Thông lệ đạo: cách chăm sóc và điều trị tắc tuyến lệ cho trẻ sơ sinh

Khi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị tắc tuyến lệ, việc chăm sóc tốt có thể giúp tình trạng này tự khỏi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nặng, cần phải sử dụng phương pháp thông lệ đạo để tuyến lệ hoạt động bình thường. Bài viết này sẽ xem xét những trường hợp cần thông lệ đạo và các phương pháp điều trị thông lệ thích hợp.

Trường hợp cần thông lệ đạo

Thông lệ đạo là quá trình đưa nước mắt từ vùng góc trong mắt xuống mũi thông qua các ống dẫn nhỏ trong hệ thống lệ đạo. Khi các ống này bị tắc nghẽn, nước mắt không thể thoát ra ngoài mũi và dẫn đến tình trạng tắc tuyến lệ đạo. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường bị tình trạng này do tuyến lệ chưa hoàn toàn phát triển.

Việc thông lệ đạo là cần thiết để đảm bảo tuyến lệ hoạt động bình thường ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Trẻ nhỏ có tỷ lệ tắc tuyến lệ bẩm sinh lên đến 20%, thường xảy ra trong vòng 1-2 tuần sau khi sinh. Đa phần các trường hợp này sẽ tự khỏi khi trẻ đến 1 tuổi. Tuy nhiên, tắc tuyến lệ cũng có thể do các vấn đề cụ thể, bao gồm van tuyến lệ không mở đúng cách, ống dẫn nước mắt quá hẹp hoặc các lỗ mở ở mí mắt không phát triển đúng cách.

Phương pháp điều trị thông lệ đạo

Khi nguyên nhân tắc tuyến lệ là do bệnh lý hoặc dị tật cấu trúc, việc điều trị sẽ khó khăn hơn. Các bệnh lý liên quan bao gồm bệnh polyp mũi, tổn thương tuyến lệ, xương mũi chặn đường dẫn của nước mắt, nhiễm trùng mắt, u nang hoặc mặt áp lực lên ống dẫn nước mắt. Chẩn đoán tắc tuyến lệ thường dựa trên triệu chứng và dấu hiệu lâm sàng, và nếu nguyên nhân là tuyến lệ chưa hoàn toàn phát triển, việc chăm sóc đúng cách có thể giúp người bệnh tự khỏi sau một thời gian.

Việc điều trị thông lệ đạo cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nên dựa trên từng nguyên nhân và đối tượng.

Có ba phương pháp chính trong điều trị thông lệ đạo:

• Đặt luồng ống thông: Sử dụng các ống polyurethane hoặc silicon để mở phần bị tắc nghẽn trong hệ thống ống nước mắt.
• Giãn thông bằng ống thông bóng: Sử dụng ống thông bóng để mở các đoạn tuyến lệ bị hẹp hoặc bị chặn do sẹo, viêm nhiễm. Đối tượng được chỉ định gồm trẻ sơ sinh, trẻ đang tập đi, hay người mắc bệnh tắc tuyến lệ một phần.
• Phẫu thuật mở túi lệ đến mũi: Mở lối thoát để nước mắt dễ dàng chảy vào mũi. Đối tượng được chỉ định gồm những người không được hiệu quả sau khi sử dụng hai phương pháp trên hoặc người chống chỉ định sử dụng ống thông.

Việc bơm rửa lệ đạo cũng có thể được thực hiện trong một số trường hợp, bao gồm trước khi thực hiện phẫu thuật nội nhãn, điều trị viêm loét giác mạc và trước khi thực hiện thông lệ đạo. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là thông tắc tuyến lệ là chống chỉ định đối với trẻ bị áp xe túi lệ, do đó việc phẫu thuật phải được thăm khám và chẩn đoán cẩn thận trước đó.

Phương pháp chăm sóc tại nhà

Phần lớn các trường hợp tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ tự khỏi hoàn toàn thông qua các biện pháp chăm sóc tại nhà. Phụ huynh có thể áp dụng các phương pháp sau đây:

• Nhỏ mắt cho trẻ: Vệ sinh mắt là rất quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng và giữ mắt sạch sẽ. Dùng nước muối sinh lý hoặc bông gòn thấm nước muối để lau mắt nhẹ nhàng cho trẻ hàng ngày. Đối với các vết điểm màu vàng, phụ huynh cần vệ sinh sạch sẽ và nhanh chóng để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn.
• Day mắt cho trẻ: Kỹ thuật day mắt là một phương pháp chăm sóc tốt cho trẻ bị tắc tuyến lệ nhẹ. Trước khi thực hiện kỹ thuật này, phụ huynh cần vệ sinh tay sạch sẽ và cắt ngắn móng tay để tránh gây tổn thương hay nhiễm trùng cho mắt. Massage nhẹ nhàng vùng góc mắt của trẻ từ góc trong mắt xuống phía mũi để ống tuyến lệ bị tắc có thể tự thông chất lỏng và dịch nhầy. Thực hiện cách massage này đều đặn từ 5 – 10 lần/ngày, kéo dài từ 5 – 10 phút/lần.

Tóm lại, việc chăm sóc và điều trị tắc tuyến lệ cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là rất quan trọng để đảm bảo tuyến lệ hoạt động bình thường. Phụ huynh cần thực hiện các phương pháp chăm sóc tại nhà và đưa trẻ tới cơ sở y tế nếu tình trạng tắc tuyến lệ kéo dài và không được cải thiện. Việc điều trị thông lệ đạo sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng và đảm bảo mắt của trẻ luôn khỏe mạnh.

Câu hỏi thường gặp (FAQs) về thông lệ đạo:

1. Tắc tuyến lệ có phải là vấn đề nguy hiểm không?
   Tắc tuyến lệ thường không nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, tắc tuyến lệ có thể gây ra nhiễm trùng mắt, viêm loét giác mạc và các vấn đề liên quan khác.
2. Trẻ sơ sinh cần điều trị tắc tuyến lệ khi nào?
   Nếu tắc tuyến lệ không tự khỏi sau khi trẻ đến 1 tuổi hoặc nếu tình trạng tắc tuyến lệ kéo dài và không được cải thiện trong thời gian ngắn, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để chẩn đoán và điều trị.
3. Làm thế nào để chăm sóc mắt của trẻ khi bị tắc tuyến lệ?
   Việc vệ sinh mắt hàng ngày và thực hiện kỹ thuật massage nhẹ nhàng vùng góc mắt có thể giúp tuyến lệ tự thông. Ngoài ra, phụ huynh cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được tư vấn và kiểm tra định kỳ.
4. Phương pháp điều trị thông lệ đạo có đau không?
   Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và phương pháp điều trị được áp dụng, có thể có một số cảm giác khó chịu, nhưng không nên đau đớn đáng kể.
5. Có thể dùng thuốc nhỏ mắt để điều trị tắc tuyến lệ không?
   Thuốc nhỏ mắt không thể trực tiếp điều trị tắc tuyến lệ, nhưng có thể được sử dụng để làm giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình chăm sóc và điều trị.

Nguồn: Tổng hợp