Thuốc điều trị loãng xương: cách sử dụng và lưu ý
Loãng xương là một bệnh thông thường ở người cao tuổi và phụ nữ sau mãn kinh. Để tăng cường sức khỏe xương và chất lượng cuộc sống, việc sử dụng thuốc điều trị loãng xương kết hợp với thói quen sinh hoạt khoa học là vô cùng cần thiết. Để hiểu rõ thông tin về thuốc điều trị loãng xương và các lưu ý khi sử dụng, bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và hữu ích.
Loãng xương là gì?
Loãng xương là tình trạng xương dần trở nên mỏng hơn, mất mật độ và độ cứng theo thời gian. Điều này làm xương trở nên giòn hơn và tăng nguy cơ gãy xương. Các vị trí gãy xương thường gặp là ở cổ tay, xương sống và xương đùi. Nguyên nhân chủ yếu của loãng xương là tuổi tác và thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin D, canxi và magiê trong chế độ ăn uống.
Các triệu chứng của loãng xương thường tiến triển một cách lặng lẽ. Người bệnh chỉ có cảm giác đau mỏi, giảm chiều cao và có gù vẹo cột sống. Đây là những triệu chứng chỉ được phát hiện sau một thời gian bệnh phát triển. Trong một số trường hợp khác, loãng xương chỉ được phát hiện khi người bệnh gãy xương.
Phòng ngừa loãng xương như thế nào?
Để ngăn ngừa các biến chứng sau gãy xương, việc phòng ngừa và điều trị loãng xương là điều cần thiết đối với những đối tượng có nguy cơ cao như người cao tuổi, người ít vận động, phụ nữ sau mãn kinh, vv.
- Chế độ ăn uống: Bổ sung vào bữa ăn hàng ngày các thực phẩm giàu canxi như rau xanh, sữa, thịt và hải sản. Ngoài ra, lựa chọn loại sữa bổ sung nên chứa nhiều canxi, ít đường và không có chất béo.
- Tập luyện và vận động: Nghiên cứu cho thấy rằng người ít vận động, ít tập thể dục hoặc phải nằm một chỗ do tàn tật hoặc chấn thương có nguy cơ phát triển loãng xương nhanh hơn. Vì vậy, vận động giúp cơ bắp hoạt động, tăng cường chuyển hóa và ngăn ngừa loãng xương.
- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Có thể bổ sung canxi và vitamin D thông qua các viên uống hàng ngày, giúp cung cấp nguồn nguyên liệu cho quá trình tổng hợp xương. Liều dùng và cách sử dụng hàng ngày phải tuân thủ thông tin trên nhãn hoặc theo chỉ định từ bác sĩ.
Các loại thuốc điều trị loãng xương
Hiện nay, có nhiều loại thuốc điều trị loãng xương khác nhau trên thị trường. Loại thuốc mà bạn sử dụng phụ thuộc vào tình trạng của bạn và chỉ định từ bác sĩ.
Bisphosphonate: Là nhóm thuốc ức chế quá trình hủy xương, được chỉ định để phòng ngừa loãng xương cho những đối tượng có nguy cơ cao như người cao tuổi, phụ nữ sau mãn kinh, người nghiện rượu bia, thuốc lá, vv. Túi chọn trong nhóm thuốc này có nhiều loại, với cách sử dụng, liều dùng và nhãn hiệu khác nhau, bao gồm:
- Alendronate với các tên biệt dược là Fosamax®, Fosamax Plus D®, Binosto®.
- Ibandronate với tên biệt dược Boniva®.
- Risedronate với các tên biệt dược là Actonel®, Atelvia®.
- Axit Zoledronic với tên biệt dược là Reclast®.
Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc này lâu dài, người bệnh có thể gặp một số tác dụng phụ như triệu chứng giả cúm (bao gồm sốt, nhức đầu), rối loạn tiêu hóa và suy thận. Nguy cơ tác dụng phụ gia tăng khi sử dụng lâu dài từ 3 – 5 năm. Người bệnh nên uống thuốc này với nhiều nước và giữ người ở tư thế thẳng đứng trong ít nhất 30 phút.
Sử dụng hormone: Có một số liệu trình điều trị loãng xương sử dụng hormone bao gồm sử dụng Estrogen, Testosterone và chất điều biến chọn lọc thụ thể Raloxifene.
- Liệu pháp Estrogen: Có tác dụng ngăn ngừa và điều trị loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh. Ngoài ra, thuốc còn giảm được triệu chứng hậu mãn kinh. Tuy nhiên, nếu sử dụng lâu dài, thuốc có nguy cơ cao gây ung thư vú và hình thành cục máu đông.
- Liệu pháp Testosterone: Thường được chỉ định ở nam giới có nồng độ Testosterone tự nhiên thấp. Ngoài ra, hormone Testosterone cũng tăng tổng hợp cơ bắp, giúp tăng cường sức khỏe xương và bảo vệ tim mạch.
- Raloxifene: Được sử dụng dạng viên nén, có công dụng tương tự như Estrogen trong việc điều trị loãng xương. Bên cạnh đó, thuốc còn giảm nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ.
Thuốc kích hoạt tạo xương: Gồm canxi và vitamin D, trong đó canxi thường được sử dụng để tăng cường tạo xương. Canxi có thể có dạng muối như lactat, citrat hay gluconat trong các sản phẩm được bày bán trên thị trường. Để tối ưu hóa hiệu quả và giảm tác dụng phụ, nên uống canxi trong bữa ăn. Liều dùng khuyến nghị mỗi ngày là từ 500 đến 1000 mg. Vitamin D là loại vitamin được tổng hợp tự nhiên khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, có tác dụng tăng hấp thu canxi qua niêm mạc ruột vào máu. Liều dùng khuyến nghị của vitamin D là từ 400 đến 800 IU.
Sử dụng thuốc điều trị loãng xương trong bao lâu?
Thuốc điều trị loãng xương thường được bác sĩ chỉ định sử dụng ít nhất từ 3 đến 5 năm. Sau đó, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng hiện tại của bệnh nhân và các yếu tố nguy cơ, để quyết định có nên tiếp tục sử dụng thuốc hay không.
Bisphosphonate là loại thuốc điều trị loãng xương phổ biến nhất. Tuy nhiên, khi sử dụng trong thời gian dài, thuốc này có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như hoại tử xương hàm hoặc viêm thực quản, vì vậy thường khuyến nghị ngừng sử dụng sau 3 đến 5 năm. Tuy số này có thể khác nhau đối với từng đối tượng, tùy thuộc vào mức độ loãng xương nặng hay nhẹ.
Lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị loãng xương
Loãng xương là một căn bệnh phổ biến ở người cao tuổi và phụ nữ sau mãn kinh. Để phòng ngừa và phát hiện sớm, tránh các biến chứng gãy xương, người bệnh cần lưu ý các điều sau:
- Trước khi sử dụng thuốc, nên thực hiện các xét nghiệm để xác định mật độ canxi trong xương. Dựa trên kết quả, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ bệnh và chỉ định thuốc phù hợp.
- Người bệnh nên sử dụng thuốc thuộc nhóm bisphosphonate để giảm nguy cơ loãng xương ở xương cột sống và hông. Cần uống thuốc với một ly nước đầy và giữ thẳng người từ 30 đến 60 phút để tránh tác dụng phụ như loét thực quản.
- Không nên tự ý sử dụng canxi và vitamin D từ thực phẩm chức năng mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Bổ sung các thực phẩm giàu canxi như sữa tươi, sữa chua, rau lá xanh, tôm và cua vào khẩu phần ăn hàng ngày.
- Hạn chế ăn các thực phẩm và thức uống làm mất canxi trong cơ thể như rượu bia, thực phẩm chiên và rán, thịt đỏ, vv.
- Tập thể dục và vận động thường xuyên, giúp rèn luyện xương khớp linh hoạt và tăng cường chuyển hóa, hấp thụ canxi tốt hơn.
Hãy ghi nhớ những lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị loãng xương để đạt được hiệu quả trong quá trình điều trị. Loãng xương là một căn bệnh thường gặp, nhưng khi sử dụng thuốc điều trị kết hợp với chế độ sinh hoạt phù hợp, bạn có thể phục hồi sức khỏe xương khớp hiệu quả. Hãy tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ và thông báo cho họ về bất kỳ triệu chứng không thoải mái nào khi sử dụng thuốc.
Các câu hỏi thường gặp về thuốc điều trị loãng xương
- Tầm quan trọng của việc chọn thuốc điều trị loãng xương phù hợp ra sao?Việc chọn thuốc điều trị loãng xương phù hợp là rất quan trọng vì mỗi loại thuốc có các tác dụng và tác dụng phụ khác nhau. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng của bạn và chỉ định loại thuốc phù hợp nhất.
- Thời gian sử dụng thuốc điều trị loãng xương là bao lâu?Thời gian sử dụng thuốc điều trị loãng xương thường kéo dài ít nhất từ 3 đến 5 năm. Sau đó, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng hiện tại của bạn và quyết định liệu có cần tiếp tục sử dụng hay không.
- Thuốc điều trị loãng xương có tác dụng phụ không?Ở một số trường hợp, thuốc điều trị loãng xương có thể gây tác dụng phụ như triệu chứng giả cúm, rối loạn tiêu hóa và suy thận. Nguy cơ tác dụng phụ tăng khi sử dụng lâu dài từ 3 – 5 năm.
- Nên uống thuốc điều trị loãng xương như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất?Người bệnh nên uống thuốc điều trị loãng xương với một ly nước đầy đặn và giữ thẳng người từ 30 đến 60 phút sau khi uống để tránh tác dụng phụ như loét thực quản.
- Tôi có thể tự ý sử dụng canxi và vitamin D không?Không nên tự ý sử dụng canxi và vitamin D từ thực phẩm chức năng mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nguồn: Tổng hợp
