Siêu âm thai: vai trò cảu siêu âm trong thai kỳ
Khi mang bầu, mẹ bầu thường có nhiều câu hỏi xoay quanh việc thai nhi phát triển và có bị dị tật không. Để giải đáp những thắc mắc này, bác sĩ thường chỉ định sử dụng phương pháp siêu âm. Bài viết này sẽ giới thiệu về siêu âm thai, vai trò của nó và các loại siêu âm phổ biến hiện nay.
Siêu Âm Thai Là Gì?
“Siêu âm thai là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm để tạo thành hình ảnh của thai nhi trong tử cung.”
Siêu âm giúp bác sĩ đánh giá sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi, đồng thời theo dõi thai kỳ của mẹ bầu. Ngoài ra, siêu âm còn được sử dụng để đánh giá và xác nhận chẩn đoán trong một số trường hợp đặc biệt.
Các Loại Siêu Âm Thai Thường Được Sử Dụng
Có nhiều loại siêu âm thai được sử dụng phổ biến hiện nay. Một số loại siêu âm thông dụng bao gồm:
- Siêu âm qua thành bụng: Bác sĩ di chuyển đầu dò siêu âm được qua bụng mẹ.
- Siêu âm qua ngã âm đạo: Bác sĩ sử dụng đầu dò siêu âm đưa vào âm đạo để tạo sóng âm và thu nhận phản xạ để tạo ra hình ảnh của thai nhi.
- Siêu âm 2D, 3D, 4D, 5D: Sử dụng sóng âm để tạo thành hình ảnh của thai nhi. Loại siêu âm này không có tác động tiêu cực và rất an toàn.
- Siêu âm Doppler: Giúp đo những thay đổi nhỏ trên mạch máu của thai nhi. Loại siêu âm này có thể phát hiện các vấn đề như tiền sản giật, thai chậm phát triển, nhau cài răng lược và cung cấp thông tin về lưu lượng máu của thai nhi.
- Siêu âm tim thai: Sử dụng sóng siêu âm để cung cấp thông tin chi tiết về tim của thai nhi và xác nhận hoặc loại trừ khuyết tật tim bẩm sinh.
Vai Trò Và Ứng Dụng Của Siêu Âm Thai
Siêu âm thai đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi sức khỏe của cả mẹ và bé. Những ứng dụng quan trọng của siêu âm thai bao gồm:
- Xác nhận mang thai và vị trí thai: Siêu âm có thể phát hiện thai rất sớm, khoảng từ tuần thứ 5-6 của thai kỳ. Đồng thời, siêu âm cũng giúp xác định vị trí của thai, loại trừ nguy cơ thai ngoài tử cung.
- Xác định tuổi thai và dự kiến ngày sinh: Dựa vào kích thước của thai nhi, bác sĩ có thể tính toán tuổi thai một cách chính xác và đưa ra dự kiến ngày sinh.
- Xác định số lượng thai: Siêu âm giúp xác định mẹ đang mang đơn thai, song thai hay đa thai.
- Đánh giá sự phát triển của thai nhi: Siêu âm cho phép đo lường các chỉ số quan trọng của thai nhi như đường kính lưỡng đỉnh, chiều dài xương đùi, chu vi vòng bụng… từ đó đánh giá sự phát triển của thai nhi so với chuẩn.
- Đánh giá nhau thai và nước ối: Siêu âm giúp đánh giá vị trí, cấu trúc và chức năng của nhau thai, cũng như lượng nước ối. Các bất thường về nhau thai (như nhau tiền đạo) hay nước ối (thiểu ối, đa ối) có thể được phát hiện qua siêu âm.
- Phát hiện dị tật bẩm sinh: Đây là một trong những ứng dụng quan trọng nhất của siêu âm thai. Siêu âm có thể giúp phát hiện nhiều loại dị tật bẩm sinh như dị tật tim, dị tật ống thần kinh, hội chứng Down, sứt môi, hở hàm ếch…
3 Mốc Siêu Âm Thai Quan Trọng Mẹ Cần Nhớ
Mẹ cần lưu ý và siêu âm tại 3 mốc thời gian quan trọng sau để đảm bảo sự phát triển bình thường của thai nhi:
“Siêu âm thai được thực hiện từ tuần thứ 11-12, tuần thứ 22-23, và tuần thứ 31-32.”
Tại mốc thời gian từ tuần thứ 11-12, bác sĩ sẽ đo độ mờ da gáy để kiểm tra các bất thường nguy hiểm cho thai như nhiễm sắc thể, bệnh Down, thoát vị cơ hoành, v.v. Siêu âm từ tuần thứ 22-23 sẽ giúp bác sĩ quan sát và phát hiện các bất thường khác về hình thái của thai như sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng cơ quan, nội tạng, v.v. Siêu âm từ tuần thứ 31-32 có tác dụng phát hiện các vấn đề hình thái muộn như tình trạng bất thường ở cấu trúc não, động mạch, tim, và siêu âm này cũng giúp dự đoán tình trạng phát triển chậm trong tử cung và mức độ ngạt sau đẻ.
3 mốc siêu âm này rất quan trọng giúp phát hiện chính xác các dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Tùy vào sức khỏe của mẹ và thai, bác sĩ có thể đặt lịch hẹn và yêu cầu siêu âm lại và thực hiện các xét nghiệm khác nếu cần thiết.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
- Siêu âm thai có an toàn không?
Các phương pháp siêu âm hiện đại như siêu âm 2D, 3D, 4D, 5D là rất an toàn và không có tác động tiêu cực đến thai nhi và mẹ bầu. - Có bao nhiêu lần siêu âm thai cần thực hiện trong thai kỳ?
Thường thì cần tiến hành siêu âm từ 3-5 lần trong suốt thai kỳ, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ và thai. - Làm sao để xếp lịch siêu âm thai?
Cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định thời điểm thích hợp và xếp lịch hẹn siêu âm. - Có cần chuẩn bị gì trước khi thực hiện siêu âm thai?
Thường thì không cần chuẩn bị gì đặc biệt trước khi thực hiện siêu âm thai. - Siêu âm thai có đau không?
Quá trình siêu âm thai không gây đau hay khó chịu cho mẹ bầu.
Tóm lại, siêu âm thai đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm các di truyền và dị tật bẩm sinh. Mẹ cần lưu ý những mốc thời gian quan trọng để được siêu âm thai đúng cách, đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của bé.
Nguồn: Tổng hợp
