Tìm hiểu về phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư và bệnh lý nguy hiểm
Ghép tế bào gốc tạo máu là một phương pháp điều trị bệnh hiện đại, đặc biệt hữu ích trong trường hợp ung thư và một số bệnh lý nguy hiểm khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về phương pháp này và những ứng dụng của nó.
Tổng quan về ghép tế bào gốc tạo máu
Ghép tế bào gốc tạo máu là quá trình truyền tế bào gốc tạo máu vào cơ thể thông qua đường tĩnh mạch. Mục đích chính của phương pháp này là khôi phục quá trình sản xuất tế bào gốc máu ở những bệnh nhân bị hệ miễn dịch hoặc tủy xương bị tổn thương, khiếm khuyết.
Phương pháp này được áp dụng để điều trị một số bệnh gây tổn thương hệ miễn dịch hoặc tủy xương. Các tế bào gốc tạo máu được lấy từ máu ngoại vi, tủy xương hoặc máu cuống rốn để tái tạo và tạo ra các tế bào bình thường. Phương pháp này là hiện đại nhưng yêu cầu được đánh giá kỹ lưỡng trước khi thực hiện để hạn chế rủi ro.
“Phương pháp ghép tế bào gốc thường chỉ áp dụng đối với những bệnh nhân có nguy cơ mất mạng.”
Hiện nay, kỹ thuật ghép tế bào gốc tạo máu đã phổ biến hơn và an toàn hơn do sự cải tiến của thiết bị và quy trình thực hiện. Trong suốt nửa thế kỷ qua, phương pháp này đã được sử dụng ngày càng nhiều và mang lại hiệu quả trong việc điều trị nhiều loại bệnh từ ác tính đến không ác tính.
Các bệnh được điều trị bằng ghép tế bào gốc tạo máu
Ghép tế bào gốc tạo máu được sử dụng trong điều trị cả bệnh ác tính và không ác tính. Dưới đây là một số bệnh phổ biến có thể được điều trị bằng phương pháp này:
- Bệnh ác tính: Bạch cầu myeloid mạn tính, ung thư hạch không Hodgkin, u lympho Hodgkin, u thần kinh đệm và nhiều bệnh ác tính khác.
- Bệnh không ác tính: Thiếu máu hồng cầu hình liềm, bệnh thalassemia, thiếu máu không tái tạo, hội chứng suy giảm miễn dịch, bệnh tự miễn, v.v.
Nguồn tế bào gốc tạo máu trong ghép tế bào gốc
Hiện nay, có ba nguồn chính để thu thập tế bào gốc tạo máu trong quá trình ghép:
- Tủy xương: Tế bào gốc tạo máu được lấy từ vùng xương chậu của người hiến. Sau khi được lấy, tế bào gốc tạo máu sẽ được truyền cho người nhận.
- Tế bào gốc máu ngoại vi: Loại tế bào gốc này chỉ tồn tại trong số lượng nhỏ. Các tế bào gốc máu ngoại vi được thu thập từ tủy xương thông qua việc sử dụng thuốc kích thích sản xuất tế bào gốc và sau đó truyền lại vào người bệnh thông qua tiêm dưới da.
- Máu cuống rốn: Máu cuống rốn cũng được sử dụng để ghép tế bào gốc tạo máu. Sau khi sinh em bé, máu cuống rốn sẽ được thu thập, xử lý và lưu trữ trong ngân hàng tế bào gốc tại bệnh viện.
“Hiện nay, việc lưu trữ máu cuống rốn và tế bào gốc tạo máu từ máu cuống rốn đều có sự hỗ trợ từ y học hiện đại.”
Các phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu
Hiện nay, có hai phương pháp phổ biến để ghép tế bào gốc tạo máu, đó là ghép tế bào gốc tạo máu đồng loại và ghép tế bào gốc tạo máu tự thân.
Ghép tế bào gốc tạo máu đồng loại
Phương pháp này sử dụng tế bào gốc tạo máu lấy từ một người không cùng huyết thống hoặc cùng huyết thống. Trong trường hợp ghép tế bào gốc cùng huyết thống, HLA phải hoàn toàn phù hợp:
“Ghép tế bào gốc từ người cùng huyết thống là lựa chọn ưu tiên vì giảm nguy cơ ghép chống chủ và tiện lợi.”
Người hiến tế bào gốc từ cha/mẹ/anh/chị/em ruột thường là nguồn tế bào gốc có sẵn và luôn sẵn sàng cho việc ghép tế bào gốc khi cần thiết. Tuy nhiên, cơ hội tìm được người hiến tế bào gốc phù hợp giới hạn bởi quy mô gia đình và quy luật di truyền.
“Độ tuổi của người hiến có thể gây trở ngại và sức khỏe của người hiến tế bào gốc cũng cần được xem xét.”
Ghép tế bào gốc tạo máu tự thân
Trong phương pháp này, tế bào gốc tạo máu của bệnh nhân sẽ được thu thập và lưu trữ. Sau đó, tế bào gốc tạo máu này sẽ được truyền lại vào bệnh nhân sau khi qua quá trình điều kiện hóa.
Nhìn chung, phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu là một phương pháp điều trị hiệu quả, đặc biệt là trong điều trị bệnh ác tính. Việc lưu trữ máu cuống rốn và tế bào gốc tạo máu từ máu cuống rốn cũng trở nên phổ biến để dự phòng bệnh tật trong tương lai.
Các câu hỏi thường gặp về ghép tế bào gốc tạo máu
- Ghép tế bào gốc tạo máu có tác dụng trong việc điều trị ung thư không?
Có, ghép tế bào gốc tạo máu có thể được sử dụng để điều trị một số loại ung thư như ung thư hạch không Hodgkin và bạch cầu myeloid mạn tính.
- Phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu tự thân an toàn không?
Có, ghép tế bào gốc tạo máu tự thân được coi là an toàn do không có nguy cơ ghép chống chủ.
- Tế bào gốc tạo máu có thể lấy từ đâu?
Tế bào gốc tạo máu có thể được lấy từ tủy xương, tế bào gốc máu ngoại vi và máu cuống rốn.
- Ai có thể là người hiến tế bào gốc tạo máu đồng loại?
Người hiến tế bào gốc tạo máu đồng loại thường là thành viên trong gia đình có cùng huyết thống, chẳng hạn như cha/mẹ/anh/chị/em ruột.
- Việc lưu trữ máu cuống rốn và tế bào gốc tạo máu có lợi ích gì?
Việc lưu trữ máu cuống rốn và tế bào gốc tạo máu từ máu cuống rốn có thể được sử dụng trong tương lai để dự phòng và điều trị bệnh tật.
Nguồn: Tổng hợp
