Polyp loạn sản đại tràng: nguyên nhân và cách điều trị

Trong lĩnh vực giải phẫu bệnh, polyp đại tràng còn được biết đến là u tuyến ống đại tràng. Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về loại polyp đặc biệt gọi là polyp đại tràng loạn sản và xem liệu chúng có phải là một dạng ung thư hay không.

Polyp đại tràng loạn sản là gì?

Polyp đại tràng là những u đãi lồi vào trong lòng trực tràng, thường phát triển do sự tăng sinh quá mức của niêm mạc trực tràng. Chúng có thể có hoặc không có cuống và hầu hết là lành tính, tuy nhiên, cũng có những trường hợp ác tính. Đáng chú ý, một số polyp ban đầu có tính lành tính nhưng có thể chuyển sang tính ác tính theo thời gian.

Loạn sản và loạn sản ngược là hai điều mô tả sự không bình thường trong cấu trúc và phát triển của tế bào. Hiện tượng loạn sản ngược thường được xem là một tín hiệu tiền ung thư, khi tế bào trở nên không kiểm soát và phát triển không đồng đều. Phần lớn các trường hợp polyp đại tràng loạn sản khi thực hiện giải phẫu đều cho kết quả là polyp đại tràng loạn sản nhẹ, có tính lành tính.

Nguyên nhân

• Tuổi tác: Polyp đại tràng loạn sản thường xuất hiện ở người trên 50 tuổi và tăng đáng kể khi vượt qua độ tuổi này.
• Di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc polyp đại tràng loạn sản, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên do yếu tố di truyền.
• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống không lành mạnh, chứa nhiều chất béo và ít chất xơ, có thể tăng nguy cơ mắc bệnh polyp đại tràng.
• Thiếu vi chất: Thiếu các loại vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin D, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Theo nghiên cứu của Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, người Mỹ gốc Phi, Mỹ gốc Đông Á và Mỹ gốc Tây có nguy cơ cao hơn so với người Mỹ gốc Bắc.

Hút thuốc lá và uống rượu cũng là những nguyên nhân khác có thể góp phần vào nguy cơ mắc bệnh polyp đại tràng. Các chất độc trong thuốc lá có thể tổn thương tế bào đại tràng, trong khi uống rượu và bia thường xuyên cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh do tổn thương niêm mạc đại tràng.

Polyp đại tràng loạn sản có phải là ung thư không?

Các polyp đại tràng đơn độc, kích thước nhỏ và có thể được cắt bỏ hoàn toàn thường được xác định là mức độ nhẹ của bệnh. Khi kết quả sau giải phẫu chỉ ra polyp đại tràng loạn sản, đây là một tổn thương lành tính. Trong trường hợp polyp đại tràng loạn sản nhẹ, nguy cơ diễn tiến thành ung thư thường ít. Do đó, việc tái khám sàng lọc mỗi 3 – 5 năm một lần theo lịch trình điều trị của bác sĩ được khuyến khích để duy trì sức khỏe.

Phần lớn các trường hợp polyp loạn sản phát triển chậm hoặc không tiến triển gì. Một số trường hợp, sau khi xử lý nguyên nhân phù hợp, quá trình loạn sản có thể đảo ngược và biến mất. Với tốc độ phát triển chậm của polyp đại tràng (khoảng 2mm/năm), cần mất thời gian dài (khoảng 5 – 10 năm) để tiến triển thành ung thư đại tràng. Do đó, việc sàng lọc, phát hiện và loại bỏ polyp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ này.

Phương pháp chẩn đoán polyp đại tràng loạn sản

• Nội soi đại tràng: Phương pháp chẩn đoán chính cho polyp đại tràng loạn sản. Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi trang bị đầu camera để kiểm tra bên trong đại tràng và tìm các dấu hiệu của polyp. Nếu phát hiện polyp, bác sĩ có thể lấy mẫu để kiểm tra mức độ ác tính.
• CT đại tràng (CT colonography): Phương pháp này sử dụng máy tính tomography (CT) để tạo ra hình ảnh chi tiết của đại tràng và phát hiện polyp. Các hình ảnh này được phân tích để tìm bất kỳ dấu hiệu nào của polyp.
• Xét nghiệm phân: Phương pháp đơn giản để đánh giá sự xuất hiện của polyp đại tràng. Bác sĩ sẽ thử nghiệm mẫu phân để phát hiện mọi dấu hiệu của máu hoặc các chất khác có thể cho thấy sự có mặt của polyp.
• Nội soi đại tràng sigma: Phương pháp tương tự như nội soi đại tràng, nhưng tập trung vào phần sigma của đại tràng. Bác sĩ sẽ sử dụng ống mềm có đầu camera để quan sát phần trên của đại tràng và tìm kiếm các dấu hiệu của polyp đại tràng loạn sản.

Trong một số trường hợp, các phương pháp chẩn đoán khác có thể được áp dụng để kiểm tra sức khỏe của đại tràng, nhưng thường không được sử dụng như phương pháp chẩn đoán chính cho polyp đại tràng loạn sản nhẹ. Việc đưa ra các phương pháp chẩn đoán sớm và kịp thời có thể giảm nguy cơ tái phát và nguy cơ tử vong do các bệnh lý đại tràng.

Phương pháp điều trị polyp đại tràng loạn sản

• Cắt polyp đại tràng: Đây là phương pháp điều trị thông thường cho polyp đại tràng loạn sản nhẹ. Bác sĩ sử dụng ống nội soi với đầu camera để quan sát và cắt bỏ polyp ngay khi phát hiện.
• Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu: Phương pháp này được áp dụng khi polyp lớn hơn và đặt ở vị trí khó tiếp cận. Bác sĩ sử dụng các kỹ thuật tiểu phẫu để loại bỏ polyp đại tràng loạn sản.
• Cắt bỏ đại tràng: Trong trường hợp polyp đại tràng loạn sản trở nên lớn hơn và khó tiếp cận hơn, bác sĩ có thể quyết định thực hiện phẫu thuật để loại bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng.

Bên cạnh đó, thay đổi chế độ ăn uống và lối sống cũng có thể giúp ngăn ngừa tái phát polyp đại tràng. Việc tăng cường tiêu thụ rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt, cũng như hạn chế đồ ăn giàu chất béo và đường được khuyến khích. Tập thể dục đều đặn và hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý đại tràng.

Trên đây là một số thông tin về polyp đại tràng loạn sản, một dạng tổn thương lành tính nhưng có thể chuyển biến thành ung thư. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về bệnh lý polyp đại tràng và cách điều trị phù hợp. Vì sức khỏe của bạn, hãy luôn đề cao quá trình sàng lọc và tuân thủ lịch khám theo đúng hẹn với bác sĩ điều trị.

Câu hỏi thường gặp về polyp đại tràng loạn sản:

1. Polyp đại tràng loạn sản là gì?

Polyp đại tràng loạn sản là một dạng tổn thương lành tính của đại tràng, có thể lồi ra và phát triển do sự tăng sinh quá mức của niêm mạc trực tràng.

2. Polyp đại tràng loạn sản có nguy hiểm không?

Phần lớn các trường hợp polyp đại tràng loạn sản phát triển chậm hoặc không tiến triển gì. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, polyp đại tràng loạn sản có thể chuyển sang tính ác tính và trở thành ung thư đại tràng.

3. Nguyên nhân gây ra polyp đại tràng loạn sản là gì?

Các nguyên nhân gây ra polyp đại tràng loạn sản bao gồm tuổi tác, yếu tố di truyền, chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu vi chất, hút thuốc lá, và uống rượu.

4. Làm thế nào để chẩn đoán polyp đại tràng loạn sản?

Các phương pháp chẩn đoán polyp đại tràng loạn sản bao gồm nội soi đại tràng, CT đại tràng, xét nghiệm phân, và nội soi đại tràng sigma.

5. Làm thế nào để điều trị polyp đại tràng loạn sản?

Phương pháp điều trị polyp đại tràng loạn sản bao gồm cắt polyp đại tràng, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, và cắt bỏ đại tràng. Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống cũng có thể giúp ngăn ngừa tái phát polyp đại tràng.

Nguồn: Tổng hợp