Sàng lọc quý 1 khi mang bầu: tầm quan trọng và lợi ích
Hiện nay, y học ngày càng phát triển tạo điều kiện cho các mẹ đang mang thai theo dõi và chăm sóc sức khỏe thai nhi tốt hơn. Để đảm bảo con sinh ra được khỏe mạnh, cha mẹ thường chủ động đi xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh. Vậy mẹ bầu nên chú ý điều gì khi thực hiện sàng lọc quý 1?
Sàng lọc trước sinh: Tầm quan trọng trong việc chăm sóc và quản lý thai kỳ
Sàng lọc trước sinh là một phần quan trọng trong việc chăm sóc và quản lý thai kỳ hiệu quả. Tất cả các bà mẹ mang thai được khuyến khích thực hiện sàng lọc quý 1 càng sớm càng tốt. Xét nghiệm ở giai đoạn này sẽ giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời một số bệnh di truyền, dị tật thai nhi.
Sàng lọc trước sinh đem lại những lợi ích gì?
Những năm gần đây, dịch vụ sàng lọc trước khi sinh nhận được nhiều sự quan tâm rộng rãi của các bậc phụ huynh. Bởi vì dựa trên kết quả sàng lọc và kiểm tra, chúng ta có thể nắm được tình trạng của thai nhi, nguy cơ mắc các bệnh bẩm sinh để từ đó xây dựng kế hoạch chăm sóc kịp thời. Thông thường, các bậc cha mẹ được khuyên nên khám thai vào 3 mốc quan trọng, đó chính là 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của thai kỳ.
Trong đó, việc thực hiện sàng lọc quý 1 có vai trò vô cùng quan trọng và mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, bà bầu nên tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ, chủ động tìm hiểu và khám sàng lọc trong khi mang thai 3 tháng đầu.
Dựa vào kết quả sàng lọc trong quý 1, bác sĩ có thể phát hiện sớm khả năng thai nhi bị dị tật hoặc mắc một số bệnh lý nguy hiểm như hội chứng Down, bệnh tan máu bẩm sinh… Trên thực tế, kết quả xét nghiệm sàng lọc thường rất chính xác. Vậy nên các bác sĩ sẽ đưa ra phương án chăm sóc và điều trị phù hợp cho mẹ bầu và thai nhi.
Sàng lọc quý 1 giúp cha mẹ phát hiện những vấn đề gì ở thai nhi?
Một trong những câu hỏi được nhắc đến nhiều nhất đó là: Xét nghiệm sàng lọc quý 1 có thể giúp chúng ta phát hiện những vấn đề gì ở thai nhi? Thông thường, dựa vào kết quả sàng lọc các bác sĩ có thể phát hiện những bất thường về nhiễm sắc thể ở thai nhi, trong đó phổ biến nhất là cặp nhiễm sắc thể số 21, 18, 13. Đó là nguyên nhân gây ra hội chứng Down, Edward và Patau ở trẻ.
Cha mẹ cần lưu ý là kết quả sàng lọc quý 1 chỉ có thể dự đoán nguy cơ mắc bệnh. Kết quả này không thể xác định được đứa trẻ sinh ra có mắc các bệnh trên hay không. Mọi người cần hiểu rõ để tránh những hiểu lầm, lo lắng không đáng có khi mang thai.
Ngoài ra sàng lọc trước sinh trong giai đoạn này còn có thể giúp phát hiện những bất thường của thai nhi như tăng khoảng sáng sau gáy, dây rốn 3 mạch máu, xương sống mũi, thoát vị cơ hoành… Từ đây bác sĩ sẽ đưa ra thêm những khuyến cáo cần khám chuyên sâu để xây dựng kế hoạch chăm sóc, theo dõi thai nhi.
Một số xét nghiệm phổ biến trong sàng lọc quý 1
Đối với phụ nữ mang thai 3 tháng đầu, bác sĩ thường thực hiện xét nghiệm Double test. Đây là xét nghiệm định lượng hai chất beta-HCG và PAP-A được sản xuất từ gai rau thai nhi gián tiếp thông qua máu của người mẹ. Bằng cách định lượng nồng độ của hai chất này và kết hợp với các chỉ số khác như khoảng sáng sau gáy, tuổi mẹ…, một phần mềm tính toán chuyên dụng sẽ tính toán nguy cơ dị tật thai nhi ở 3 cặp nhiễm sắc thể 18, 13, 21 gây ra 3 hội chứng là Edwards, Patau và Down.
Ngoài xét nghiệm Double test thì sàng lọc quý 1 còn bao gồm xét nghiệm NIPT. So với Double test thì NIPT sẽ có độ chính xác hơn rất nhiều, có thể sàng lọc nhiều bệnh lý bất thường và có thể xét nghiệm ngay từ tuần thứ 9 của thai kỳ. Đó là lý do tại sao các bác sĩ khuyến khích phụ nữ mang thai làm xét nghiệm NIPT ngay từ khi thực hiện sàng lọc quý 1.
Ngoài việc sàng lọc trẻ sơ sinh bằng xét nghiệm máu thì bà bầu nên siêu âm thai nhi vào tuần thứ 12 của thai kỳ để đánh giá các bất thường về hình thái như khoảng sáng sau gáy, thoát vị cơ hoành…
Giải đáp các thắc mắc về sàng lọc quý 1
Sau khi tìm hiểu về xét nghiệm sàng lọc quý 1 thì hầu hết các mẹ bầu đều lo lắng liệu các phương pháp xét nghiệm, chẩn đoán qua hình ảnh được nêu trên có ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hay không. Nhìn chung, những phương pháp này đều đảm bảo an toàn cho sức khỏe thai nhi. Hầu như không có trường hợp nào được ghi nhận về các biến chứng do xét nghiệm sàng lọc trên thế giới. Vì vậy, các mẹ bầu có thể hoàn toàn yên tâm khi làm xét nghiệm sàng lọc quý 1.
Độ chính xác của xét nghiệm sàng lọc quý 1 cũng là một trong những điều được quan tâm. Đối với Double test, độ chính xác là từ 90 đến 95%, còn đối với xét nghiệm NIPT độ chính xác khi sàng lọc các cặp nhiễm sắc thể 18, 13, 21 là khoảng 99,9%.
Trên đây là những điều mẹ bầu cần lưu ý khi thực hiện sàng lọc quý 1. Khi mang thai các mẹ hãy nhớ rằng nên đi xét nghiệm sàng lọc theo các mốc định kỳ để đảm bảo sức khoẻ của bản thân và thai nhi thật tốt.
Những câu hỏi thường gặp về sàng lọc quý 1
- Sàng lọc quý 1 là gì?
Sàng lọc quý 1 là một quy trình xét nghiệm và kiểm tra nhằm phát hiện sớm những bệnh di truyền và dị tật thai nhi trong 3 tháng đầu của thai kỳ.
- Lợi ích của sàng lọc quý 1 là gì?
Sàng lọc quý 1 giúp phát hiện sớm các bệnh di truyền và dị tật thai nhi, từ đó tạo điều kiện cho việc chăm sóc và điều trị kịp thời, làm giảm nguy cơ mắc bệnh và giúp thai nhi phát triển tốt hơn.
- Các xét nghiệm phổ biến trong sàng lọc quý 1 là gì?
Các xét nghiệm phổ biến trong sàng lọc quý 1 bao gồm Double test và NIPT (xét nghiệm ADN tự do).
- Độ chính xác của sàng lọc quý 1 là bao nhiêu?
Độ chính xác của Double test là từ 90 đến 95%, còn độ chính xác của NIPT là khoảng 99,9% khi sàng lọc các cặp nhiễm sắc thể 18, 13, 21.
- Sàng lọc quý 1 có an toàn không?
Các phương pháp xét nghiệm và kiểm tra trong sàng lọc quý 1 đều đảm bảo an toàn cho sức khỏe thai nhi, với rất ít trường hợp ghi nhận các biến chứng do xét nghiệm sàng lọc.
Nguồn: Tổng hợp
