Sốt phát ban dạng sởi: nguy cơ và biến chứng

Sốt phát ban dạng sởi: Một mối nguy cho sức khỏe cộng đồng

Sốt phát ban dạng sởi đã trở thành một bệnh phổ biến trong những năm gần đây. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có khả năng lan truyền và trở thành một dịch bệnh. Đặc biệt đối với trẻ nhỏ, hệ miễn dịch còn yếu, việc mắc bệnh sởi có thể dễ dàng và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Thế nào là sốt phát ban dạng sởi?

Sốt phát ban dạng sởi là một bệnh do virus sởi gây ra. Bệnh có những dấu hiệu phổ biến như sốt, viêm đường hô hấp và tiêu hóa, phát ban trên da, viêm kết mạc mắt. Dấu hiệu phổ biến nhất của sốt phát ban dạng sởi là phát ban từ trên xuống dưới.

Tình trạng phát ban có thứ tự từ trên xuống dưới

Bệnh này thường xuất hiện ở trẻ em từ 6 đến 36 tháng tuổi. Tuy nhiên, cũng có trường hợp sốt phát ban dạng sởi ở người lớn do chưa được tiêm phòng hoặc đã tiêm phòng nhưng vắc-xin đã hết hiệu lực.

Bệnh có khả năng lây qua đường hô hấp khi người mắc bệnh hít thở chung không khí với những người khác. Virus sởi có thể nhập vào niêm mạc đường hô hấp thông qua việc hắt hơi. Vì vậy, bệnh này có thể lây lan rất nhanh chóng trong cộng đồng và có thể tạo thành một dịch bệnh nếu không được kiểm soát tốt.

Dấu hiệu nhận biết sốt phát ban dạng sởi

Những triệu chứng của sốt phát ban dạng sởi thường dễ nhầm lẫn với Rubella. Ngoài ra, các nốt ban của sởi cũng dễ nhầm với phản ứng dị ứng, vì vậy rất dễ để chủ quan với bệnh. Dưới đây là một số dấu hiệu của sốt phát ban dạng sởi ở từng giai đoạn:

Giai đoạn ủ bệnh

Trước khi có dấu hiệu của bệnh, người mắc sởi sẽ trải qua giai đoạn ủ bệnh từ 8 – 11 ngày. Trong giai đoạn này, bệnh nhân không có biểu hiện rõ ràng. Đối với trẻ sơ sinh, giai đoạn ủ bệnh có thể kéo dài từ 14 – 15 ngày.

Giai đoạn khởi phát:

Thời gian bệnh khởi phát thường là khoảng 3 – 4 ngày. Ban đầu, người bệnh có thể có sốt nhẹ hoặc vừa, sau đó là sốt cao. Lúc này, bệnh nhân có thể có các triệu chứng khác như viêm xuất tiết ở họng và mũi, chảy nước mắt và mũi, ho, viêm màng tiếp hợp, sưng nề mi mắt,… Các triệu chứng này có thể kéo dài và gây ra viêm thanh quản nếu không được điều trị kịp thời.

Giai đoạn toàn phát:

Các nốt ban có thể bắt đầu xuất hiện từ ngày thứ 4 – 6 của bệnh. Khi nổi ban, bệnh nhân có thể có sốt cao và cảm thấy mệt mỏi. Khi ban nổi đến chân, nhiệt độ sẽ dần giảm. Thông thường, vào ngày thứ 6 – 7, ban sẽ bắt đầu hết và để lại các vết thâm nhỏ, mỏng và mịn trên da. Trong thời gian này, cơ thể bệnh nhân sẽ hồi phục nếu không có biến chứng và bội nhiễm.

Sốt phát ban dạng sởi có thể gây ra các ban dát sẩn trên da, có các ban dát màu hồng xen kẽ. Ban có thể xuất hiện rải rác hoặc lan rộng, và có thể xen kẽ thành các mảng tròn. Ban bắt đầu xuất hiện từ sau tai, sau đó lan dần xuống ngực và tay, và cuối cùng lan đến lưng và chân. Thời gian mọc ban có thể kéo dài 6 ngày trước khi bắt đầu giảm dần.

Trong giai đoạn này, bệnh có thể gây ra các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đi cầu lỏng. Ngoài ra, bệnh còn có thể gây viêm phế quản và ho.

Biến chứng của sốt phát ban dạng sởi

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sốt phát ban dạng sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Biến chứng đường hô hấp

Viêm thanh quản: Trong giai đoạn sớm, thường là ở giai đoạn khởi phát, bệnh nhân có thể bị Croup giả, gây ra cơn khó thở do thắt thanh quản. Biểu hiện bao gồm sốt cao, ho, khó thở, da tím tái và khàn tiếng.

Viêm phế quản: Thường xuất hiện ở cuối giai đoạn mọc ban. Bệnh nhân có thể có khó thở, sốt cao, và phế quản bên trong phổi bị viêm và phì đại.

Viêm phế quản – phổi: Nguyên nhân chủ yếu là do bội nhiễm, biểu hiện bao gồm khó thở, sốt cao, viêm phế quản và ran nổ trong phổi. Đây cũng là nguyên nhân gây tử vong trong sốt phát ban dạng sởi, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.

• Biến chứng thần kinh

Viêm não: Thành phần này xảy ra ở khoảng từ 0,1% đến 0,6% số trường hợp sốt phát ban dạng sởi, thường xuất hiện ở trẻ đang đi học. Triệu chứng bao gồm sốt cao, co giật, rối loạn ý thức…

Viêm màng não kiểu thanh dịch.

Viêm tủy: Liệt cả hai chân hoặc rối loạn cơ vùng cơ cấu.

Viêm màng não mủ: Xảy ra sau viêm tai, viêm xoang hoặc viêm họng, do bội nhiễm.

Viêm não chất trắng bán cấp xơ hóa (Van Bogaert): Thường xảy ra ở độ tuổi từ 2 đến 20 tuổi, thường mắc sau vài năm mắc bệnh. Điều này cho thấy virus sởi có thể sống trong cơ thể trong nhiều năm ở những người miễn dịch yếu. Biến chứng này có thể kéo dài từ một vài tháng đến một năm. Bệnh nhân có nguy cơ tử vong do tổn thương não và co cứng vòng não.

Phòng ngừa sốt phát ban dạng sởi

Sốt phát ban dạng sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, để tránh bệnh, chúng ta cần thực hiện những biện pháp phòng ngừa sau:

• Tiêm vắc-xin sởi là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất hiện nay. Trẻ em sẽ được khuyến cáo tiêm mũi đầu tiên vào 9 tháng tuổi, và sau đó tiếp tục tiêm đợt thứ hai khi trẻ đầy đủ 18 tháng tuổi. Trẻ cần được tiêm trước khi tiếp xúc với những người mắc bệnh sởi.
• Tránh đưa trẻ nhỏ đến những nơi đông người nếu trẻ đang bị sốt và không rõ nguyên nhân.
• Đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để trẻ phát triển toàn diện và tăng cường hệ miễn dịch.
• Giữ vệ sinh nhà cửa, nguồn nước và đặc biệt là giữ cho trẻ luôn sạch sẽ.

Sốt phát ban dạng sởi là một bệnh phổ biến hiện nay, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả người lớn và trẻ em. Do đó, để tránh bệnh, hãy tìm đến các cơ sở y tế đáng tin cậy để được tư vấn tiêm vắc-xin phòng bệnh, đặc biệt là đối với trẻ em từ 9 tháng tuổi trở lên. Sẵn sàng để biết thêm thông tin hữu ích về chủ đề này.

Các câu hỏi thường gặp về sốt phát ban dạng sởi

Sởi có lây qua những vật dụng không?

Không, virus sởi không thể lây qua những vật dụng không. Virus chỉ lây lan qua đường hoạt động hô hấp.

Sởi có thể chữa khỏi mà không cần điều trị không?

Sởi không thể tự chữa khỏi mà cần được điều trị kịp thời. Điều trị cho sởi thường bao gồm việc giảm triệu chứng và hỗ trợ điều trị các biến chứng nếu có.

Tiêm vắc-xin sởi có an toàn không?

Tiêm vắc-xin sởi là an toàn và hiệu quả. Cơ quan y tế khuyến nghị đối với tất cả các trẻ em được tiêm vắc-xin sởi để phòng ngừa bệnh.

Sởi có thể gây tử vong không?

Có, sởi có thể gây tử vong đặc biệt đối với trẻ em và những người có hệ miễn dịch yếu.

Bệnh sởi có thể tái phát không?

Trong hầu hết các trường hợp, bệnh sởi chỉ tái phát một lần duy nhất và tự chữa khỏi sau khi mắc bệnh. Tuy nhiên, nếu hệ miễn dịch yếu, bệnh có thể tái phát nhiều lần.

Nguồn: Tổng hợp