Tất tần tật về loạn dưỡng xương: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Loạn dưỡng xương là một căn bệnh liên quan mật thiết đến quá trình phát triển và hình thành của xương. Mặc dù thường gặp ở những người mắc bệnh thận mãn tính, nhưng hiểu biết đầy đủ về loạn dưỡng xương sẽ giúp bạn đối mặt và điều trị bệnh hiệu quả, tránh xa những biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn toàn bộ thông tin cần biết về loạn dưỡng xương, từ nguyên nhân, triệu chứng đến những phương pháp điều trị hiện nay.
“Loạn dưỡng xương không chỉ là một căn bệnh, mà đó là hành trình mà bạn phải vượt qua với sự kiên trì và chăm sóc bản thân thật tốt.”
Loạn Dưỡng Xương Là Gì?
Xương của chúng ta được cấu tạo bởi collagen và canxi photphat. Việc cơ thể không thể hấp thụ hoặc sử dụng các khoáng chất như canxi và photpho một cách hiệu quả có thể dẫn đến loạn dưỡng xương. Đây là những thay đổi bất thường trong cấu trúc và phát triển của xương, và bệnh thận mãn tính là nguyên nhân phổ biến nhất khiến chúng xảy ra. Ở trẻ nhỏ, điều này có thể dẫn đến dị dạng xương, trong khi người lớn dễ gặp tình trạng xương giòn và dễ gãy.
Những Dấu Hiệu và Triệu Chứng Của Loạn Dưỡng Xương
- Đau nhức trong xương
- Còi xương
- Biến dạng xương như chân vòng kiềng, chân chữ X
- Gãy xương
Ở giai đoạn đầu, có thể bạn sẽ không nhận thấy bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào. Tuy nhiên, khi mất canxi trở nên trầm trọng, những triệu chứng trên sẽ dần xuất hiện. Đối với người lớn, đau nhức xương và đau khớp thường xuất hiện sau nhiều năm chạy thận nhân tạo.
Nguyên Nhân Gây Loạn Dưỡng Xương
Bệnh thận mãn tính được xem là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng này. Khi thận không hoạt động hiệu quả, quá trình tổng hợp calcitriol (một dạng hoạt động của vitamin D) bị suy giảm, làm giảm khả năng hấp thụ canxi của xương. Bên cạnh đó, cầu thận tổn thương hoặc các vấn đề liên quan khác như bệnh thận bẩm sinh, viêm thận, có thể là căn nguyên dẫn đến loạn dưỡng xương.
Ai Có Nguy Cơ Cao Mắc Loạn Dưỡng Xương?
Những người ở giai đoạn suy thận cuối, đặc biệt là người lớn và trẻ em đang chạy thận nhân tạo, có nguy cơ mắc chứng loạn dưỡng xương rất cao, khoảng 90%. Ngoài ra, những người có tiền sử bệnh thận bẩm sinh, viêm thận hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu cũng nên cảnh giác.
Phương Pháp Chẩn Đoán Loạn Dưỡng Xương
Để chẩn đoán chứng loạn dưỡng xương, các bác sĩ sẽ kết hợp giữa khám thực thể, xét nghiệm máu, và xét nghiệm hình ảnh. Đặc biệt, xét nghiệm máu giúp đo nồng độ canxi, photpho, vitamin D và hormone tuyến cận giáp, từ đó xác định nguyên nhân chính xác.
Xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, CT, MRI cũng hỗ trợ trong việc đánh giá những thay đổi của xương, tìm kiếm tình trạng vôi hóa mạch máu, tuy nhiên sẽ rất cần thiết đến sự chẩn đoán của bác sĩ chuyên khoa thận để đảm bảo độ chính xác.
Điều Trị Loạn Dưỡng Xương
Nội Khoa
Điều trị nội khoa bao gồm sử dụng thuốc như Cinacalcet để giảm nồng độ PTH (hormone tuyến cận giáp) trong máu. Bổ sung canxi và vitamin D cũng hay được chỉ định. Tuy nhiên, một số trường hợp vẫn có thể gặp phản ứng phụ như buồn nôn và tiêu chảy.
Ngoại Khoa
Nếu các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả, phẫu thuật cắt tuyến cận giáp có thể được xem xét. Trong một số trường hợp, ghép thận có thể là một giải pháp, nhưng đi kèm với chi phí cao và những rủi ro của một ca phẫu thuật lớn.
Cách Phòng Ngừa Và Kiểm Soát Loạn Dưỡng Xương
Dù bạn không thể ngăn ngừa hoàn toàn loạn dưỡng xương, nhưng việc kiểm soát bệnh thận mãn sẽ giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Bạn nên:
- Duy trì chế độ ăn kiêng theo quy định
- Thực hiện điều trị lọc máu theo chỉ định
- Tập thể dục và bỏ hút thuốc
- Hạn chế uống rượu
Câu Hỏi Thường Gặp
Biến chứng Loạn Dưỡng Xương Là Gì?
Loạn dưỡng xương có thể làm tăng nồng độ canxi trong máu, gây tích tụ trong tim và mạch máu. Điều này dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Ngoài ra, người lớn cũng dễ bị hoại tử vô mạch, gây hoại tử chỏm xương đùi.
Phẫu Thuật Cắt Tuyến Cận Giáp Có Nguy Hiểm Không?
Phẫu thuật này có mức độ xâm lấn thấp với thời gian phục hồi từ một đến hai tuần. Tuy nhiên, như mọi cuộc phẫu thuật khác, vẫn tồn tại các rủi ro nhất định mà bạn cần thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ.
Chế Độ Ăn Nào Phù Hợp Cho Người Bị Loạn Dưỡng Xương?
Chế độ ăn uống cho người bị loạn dưỡng xương nên hạn chế các thực phẩm giàu photpho, ăn nhiều rau xanh, trái cây, và các loại thực phẩm giàu vitamin D. Đặc biệt, việc tiêu thụ đủ lượng canxi cần thiết rất quan trọng, nhưng cần được điều chỉnh dựa trên kết quả xét nghiệm máu và ý kiến bác sĩ.
Loạn Dưỡng Xương Có Thể Chữa Khỏi Hoàn Toàn Không?
Hiện chưa có phương pháp điều trị nào có thể chữa khỏi hoàn toàn loạn dưỡng xương. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị hiện tại có thể giúp kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Loạn Dưỡng Xương Có Di Truyền Không?
Loạn dưỡng xương không phải là một bệnh di truyền trực tiếp. Tuy nhiên, một vài bệnh thận di truyền có thể đóng vai trò là yếu tố nguy cơ dẫn đến loạn dưỡng xương. Vì vậy, nếu gia đình có tiền sử bệnh thận, bạn nên theo dõi sức khỏe xương và thận của mình thường xuyên.
Đừng để loạn dưỡng xương ngăn cản bạn sống một cuộc sống khỏe mạnh. Nếu có bất kỳ triệu chứng hoặc lo ngại nào về bệnh, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nguồn: Tổng hợp
