Trẻ sơ sinh phát triển và khả năng cầm nắm

Trẻ sơ sinh phát triển từng ngày, từng tháng và điều này khiến bố mẹ luôn ngạc nhiên. Một trong những mốc phát triển quan trọng là khả năng cầm nắm của trẻ. Cha mẹ thường quan tâm và muốn biết trẻ mấy tháng mới có khả năng cầm nắm và cách khuyến khích sự phát triển này. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu về các giai đoạn mà bé có thể tự cầm nắm đồ vật và cách giúp bé phát triển khả năng này một cách hiệu quả.

Lợi ích của khả năng cầm nắm đối với trẻ

• Khả năng cầm nắm là một trong những kỹ năng vận động cơ bản của trẻ. Việc tập cầm nắm giúp bé phát triển cân bằng giữa các bán cầu não, cũng như tăng cường khả năng điều khiển linh hoạt các khớp tay.
• Các động tác cầm nắm giúp bé cảm nhận và làm quen với các vật liệu khác nhau, từ mềm đến cứng, từ nóng đến lạnh. Ngoài ra, việc tập cầm nắm cũng rèn luyện sự tập trung và khám phá, những kỹ năng rất hữu ích trong tương lai.

Khả năng cầm nắm của trẻ theo từng giai đoạn

Bé từ khi sinh ra đến 2 tháng tuổi:

• Từ khi mới sinh, bé đã có phản xạ cầm nắm. Khi có vật gì đó chạm vào lòng bàn tay, bé sẽ tự động chụm các ngón tay lại để nắm giữ. Tuy nhiên, đây chỉ là phản xạ tự nhiên và bé không thể tự điều khiển trong 8 tuần đầu tiên.
• Trong thời gian này, bàn tay của bé giữ trạng thái nắm chặt như nắm đấm nhưng bé sẽ nhanh chóng học cách mở lòng bàn tay ra và nắm lại. Bé cũng có thể cố gắng nắm lấy các vật mềm như thú nhồi bông.

Bé 3 tháng tuổi:

• Trẻ vẫn chưa có khả năng cầm nắm đồ vật chính xác, nhưng có thể thử lấy đồ chơi nhiều lần. Bé cũng nhận ra những đồ vật mà bé thích và cố gắng lấy chúng.

Bé từ 4 đến 8 tháng tuổi:

• Khi bé 4 tháng tuổi, bé đã có khả năng nhặt những vật lớn dạng hình khối. Tuy nhiên, bé chưa thể nắm lấy những vật nhỏ như đậu Hà Lan cho đến khi bé có thể điều khiển các ngón tay tốt hơn.
• Trước khi mọc răng sữa, bé thường nhặt một số đồ vật và đưa vào miệng. Nếu bé đang tập ăn dặm, bạn cần đút thức ăn vào miệng bé vì bé chưa thể tự giữ muỗng.
• Bé có thể kéo các đồ vật lại về phía mình và bắt đầu chuyển vật từ tay này sang tay kia. Bạn nên giữ các đồ vật quan trọng ngoài tầm tay của bé và lưu ý không để trong nhà có các vật nhỏ có thể gây nguy hiểm nếu bé nuốt phải.

Bé từ 9 đến 12 tháng tuổi:

• Bé có khả năng lấy đồ vật mà không gặp khó khăn và khả năng chuyển đồ từ tay này sang tay kia cũng trở nên linh hoạt hơn. Bé cũng có thể nắm giữ các vật thể nhỏ bằng cách sử dụng ngón cái và ngón trỏ.
• Với khả năng phối hợp động tác ngày càng tốt, bé sẽ sớm sử dụng muỗng và đũa trong bữa ăn. Bé cũng bắt đầu ném đồ vật đi, do đó cần cẩn thận khi bé chơi với đồ chơi.

Trẻ mấy tháng biết cầm nắm?

Chủ yếu, trẻ sơ sinh phát triển khả năng cầm nắm vào khoảng 9 đến 12 tháng tuổi. Chúng bắt đầu sử dụng ngón cái và ngón trỏ để nắm lấy các vật phẩm. Nếu bé của bạn vẫn chưa phát triển khả năng cầm nắm vào ngày sinh nhật đầu tiên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa để được tư vấn và điều trị.

Hoạt động khuyến khích khả năng cầm nắm của bé

Để khuyến khích khả năng cầm nắm của bé, bạn có thể thử các hoạt động sau đây:

• Đặt đồ chơi hoặc vật dụng có màu sắc thu hút bé, nhưng hãy đặt chúng xa tầm với bé để khuyến khích bé di chuyển và cầm lấy. Đồng thời, hãy sử dụng các đồ vật dễ dàng cầm nắm như khối mềm, vòng nhựa, sách, để bé không cảm thấy thất vọng.
• Cho bé cơ hội cầm thử một miếng pho-mát hoặc thực phẩm mềm như cà rốt nấu chín hoặc đậu Hà Lan trên ghế ăn của bé. Bạn cũng có thể đặt các loại thực phẩm nhỏ như nho khô vào khay đựng đá và khuyến khích bé thử nhặt chúng bằng ngón trỏ và ngón cái.
• Khi khả năng cầm nắm của bé linh hoạt hơn, bạn có thể khuyến khích bé sử dụng thìa và nĩa trong bữa ăn. Hãy đảm bảo các thức ăn cứng như hạt hoặc cà rốt sống ở xa tầm tay của bé để tránh nguy cơ bé nghẹn.

Dưới đây là một số hoạt động khác bạn có thể thực hiện để tăng khả năng cầm nắm của bé:

• Cho bé thả đồ vật vào hộp đựng và hỗ trợ bé trong việc tách chúng ra. Kỹ năng này giúp bé phát triển cử động của bàn tay, cổ tay và từng ngón tay.
• Dán một tờ giấy lên bàn hoặc sàn và cho bé dùng bút màu hoặc bút dạ để vẽ nguệch ngoạc. Đừng lo nếu bé chưa thể giữ bút ổn định. Bé vẫn đang trong quá trình phát triển kỹ năng vận động của mình.

Khi nào bạn nên lo lắng về khả năng cầm nắm của bé?

Mỗi đứa trẻ phát triển theo cách riêng, không giống nhau. Nếu bé của bạn chưa phát triển khả năng cầm nắm, có thể bé vẫn chưa sẵn sàng cho việc đó. Hãy tạo điều kiện và thời gian để bé phát triển mà không áp lực.

Tuy nhiên, nếu bé không thể cầm nắm sau 12 tháng, có thể đó là dấu hiệu cho một số căn bệnh hoặc tình trạng nguy hiểm. Đừng ngần ngại đưa bé đến bác sĩ để được kiểm tra và đánh giá. Lưu ý rằng trẻ sinh non phát triển chậm hơn so với trẻ cùng tuổi. Nhưng cũng có thể có các nguyên nhân khác như bại não hoặc tự kỷ gây ra tình trạng trẻ phát triển chậm và không thể cầm nắm.

Trong quá trình phát triển, việc học cầm nắm giúp bé khám phá thế giới xung quanh một cách tự tin và sáng tạo. Bố mẹ hãy tạo cơ hội cho bé thực hành và khuyến khích khả năng cầm nắm một cách tự nhiên, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển vận động và học tập của bé.

Đồng thời, bố mẹ không nên lo lắng nếu bé chưa có khả năng cầm nắm như mong muốn. Quan trọng nhất là tạo điều kiện cho bé tham gia vào các hoạt động phù hợp với tuổi và khả năng của bé, cùng với sự khích lệ và hỗ trợ từ phía bố mẹ. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về khả năng cầm nắm của trẻ và cung cấp thông tin hữu ích cho việc chăm sóc trẻ sơ sinh.

FAQs (Câu hỏi thường gặp)

1. Trẻ bao nhiêu tháng tuổi mới có khả năng cầm nắm?
   Chủ yếu, trẻ sơ sinh phát triển khả năng cầm nắm vào khoảng 9 đến 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, mỗi đứa trẻ phát triển theo cách riêng, không giống nhau.
2. Lợi ích của khả năng cầm nắm đối với trẻ là gì?
   Khả năng cầm nắm giúp bé phát triển cân bằng giữa các bán cầu não, cũng như tăng cường khả năng điều khiển linh hoạt các khớp tay. Ngoài ra, việc tập cầm nắm còn rèn luyện sự tập trung và khám phá, những kỹ năng rất hữu ích trong tương lai.
3. Trẻ cầm nắm được những vật gì trong thời kỳ phát triển?
   Trẻ sơ sinh có thể tự cầm nắm các vật như thú nhồi bông và các vật mềm. Khi bé phát triển khả năng cầm nắm linh hoạt hơn, bé có thể cầm nắm các vật lớn dạng hình khối và sau đó cầm nắm các vật nhỏ hơn bằng cách sử dụng ngón cái và ngón trỏ.
4. Tôi phải làm gì để khuyến khích khả năng cầm nắm của bé?
   Bạn có thể thử đặt đồ chơi và vật dụng có màu sắc thu hút bé, nhưng đặt chúng xa tầm với bé để khuyến khích bé di chuyển và cầm lấy. Bạn cũng có thể cho bé nhặt thử các vật dụng như pho mát, cà rốt nấu chín hoặc đậu Hà Lan bằng ngón trỏ và ngón cái.
5. Khi nào tôi nên lo lắng về khả năng cầm nắm của bé?
   Nếu bé không thể cầm nắm sau 12 tháng, có thể đó là dấu hiệu cho một số căn bệnh hoặc tình trạng nguy hiểm. Đừng ngần ngại đưa bé đến bác sĩ để được kiểm tra và đánh giá.

Nguồn: Tổng hợp