Tiền sản giật: nguy hiểm đe dọa mẹ bầu và thai nhi

Tiền sản giật là một tình trạng nguy hiểm trong thai kỳ, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các biến chứng trong thai kỳ và có thể gây tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tiền sản giật, các dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và cách phòng tránh.

Tiền sản giật là gì?

Tiền sản giật là một rối loạn trong thai kỳ, đặc trưng bởi việc tăng huyết áp và xuất hiện protein trong nước tiểu của thai phụ sau tuần thứ 20 của thai kỳ. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm suy thận, xuất huyết não, phù nề toàn thân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi.

Dấu hiệu của tiền sản giật

Các triệu chứng của tiền sản giật thường không rõ ràng và có thể phát triển từ từ, do đó bạn cần chú ý đến những thay đổi trong cơ thể mình. Những dấu hiệu phổ biến của tiền sản giật bao gồm:

• Tăng huyết áp: Huyết áp của mẹ bầu có thể tăng đột ngột, vượt mức bình thường. Nếu huyết áp của bạn cao hơn 140/90 mmHg, đó là dấu hiệu cần phải kiểm tra ngay.
• Protein trong nước tiểu: Đặc biệt nếu bạn có dấu hiệu chảy máu hoặc nước tiểu có màu bất thường, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra protein.
• Phù nề: Mặc dù phù nề nhẹ ở chân là hiện tượng phổ biến trong thai kỳ, nhưng nếu bạn gặp phải phù nề toàn thân, hoặc phù không giảm dù đã nghỉ ngơi, hãy báo ngay cho bác sĩ.
• Đau đầu và nhìn mờ: Đau đầu kéo dài và khó nhìn rõ có thể là dấu hiệu của tiền sản giật nặng.

Nguyên nhân gây tiền sản giật:

• Thai phụ bị các chứng rối loạn như máu khó đông, tiểu đường, bệnh thận, hoặc bệnh tự miễn trước đó.
• Có người thân trong gia đình bị tiền sản giật.
• Béo phì hoặc thừa cân trong thai kỳ.
• Phản xạ căng tử cung trong đa thai hoặc thai to.
• Thiếu máu tử cung cục bộ.

Biến chứng của tiền sản giật:

Tiền sản giật có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho mẹ bầu và thai nhi:

Biến chứng cho mẹ bầu:

• Phù não, xuất huyết não – màng não.
• Phù võng mạc, mù mắt.
• Suy thận cấp.
• Chảy máu dưới bao gan, vỡ gan, suy gan.
• Suy tim cấp, phù phổi cấp (chỉ xảy ra trong tiền sản giật nặng).
• Rối loạn đông – chảy máu, giảm tiểu cầu, đông máu trong mạch máu, giảm tiểu cầu.
• Tăng huyết áp mạn, viêm thận mạn.

Biến chứng cho thai:

• Thai chậm phát triển trong tử cung (chiếm hơn 50%).
• Thai chết lưu trong tử cung.
• Đẻ non (chiếm 40%) do tiền sản giật nặng.
• Tử vong chu sinh (chiếm 10%): Tỷ lệ tử vong chu sinh tăng cao nếu đẻ non hoặc có biến chứng rau bong non.

Hội chứng HELLP:

Tiền sản giật nặng có thể tiến triển thành hội chứng HELLP, một bệnh gây ra tổn thương gan, tăng men gan và giảm tiểu cầu. Hội chứng này đe dọa tính mạng cả mẹ và thai nhi.

Phòng ngừa tiền sản giật:

Để hạn chế nguy cơ mắc tiền sản giật, mẹ bầu nên tuân thủ các biện pháp sau:

• Tập thể dục thường xuyên: Mẹ bầu nên thực hiện việc tập thể dục đều đặn với cường độ phù hợp. Điều này giúp duy trì cân nặng, củng cố hệ miễn dịch, giảm viêm, giảm căng thẳng, và giảm nguy cơ mắc các biến chứng thai kỳ, bao gồm tiền sản giật.
• Ngăn ngừa mất nước: Bên cạnh việc uống đủ nước (khoảng 8 ly/ngày), mẹ bầu cần hạn chế tiêu thụ thức uống có chứa caffeine và rượu bia, vì chúng có thể gây mất nước.
• Ngủ đủ giấc: Mỗi ngày, mẹ bầu cần ngủ từ 8 giờ trở lên và chợp mắt vào buổi trưa để đảm bảo cơ thể và đầu óc được thư giãn.
• Khám thai định kỳ: Mẹ bầu nên tuân thủ lịch khám thai định kỳ và đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường như đau bụng dữ dội, mắt mờ, thở nhanh, hoặc mệt mỏi quá mức. Việc này giúp phát hiện sớm nguy cơ bị tiền sản giật.
• Có chế độ ăn uống lành mạnh: Mẹ bầu nên ăn nhẹ, ăn nhiều thực phẩm giàu kali và tránh dùng kali ở dạng bổ sung. Trái cây và rau củ quả tươi cung cấp đủ dưỡng chất và chất điện giải cao. Duy trì cân nặng khỏe mạnh để giảm nguy cơ tiền sản giật.
• Bổ sung vitamin, khoáng chất: Mẹ bầu nên bổ sung vitamin và khoáng chất thông qua chế độ ăn hàng ngày. Nếu cần thiết, viên bổ sung vitamin có thể hỗ trợ cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể.
• Sử dụng các loại thảo mộc: Tỏi, chiết xuất hạt nho, lá mâm xôi, rau mùi tây, hoa hướng dương, sơn tra… là những loại thảo mộc giúp ngăn ngừa tiền sản giật. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.
• Khám răng: Chăm sóc răng miệng là một phần quan trọng trong việc phòng ngừa tiền sản giật. Mẹ bầu nên đánh răng thường xuyên và điều trị các vấn đề răng miệng kịp thời.

Như vậy, để bảo vệ sức khỏe cho mẹ bầu và thai nhi, việc nhận biết và phòng tránh tiền sản giật là rất quan trọng. Bạn nên đến bệnh viện để theo dõi sức khỏe thường xuyên và trang bị kiến thức về căn bệnh này để đối phó kịp thời.

Câu hỏi thường gặp về tiền sản giật:

1. Làm thế nào để nhận biết tiền sản giật?

Để nhận biết tiền sản giật, bạn nên theo dõi các dấu hiệu như tăng huyết áp, phù và đau bụng dữ dội.

2. Có cách nào để phòng tránh tiền sản giật?

Để phòng tránh tiền sản giật, bạn nên tuân thủ các biện pháp như tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.

3. Tiền sản giật có thể gây biến chứng nguy hiểm cho mẹ và thai nhi không?

Có, tiền sản giật có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như suy thận cấp, suy tim cấp, thai chậm phát triển và tử vong chu sinh.

4. Tại sao nguy cơ tiền sản giật tăng cao ở các bà bầu béo phì?

Nguy cơ tiền sản giật tăng cao ở các bà bầu béo phì do tình trạng cân nặng quá lớn gây áp lực lên các cơ quan và hệ thống cơ thể.

5. Có cách nào để giảm nguy cơ mắc tiền sản giật?

Để giảm nguy cơ mắc tiền sản giật, bạn nên tuân thủ các biện pháp như tập thể dục, kiểm soát cân nặng, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và thường xuyên đi khám thai theo lịch.

Nguồn: Tổng hợp