Tìm hiểu về thoát vị đĩa đệm lưng: dấu hiệu, nguyên nhân và phòng ngừa
Thoát vị đĩa đệm lưng là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến, và tỉ lệ mắc bệnh ngày càng tăng. Để tránh những biến chứng nguy hiểm, việc phát hiện sớm các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng và điều trị từ giai đoạn đầu rất quan trọng. Điều trị sớm giúp tăng khả năng hồi phục và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Tổng Quan Về Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng
Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi đĩa đệm bị trượt ra khỏi vị trí ban đầu và chèn ép lên tủy sống và các dây thần kinh trong ống sống. Điều này gây ra tình trạng đau nhức và rối loạn cảm giác. Tùy vào vị trí của đĩa đệm bị lệch, thoát vị đĩa đệm có thể được chia thành 5 loại, bao gồm thoát vị đĩa đệm cổ, thoát vị đĩa đệm cổ ngực, thoát vị đĩa đệm ngực, thoát vị đĩa đệm cột sống và thoát vị đĩa đệm cột sống lưng, hay còn gọi là thoát vị đĩa đệm lưng. Trong số đó, thoát vị đĩa đệm lưng và thoát vị đĩa đệm cổ là hai tình trạng phổ biến nhất.
Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng Là Bệnh Phổ Biến Ở Người Trong Độ Tuổi Lao Động
Theo thống kê tại Việt Nam, có tới 30% dân số đang gặp phải các dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng. Đáng chú ý, thoát vị đĩa đệm lưng không chỉ gặp ở người cao tuổi, mà còn thường xảy ra ở những người trẻ do tư thế ngồi không chính xác. Thoát vị đĩa đệm lưng xảy ra khi bao xơ bên ngoài của đĩa đệm lưng bị xơ hóa, gây ra rách hoặc đứt và tạo thành khe hở, khiến nhân nhầy của đĩa đệm lưng thoát ra khỏi vị trí. Đây gây ra cảm giác đau đớn vùng thắt lưng vì nó gây áp lực lên rễ thần kinh và màng tủy. Thoát vị đĩa đệm thường xảy ra ở cột sống lưng dưới, đặc biệt là giữa đốt sống thứ tư và thứ năm (L4, L5) và giữa đốt sống thứ năm và đốt sống cùng thứ nhất (L5, S1). Đau lưng là một trong những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng dễ nhận diện nhất.
Nguyên Nhân Gây Ra Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng
Có nhiều nguyên nhân gây ra thoát vị đĩa đệm lưng, trong đó các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Quá trình lão hóa của cơ thể làm cho cột sống không còn mềm mại, vòng sụn xơ hóa dễ bị nứt, rách và tính đàn hồi bên trong nhân nhầy giảm đi.
- Chấn thương sau tai nạn gây áp lực lên vùng đĩa đệm lưng, làm cho nó thoát ra khỏi vị trí ban đầu.
- Công việc thường phải mang vác nặng hoặc ngồi làm việc với tư thế sai lệch có thể gây chấn thương cột sống lưng và ảnh hưởng đến đĩa đệm.
- Thừa cân, béo phì cũng là yếu tố làm tăng khả năng thoát vị đĩa đệm lưng do cân nặng vượt quá giới hạn gây áp lực lớn lên cột sống lưng.
- Hút thuốc lá thường xuyên làm giảm lưu lượng máu đến đĩa đệm cột sống, tăng tốc độ thoái hóa đĩa đệm và cản trở quá trình chữa lành tổn thương.
- Tuổi tác và giới tính cũng là nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm. Người trong độ tuổi lao động, đặc biệt là nam giới, có tỷ lệ thoát vị đĩa đệm lưng cao hơn so với nữ giới.
3 Dấu Hiệu Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng Thường Gặp
1. Đau Lưng: Đau lưng là dấu hiệu phổ biến nhất của thoát vị đĩa đệm lưng. Cơn đau lưng do thoát vị đĩa đệm thường xuất hiện đột ngột, cảm giác đau buốt hoặc dữ dội. Cơn đau cũng có thể lan xuống gần mông và trở nên nghiêm trọng hơn khi người bệnh vận động mạnh, đứng hoặc ngồi lâu một chỗ, thậm chí khi ho hoặc hắt hơi.
2. Đau Thần Kinh Tọa: Người bệnh có thể xuất hiện cơn đau dọc theo đường đi của dây thần kinh ở mặt sau của chân. Cơn đau thần kinh tọa thường mang tính chất đau nhói, đau buốt như có điện chạy qua.
3. Đau Ở Nhiều Vị Trí Khác Nhau: Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng cũng thể hiện qua đau ở nhiều vị trí khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ thoát vị đĩa đệm. Cơn đau có thể xảy ra ở lưng, lưng dưới gần mông, đùi, bàn chân, bắp chân, thường chỉ xảy ra ở một bên cơ thể.
Biến Chứng và Cách Điều Trị Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng
Biến chứng của thoát vị đĩa đệm lưng rất nguy hiểm nếu không phát hiện sớm các dấu hiệu và can thiệp kịp thời. Người bệnh có thể gặp các biến chứng như đau đớn dữ dội khi vận động, rối loạn đại tiện và tiểu tiện, rối loạn cảm giác, teo cơ và bại liệt do không vận động trong thời gian dài. Thoát vị đĩa đệm lưng có thể được điều trị bằng cách kết hợp nhiều phương pháp như dùng thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau, tiêm thuốc steroid ngoài màng cứng, vật lý trị liệu, massage kết hợp với nghỉ ngơi, chườm lạnh vùng đau và vận động nhẹ nhàng. Đối với tình trạng thoát vị đĩa đệm kéo dài trên 6 tuần mà không có cải thiện sau điều trị nội khoa hoặc bệnh ở mức độ nặng ảnh hưởng đến cuộc sống, phẫu thuật có thể được chỉ định.
Cách Phòng Tránh Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng Hiệu Quả
Để giảm nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm lưng, các chuyên gia đề xuất một số biện pháp sau:
- Luôn làm việc và sinh hoạt với tư thế đúng.
- Thường xuyên tập luyện thể thao nhẹ nhàng, đúng kỹ thuật và phù hợp với sức khỏe.
- Nếu cần phải mang vác nặng, hãy sử dụng các dụng cụ hỗ trợ.
- Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ qua chế độ ăn uống hàng ngày.
- Hạn chế hút thuốc lá và sử dụng chất kích thích.
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm bất thường về đĩa đệm.
Trên đây là những thông tin cần thiết về bệnh lý thoát vị đĩa đệm lưng và cách phòng ngừa. Nếu bạn phát hiện cơ thể có những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng đã đề cập hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác nghi ngờ thoát vị đĩa đệm, hãy đến các chuyên khoa cơ xương khớp ngay sớm để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
5 Câu Hỏi Thường Gặp Về Thoát Vị Đĩa Đệm Lưng
Câu hỏi 1: Thoát vị đĩa đệm lưng diễn ra như thế nào?
Đặc điểm của thoát vị đĩa đệm lưng là khi đĩa đệm bị trượt ra khỏi vị trí ban đầu và gây áp lực lên tủy sống và các dây thần kinh trong ống sống. Điều này dẫn đến dấu hiệu đau nhức và rối loạn cảm giác.
Câu hỏi 2: Có những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng nào?
Có một số dấu hiệu thoát vị đĩa đệm lưng thường gặp bao gồm đau lưng, đau thần kinh tọa và đau ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể.
Câu hỏi 3: Có nguy cơ thoát vị đĩa đệm lưng cao hơn ở nhóm người nào?
Người trong độ tuổi lao động, đặc biệt là nam giới, có tỷ lệ thoát vị đĩa đệm lưng cao hơn so với nữ giới.
Câu hỏi 4: Làm thế nào để phòng ngừa thoát vị đĩa đệm lưng?
Để giảm nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm lưng, bạn nên luôn làm việc và sinh hoạt với tư thế đúng, tập luyện thể thao đúng kỹ thuật, hạn chế mang vác nặng, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, hạn chế hút thuốc lá và sử dụng chất kích thích, và khám sức khỏe định kỳ.
Câu hỏi 5: Có cách điều trị thoát vị đĩa đệm lưng nào hiệu quả không?
Có nhiều phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm lưng như sử dụng thuốc, vật lý trị liệu và phẫu thuật. Tuy nhiên, việc điều trị đầy đủ và kịp thời từ giai đoạn sớm là vô cùng quan trọng để tăng khả năng hồi phục và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
Nguồn: Tổng hợp
