard
Ngoài hai loại ung thư trên, còn có các loại ung thư da hiếm gặp bao gồm:
- Ung thư biểu mô tế bào Merkel (Merkel cell carcinoma – MCC): Đây là một loại ung thư cực kỳ nguy hiểm và có khả năng xảy ra ở bất kỳ phần nào của da. Đặc biệt, loại ung thư này có thể xuất hiện dưới dạng loét hoặc vết loét. Nam giới và những người lớn tuổi có khả năng cao gấp đôi so với nữ giới. Nếu không được chữa trị kịp thời, MCC khá khó chữa trị.
- U lympho ở da: Loại ung thư này bắt đầu từ các tế bào bạch cầu, là một phần của hệ thống miễn dịch cơ thể người. Chúng được phân thành bệnh ung thư lympho Hodgkin và bệnh ung thư lympho không Hodgkin. Mặc dù phổ biến hơn ở nam giới và người có hệ miễn dịch suy giảm, không có nguyên nhân rõ ràng cho việc xuất hiện loại ung thư này trên một số người mà không gây bệnh ở những người khác.
- Sarcoma Kaposi: Loại ung thư này bắt đầu từ tế bào niêm mạc của hệ bạch huyết hoặc mạch máu tiến triển thành ung thư. Người có hệ miễn dịch suy yếu có nguy cơ cao hơn và sarcoma Kaposi có thể xuất hiện ở bất kỳ phần nào của cơ thể, kể cả da.
Trích dẫn: “Ung thư biểu mô tế bào Merkel là một loại ung thư cực kỳ nguy hiểm” – Bác sỹ Quek Hong Hui Richard
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ
Có một số yếu tố tăng nguy cơ phát triển ung thư da, bao gồm cả yếu tố có thể điều chỉnh được và không thể điều chỉnh được.
Các yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh bao gồm:
- Tiếp xúc quá mức với tia cực tím (Ultraviolet – UV) từ ánh nắng mặt trời hoặc các nguồn tia UV nhân tạo như giường tắm nắng và đèn hồng ngoại.
- Tiếp xúc với các chất độc hại như thuốc trừ sâu và nhựa đường.
- Tiếp xúc với tia phóng xạ ion trong các nghề nghiệp như nhân viên chụp X quang.
Các yếu tố nguy cơ không thể điều chỉnh được bao gồm:
- Tiền sử gia đình có ung thư da.
- Dân tộc.
- Sở hữu nhiều nốt ruồi hoặc nốt ruồi có hình dạng không đều.
- Chứng dày sừng quang hóa.
- Thuốc ức chế hệ miễn dịch.
- Điều kiện da nhạy cảm với ánh sáng.
Trích dẫn: “Nốt ruồi có hình dạng không đều có thể dẫn đến nguy cơ cao hơn phát triển ung thư da” – Bác sỹ Quek Hong Hui Richard
Dấu hiệu và triệu chứng của ung thư da
Việc nhận biết dấu hiệu và triệu chứng ung thư da có thể giúp chẩn đoán và điều trị sớm. Dấu hiệu này có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại ung thư, nhưng nhìn chung, bạn nên chú ý đến sự thay đổi trên da như một mụn mới mọc, nốt ruồi hoặc vết loét, đặc biệt là một vết loét ngứa, đau, đóng vảy hoặc chảy máu và lâu lành.
Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng phổ biến cần chú ý:
- Ung thư biểu mô tế bào đáy (Basal cell carcinoma – BCC): Thường xuất hiện trên vùng da tiếp xúc với ánh nắng dưới dạng vết thương hở, vùng đỏ, khối u hoặc vết sưng như ngọc trai hoặc sáng bóng. Sự tăng trưởng này có thể có các cạnh nhô lên hoặc cuộn lại, có hoặc không có vết lõm ở giữa. Nó cũng có thể rỉ ra hoặc chảy máu, tạo thành lớp vỏ hoặc vảy.
- Ung thư tế bào biểu mô vảy (Squamous cell carcinoma – SCC): Có thể xuất hiện dưới dạng mảng đỏ có vảy hoặc vết loét hở, da thô ráp, dày lên (như mụn cóc) hoặc như một khối u với vết lõm ở giữa. Chúng có thể hình thành trên các phần da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cũng có thể xuất hiện ở các khu vực ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Một vết loét mãn tính không lành có thể liên quan đến ung thư tế bào biểu mô vảy của da.
- Ung thư hắc tố da (melanoma): Thường xuất hiện dưới dạng các đốm đen như nốt ruồi hoặc đốm nâu. Các đặc điểm của ung thư hắc tố ác tính có thể được tóm tắt bằng cách sử dụng phương pháp ABCDE: không đối xứng, mép không đều, màu sắc đa dạng, đường kính lớn hơn 6mm và có khả năng biến đổi hình dạng.
- Chứng dày sừng quang hóa (Actinic keratoses – AKs): Đây là sự phát triển tiền ung thư trên da có thể biến thành ung thư tế bào biểu mô vảy. Chúng xuất hiện dưới dạng các mảng da khô, vảy hoặc đóng vảy, thường ở đầu, cổ, tay và cánh tay.
Trích dẫn: “Ung thư tế bào biểu mô vảy có thể xuất hiện dưới dạng mảng đỏ có vảy hoặc vết loét hở, da thô ráp, dày lên” – Bác sỹ Quek Hong Hui Richard
Giải đáp những câu hỏi thường gặp
Sau đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến ung thư da:
- Ung thư da có thể chữa khỏi không?: Khoảng 99% ung thư da có thể chữa khỏi nếu được chẩn đoán và điều trị sớm.
- Có cách nào nhận biết ung thư da không?: Để nhận biết ung thư da, bạn nên chú ý đến các dấu hiệu thay đổi trên da như mụn mới, nốt ruồi hoặc vết loét. Đặc biệt, bạn nên lưu ý đến những vết loét ngứa, đau, đóng vảy hoặc chảy máu và lâu lành.
- Ung thư da có triệu chứng gì?: Triệu chứng của ung thư da bao gồm các thay đổi trên da như mụn mới, nốt ruồi hoặc vết loét, đặc biệt là một vết loét ngứa, đau, đóng vảy hoặc chảy máu và lâu lành.
Mặc dù tỷ lệ mắc ung thư da ở Singapore không cao bằng so với người da trắng, việc nhận biết các loại ung thư da và các dấu hiệu cảnh báo vẫn rất quan trọng. Hãy chăm sóc da của bạn và đừng ngại thăm bác sỹ nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường trên da.
Nguồn: Tổng hợp