U nguyên bào võng mạc: cuộc chiến chống lại ung thư mắt ở trẻ em

html

U nguyên bào võng mạc là một căn bệnh không ai mong muốn, đặc biệt khi nó nhắm đến đối tượng là những đứa trẻ ngây thơ còn chưa tròn năm tuổi. Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học y học, tiên lượng sống sót của căn bệnh này lên tới 95%, mang lại hy vọng cho những gia đình phải đối mặt với chẩn đoán não nề này. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về u nguyên bào võng mạc: từ nguyên nhân, triệu chứng, đến phương thức điều trị và cách phòng ngừa.

U Nguyên Bào Võng Mạc Là Gì?

U nguyên bào võng mạc (Retinoblastoma) là một loại ung thư mắt hiếm gặp, phát triển trong võng mạc nơi tiếp nhận ánh sáng ở phía sau mắt. Đây là căn bệnh nguy hiểm nhất ảnh hưởng đến mắt trẻ em, chiếm khoảng 3% trong tổng số các trường hợp ung thư ở trẻ.

“Triệu chứng sớm và phổ biến nhất của u nguyên bào võng mạc là đồng tử của trẻ trở nên trắng hoặc nhạt màu…”

Nguyên Nhân Gây Ra U Nguyên Bào Võng Mạc

U nguyên bào võng mạc xảy ra do đột biến gen RB1, một gen ức chế khối u nằm trên nhiễm sắc thể 13. Khi cả hai bản sao của gen này bị đột biến, các tế bào bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát, dẫn đến hình thành khối u.

• Di truyền: Một số trường hợp, trẻ mắc bệnh do được truyền gen đột biến từ cha mẹ.
• Nguyên phát: Trường hợp một mắt bị ảnh hưởng do đột biến tự phát, không có yếu tố di truyền.

Những Ai Có Nguy Cơ Mắc Phải?

Dù là căn bệnh thường gặp nhất ở mắt trẻ em, u nguyên bào võng mạc vẫn được coi là hiếm gặp với tỷ lệ 1 trong 14.000 đến 20.000 ca sinh sống. Nó xảy ra ở cả hai giới và thường được chẩn đoán trước khi trẻ tròn 3 tuổi.

Triệu Chứng Của U Nguyên Bào Võng Mạc

Do trẻ nhỏ thường không mô tả được triệu chứng, cha mẹ cần đặc biệt nhạy bén để nhận ra những thay đổi nhỏ:

• Đồng tử trở nên trắng hoặc nhạt màu trong một số môi trường nhất định.
• Khó khăn trong chuyển động mắt hoặc mắt lác.
• Đau và đỏ mắt, giảm thị lực.
• Mắt lồi hoặc xuất huyết nội nhãn.

Phát hiện sớm là chìa khóa quan trọng dẫn đến sự thành công trong điều trị u nguyên bào võng mạc.

Phương Pháp Chẩn Đoán và Xét Nghiệm

Việc chẩn đoán thường bắt đầu với soi đáy mắt. Trẻ nhỏ có thể cần được nhỏ thuốc làm giãn đồng tử hoặc khám dưới gây mê. Các xét nghiệm hình ảnh có thể bao gồm:

• Siêu âm: Giúp phát hiện sự tích tụ canxi trong mắt.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT-scan) và MRI: Đánh giá mức độ lan rộng của khối u.
• Quét cộng hưởng từ (PET): Tìm kiếm di căn trong cơ thể.

Điều Trị U Nguyên Bào Võng Mạc

Điều trị thường là sự kết hợp của nhiều phương pháp khác nhau nhằm tối ưu hóa khả năng chữa bệnh và bảo tồn thị lực:

• Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư.
• Xạ trị: Dành cho các trường hợp cần thiết, tuy nhiên ít khi được sử dụng do tác dụng phụ lâu dài.
• Các liệu pháp tập trung: Sử dụng áp lạnh, nhiệt hoặc laser để tiêu diệt khối u cụ thể.
• Phẫu thuật: Có thể được yêu cầu trong trường hợp nghiêm trọng để ngăn ngừa sự lan rộng của bệnh.

Biến Chứng Có Thể Gặp Nếu Không Điều Trị

• Bong võng mạc hoặc hoại tử võng mạc.
• Di căn lan rộng, có thể dẫn đến mù loà.
• Nguy cơ xuất hiện khối u thứ phát ở các bộ phận khác.

Điều trị sớm có thể là chặng đường cứu rỗi cho đôi mắt sáng của trẻ thơ.

Những Thói Quen Sinh Hoạt Giúp Hạn Chế Diễn Tiến Bệnh

Tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ và tự theo dõi kỹ càng sau điều trị có thể giúp giảm nguy cơ tái phát hoặc phát triển biến chứng.

Phòng Ngừa U Nguyên Bào Võng Mạc

Vì bệnh xảy ra do đột biến gen, việc phòng ngừa hoàn toàn là không thể. Tuy nhiên, nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh, bạn nên tìm đến tư vấn di truyền để hiểu rõ nguy cơ.

Câu Hỏi Thường Gặp Về U Nguyên Bào Võng Mạc

Tiên lượng của u nguyên bào võng mạc là như thế nào?

Nhìn chung, nếu được điều trị, tiên lượng của bệnh là khá tốt với tỉ lệ sống sót đạt 95% và duy trì thị lực là khả thi.

U nguyên bào võng mạc có phải là ung thư không?

Đúng vậy, đây là một loại ung thư mắt thường xuất hiện ở trẻ em, tuy hiếm gặp nhưng nghiêm trọng.

U nguyên bào võng mạc có di truyền không?

Có, đột biến gen RB1 có thể di truyền, dẫn đến sự phát triển của bệnh, thường là u nguyên bào võng mạc hai bên.

Sau khi điều trị, tôi có cần đưa trẻ đi tái khám không?

Rất cần thiết! Việc tái khám định kỳ giúp theo dõi sự trở lại của bệnh và xử lý kịp thời bất kỳ biến chứng nào.

Cần làm gì nếu gia đình có tiền sử mắc u nguyên bào võng mạc?

Bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn di truyền, đánh giá nguy cơ và quyết định các phương án theo dõi và phòng ngừa thích hợp cho trẻ.

This comprehensive content serves to educate readers thoroughly about retinoblastoma, offering vital insights and guidance for affected families.

Nguồn: Tổng hợp