Thể tiết ngoại bào từ tế bào gốc ung thư: vai trò và khám phá mới
Thể tiết ngoại bào (EVs) từ tế bào gốc ung thư (CSCs) đã thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu với những khám phá mới về cơ chế và tác động của chúng trong sự phát triển của ung thư. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về vai trò thể tiết ngoại bào trong khối u trong nội dung bài viết dưới đây nhé!
1. Thể tiết ngoại bào là gì?
Các thể tiết ngoại bào (extracellular vesicles – EV) là các cấu trúc nhỏ kích thước nano được tiết ra bởi nhiều loại tế bào khác nhau. Chúng được phát hiện trong nhiều dịch cơ thể như huyết tương, dịch vết thương, nước tiểu, sữa mẹ và trong dịch nuôi cấy tế bào trong phòng thí nghiệm. EV có khả năng chứa một số chất nhất định như axit nucleic, protein và lipid và được xem là yếu tố quan trọng trong việc truyền thông giữa các tế bào.
“Các thể tiết ngoại bào (extracellular vesicles – EV) chơi một vai trò tích cực trong giao tiếp tế bào-tế bào bằng cách vô hiệu hoặc kích hoạt các thành phần của tế bào đích.”
2. Tác động của EV từ CSCs đối với sự phát triển khối u
Các tế bào gốc ung thư (Cancer stem cells – CSC) là một phân nhóm của tế bào ung thư, có khả năng tái tạo và biệt hóa. Sự hiện diện của CSC là một trong những nguyên nhân chính gây ra sự phát triển và di căn của khối u. Các báo cáo gần đây đã chỉ ra rằng EV tiết ra từ CSC đóng vai trò quan trọng trong sự tiến triển của khối u. Cụ thể, các EV này tham gia vào các quá trình như ức chế phát triển, di căn, hình thành mạch và duy trì môi trường ức chế miễn dịch của khối u.
“CSC tiết ra các EV thực hiện nhiều chức năng sinh học, bao gồm thúc đẩy tính chất tế bào gốc, kháng hóa trị liệu, di căn, hình thành mạch và ức chế miễn dịch.”
3. Cơ chế tác động của EV từ CSCs
Hiểu rõ hơn về cơ chế giao tiếp này thông qua EV sẽ hỗ trợ cho việc phát triển các chiến lược điều trị trúng đích CSC. So với EV từ các tế bào không phải CSC, EV từ CSC chứa nhiều chỉ thị gốc và protein gốc hơn, như CD133, CD44, Notch1. Các protein này được chuyển tới các tế bào không phải CSC để tăng cường tính gốc của chúng. Ngoài ra, EV từ CSC có thể tạo ra sự không đồng nhất tĩnh hoặc động của khối u ở vùng lân cận. Các protein đặc hiệu và yếu tố phiên mã được vận chuyển tới các tế bào lân cận có tác động lớn hơn đến việc duy trì tính không đồng nhất của khối u.
“Các EV có nguồn gốc từ CSC chứa một lượng lớn RNA có khả năng tái lập trình các tế bào không phải CSC thành CSC bằng cách kích hoạt một số con đường liên quan đến tính gốc khác.”
Các nghiên cứu cũng đã phát hiện rằng CSCs-EV chứa các protein liên quan đến việc kích hoạt các đường truyền tín hiệu tính gốc khối u. Chúng có thể trực tiếp kích hoạt các con đường tín hiệu liên quan đến tính gốc của các tế bào không phải CSCs, tạo điều kiện thuận lợi cho chuyển đổi sang kiểu hình tế bào gốc.
4. Ứng dụng tiềm năng của EV từ CSCs trong điều trị ung thư
Với những phát hiện này, các EV từ CSC trở thành một nguồn mang vật chất sinh học có thể truyền tín hiệu kích thích chuyển đổi tế bào sang dạng ung thư và hình thành khối u. Dựa trên cơ chế này, có thể thiết kế các EV làm nguồn mang thuốc ức chế tế bào gốc ung thư nhằm đặc trị cho các khối u đích.
Hy vọng qua nội dung bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thể tiết ngoại bào trong khối u và những ứng dụng tiềm năng của chúng trong điều trị ung thư.
FAQs:
Thể tiết ngoại bào từ tế bào gốc ung thư có vai trò gì trong sự phát triển của ung thư?
Thể tiết ngoại bào từ tế bào gốc ung thư đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của ung thư bằng cách thúc đẩy tính chất tế bào gốc, ức chế phát triển, kháng hóa trị liệu, và tạo điều kiện thuận lợi cho di căn và hình thành mạch.
Thể tiết ngoại bào từ CSCs ảnh hưởng như thế nào đến các tế bào không phải CSCs?
EV từ CSCs chứa các chỉ thị gốc và protein gốc có khả năng tăng cường tính gốc của các tế bào không phải CSCs. Chúng cũng tác động đến tính không đồng nhất và động của khối u ở vùng lân cận.
EV từ CSCs có thể được sử dụng trong điều trị ung thư như thế nào?
EV từ CSCs có thể được sử dụng như một nguồn mang vật chất sinh học để truyền tín hiệu kích thích chuyển đổi các tế bào thành dạng ung thư và hình thành khối u. Chúng cũng có thể được thiết kế để mang các thuốc ức chế tế bào gốc ung thư nhằm đặc trị cho các khối u đích.
EV từ CSCs có thể tạo điều kiện cho chuyển đổi tế bào sang kiểu hình tế bào gốc không?
Đúng vậy, EV từ CSCs có khả năng kích hoạt các con đường liên quan đến tính gốc của tế bào không phải CSCs và tạo điều kiện cho chuyển đổi tế bào sang kiểu hình tế bào gốc.
Bài viết nêu lên một ứng dụng tiềm năng của EV từ CSCs trong điều trị ung thư là gì?
Một ứng dụng tiềm năng của EV từ CSCs trong điều trị ung thư là thiết kế các EV làm nguồn mang thuốc ức chế tế bào gốc ung thư để đặc trị cho các khối u đích.
Nguồn: Tổng hợp
