Phương pháp tự nhiên giúp làn da trở lại mịn màng sau khi mắc vàng da

Vàng da là một tình trạng da thường gặp khi cơ thể tích tụ quá nhiều bilirubin, dẫn đến sự thay đổi màu sắc của da và niêm mạc thành màu vàng. Dù vàng da có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý, nó cũng ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, có một số phương pháp tự nhiên có thể giúp cải thiện tình trạng da sau khi mắc vàng da.

Dấu hiệu vàng da

Vàng da nên quan sát dưới ánh sáng mặt trời và quan sát ở vùng da được che kín như da bụng, lưng, ngực sẽ chính xác hơn vùng da tay chân mặt. Vì là triệu chứng của những bệnh lý căn nguyên, thường sẽ xuất hiện cùng với những triệu chứng lâm sàng khác. Những triệu chứng thường gặp như:

• Da vàng: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất và dễ nhận biết nhất.Da chuyển sang màu vàng, có thể từ nhẹ đến đậm, tùy thuộc vào mức độ bilirubin trong máu. Vùng da quanh mắt và mặt thường là nơi dễ nhận thấy nhất.
• Lòng trắng mắt vàng: Lòng trắng mắt (còn gọi là củng mạc) chuyển sang màu vàng khi nồng độ bilirubin trong máu cao. Đây là dấu hiệu đặc trưng và dễ nhận biết.
• Nước tiểu sẫm màu: Nước tiểu có màu sẫm hơn bình thường do bilirubin được đào thải qua thận và hệ tiết niệu. Màu sắc có thể chuyển từ vàng đậm đến nâu.
• Phân nhạt màu: Bình thường, bilirubin chuyển hóa trong gan và được đào thải qua ruột, làm phân có màu nâu. Khi bị vàng da, phân có thể nhạt màu do thiếu bilirubin trong ruột.
• Ngứa da: Ngứa da là một triệu chứng phổ biến, xuất hiện do sự tích tụ của bilirubin dưới da, gây kích ứng và cảm giác khó chịu.
• Mệt mỏi và chán ăn:Người bị vàng da thường cảm thấy mệt mỏi, suy nhược và không có năng lượng. Đây là hệ quả của tình trạng bệnh lý gây ra vàng da, như các bệnh về gan hay thiếu máu.
• Sưng bụng: Một số trường hợp, vàng da do bệnh gan nặng có thể dẫn đến sưng bụng do tích tụ dịch (cổ trướng) trong khoang bụng.

Nguyên nhân gây vàng da

• Vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh: Vàng da có thể xuất hiện sau khi trẻ được sinh ra khoảng 24 giờ (đối với những trẻ sinh đủ tháng) hoặc trong khoảng 2 tuần (đối với những trẻ sinh non). Tình trạng này được gọi là vàng da sinh lý. Với các trường hợp này, chỉ số bilirubin trong máu không quá cao và mức độ vàng da cũng không quá nghiêm trọng. Trẻ chỉ bị vàng da ở vùng mặt, cổ, ngực hay vùng bụng trên rốn. 
• Vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh: Vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh xảy ra khi hàm lượng bilirubin trong máu trẻ tăng cao hơn mức sinh lý bilirubin gián tiếp > 12 mg/dl (trẻ đủ tháng) và > 15 mg/dl (trẻ non tháng). Nguyên nhân dẫn đến triệu chứng tăng bilirubin do bệnh lý ở trẻ nhỏ là mắc bệnh tan máu, bệnh gan bẩm sinh, bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con, nhiễm khuẩn virus bào thai hoặc xuất huyết dưới da.
• Vàng da do thiếu sắt: Với thắc mắc “da vàng là thiếu chất gì”, các chuyên gia giải thích, rất có thể tình trạng này là do cơ thể bị thiếu máu do không được cung cấp đầy đủ sắt. Sắt rất quan trọng và cần thiết đối với cơ thể. Khi bị thiếu sắt, cơ thể thường mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt và có thể gây những ảnh hưởng nhất định đến sự hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Bên cạnh những triệu chứng nói trên, vàng da cũng chính là một dấu hiệu cảnh báo cơ thể của bạn đang bị thiếu sắt. 

Ngoài những nguyên nhân kể trên, vàng da còn có thể do một số bệnh lý gây ra. Cụ thể là: 

• Vàng da do một số bệnh liên quan đến hồng cầu, chẳng hạn như bệnh tan máu bẩm sinh (bệnh Hb: thalassemia, HbE),  bệnh hồng cầu hình liềm,… Khi những tế bào hồng cầu bị phá hủy nhanh chóng dẫn đến lượng bilirubin trong máu được sinh ra quá mức và những tế bào gan sẽ không kịp thời chuyển hóa được lượng bilirubin này. Chính vì thế sẽ khiến cho bilirubin tích tụ trong máu  và gây vàng da.
• Vàng da do một số bệnh liên quan đến tế bào gan, chẳng hạn như viêm gan, ung thư gan, xơ gan,… Khi những tế bào gan bị tổn thương, bị suy giảm chức năng thì việc chuyển hóa bilirubin cũng sẽ không được đảm bảo, có nguy cơ cao dẫn tới ứ đọng bilirubin trong máu và gây vàng da. 
• Do một số bệnh về ống mật chủ chẳng hạn như sỏi mật, ung thư đầu tụy, viêm tụy cấp, hẹp đường dẫn mật, ung thư túi mật, viêm đường dẫn mật,… Bình thường dịch mật có chứa bilirubin sẽ được dẫn từ ống dẫn mật nhỏ về ống mật chủ. Trong trường hợp ống mật chủ hẹp hoặc có tình trạng tắc nghẽn thì dịch mật có nguy cơ tràn vào máu và gây ra vàng da. 
• Vàng da do một số loại thuốc: Bên cạnh những nguyên nhân phía trên, một số loại thuốc cũng có thể làm tăng nguy cơ gây vàng da, chẳng hạn như các thuốc làm giảm bạch cầu (thuốc sulfa và nitrofurantoin), Chloramphenicol,… Loại thuốc này có thể làm ảnh hưởng nhiều đến quá trình chuyển hóa của gan và đường mật, làm tăng nguy cơ tồn đọng bilirubin và gây vàng da. Ngoài ra, vàng da do truyền máu, do bất đồng nhóm máu, do sốt rét,…

Phương pháp tự nhiên giảm thiểu vàng da

Giảm thiểu vàng da, đặc biệt ở trẻ sơ sinh, có thể được thực hiện thông qua các phương pháp tự nhiên. Dưới đây là một số phương pháp tự nhiên bạn có thể áp dụng:

Cho trẻ bú đủ sữa

• Sữa mẹ: Cho trẻ bú mẹ thường xuyên giúp cung cấp dinh dưỡng cần thiết và hỗ trợ chức năng gan của trẻ. Sữa mẹ giúp tăng cường bài tiết bilirubin qua phân và nước tiểu.
• Sữa công thức: Nếu không thể cho bú mẹ, hãy đảm bảo trẻ uống đủ sữa công thức theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tắm nắng

• Tắm nắng đúng cách: Cho trẻ tắm nắng nhẹ vào buổi sáng sớm (khoảng 7-9 giờ sáng). Ánh sáng mặt trời giúp phân hủy bilirubin trong da. Chỉ nên tắm nắng trong khoảng 10-15 phút và luôn bảo vệ mắt của trẻ khỏi ánh nắng trực tiếp.

Đảm bảo cung cấp nước đầy đủ

• Cung cấp đủ nước: Đảm bảo trẻ uống đủ nước để giúp cơ thể loại bỏ bilirubin qua nước tiểu. Đối với trẻ sơ sinh, bú mẹ hoặc sữa công thức cũng cung cấp đủ lượng nước cần thiết.

Theo dõi và điều chỉnh chế độ ăn của mẹ (nếu cho con bú mẹ)

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Mẹ nên duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất để hỗ trợ chất lượng sữa và sức khỏe của trẻ.

Sử dụng kỹ thuật chăm sóc da

• Giữ vệ sinh da: Đảm bảo da của trẻ được giữ sạch sẽ và khô ráo. Tránh sử dụng các sản phẩm có hóa chất mạnh có thể làm kích ứng da.

Tư vấn và kiểm tra định kỳ

• Khám sức khỏe định kỳ: Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng vàng da và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.

Sử dụng phương pháp giảm stress

• Giảm căng thẳng cho mẹ và trẻ: Tạo môi trường thoải mái và giảm stress cho cả mẹ và trẻ. Stress có thể ảnh hưởng đến sức khỏe chung của mẹ và trẻ.

Thực hiện theo hướng dẫn y tế

• Tuân thủ chỉ dẫn bác sĩ: Nếu bác sĩ đã đưa ra các phương pháp điều trị hoặc kiểm soát cụ thể, hãy tuân thủ nghiêm túc để hỗ trợ điều trị vàng da.

Giảm vàng da ở người lớn có thể được thực hiện thông qua các phương pháp tự nhiên, mặc dù việc điều trị cụ thể nên được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Dưới đây là một số phương pháp tự nhiên có thể hỗ trợ giảm vàng da:

Ăn uống cân bằng

• Chế độ ăn uống giàu vitamin C: Vitamin C giúp hỗ trợ chức năng gan và tăng cường hệ miễn dịch. Các thực phẩm giàu vitamin C bao gồm cam, quýt, kiwi, dâu tây, và ớt chuông.
• Thực phẩm giàu vitamin E: Vitamin E có tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ gan. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin E bao gồm hạt hạnh nhân, hạt dẻ cười, và dầu thực vật.
• Thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa: Rau xanh, quả mọng, và các loại hạt cũng giúp hỗ trợ sức khỏe gan.

Uống nhiều nước

• Cung cấp đủ nước: Uống đủ nước giúp cải thiện chức năng gan và thận, hỗ trợ loại bỏ bilirubin qua nước tiểu. Nên uống ít nhất 8-10 cốc nước mỗi ngày.

Sử dụng trà thảo dược

• Trà gừng: Gừng có tính chất chống viêm và có thể giúp cải thiện chức năng gan. Uống trà gừng có thể giúp giảm triệu chứng vàng da.
• Trà cây kế sữa (milk thistle): Kế sữa có tác dụng bảo vệ gan và hỗ trợ điều trị các vấn đề về gan. Trà kế sữa hoặc bổ sung kế sữa có thể hữu ích.

Giảm căng thẳng

• Thực hiện kỹ thuật giảm căng thẳng: Yoga, thiền, và các phương pháp thư giãn khác có thể giúp giảm căng thẳng, điều này có thể hỗ trợ sức khỏe gan tổng thể.

Tập luyện thể thao đều đặn

• Vận động cơ thể: Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ chức năng gan. Hãy cố gắng tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Giảm tiêu thụ rượu và thuốc lá

• Tránh rượu và thuốc lá: Rượu và thuốc lá có thể gây hại cho gan, làm trầm trọng thêm tình trạng vàng da. Hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn các chất này khỏi chế độ sống.

Bổ sung các thực phẩm tự nhiên

• Nghệ: Nghệ có đặc tính chống viêm và có thể giúp bảo vệ gan. Bạn có thể thêm nghệ vào chế độ ăn uống hàng ngày hoặc sử dụng tinh chất nghệ.
• Tỏi: Tỏi có tác dụng hỗ trợ gan và có thể giúp giảm vàng da. Thêm tỏi vào các món ăn của bạn hoặc ăn sống tỏi.

Theo dõi và quản lý bệnh nền

• Quản lý bệnh lý nền: Nếu vàng da là dấu hiệu của một bệnh lý nền như viêm gan, xơ gan, hoặc tắc mật, việc quản lý và điều trị các bệnh này là rất quan trọng.

Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Khám sức khỏe định kỳ: Đảm bảo thực hiện các kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng gan và phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Vàng da có thể gây ra sự lo lắng và ảnh hưởng đến vẻ ngoài của bạn, nhưng việc áp dụng các phương pháp tự nhiên có thể giúp làn da của bạn trở lại trạng thái mịn màng. Uống đủ nước, ăn uống lành mạnh, tránh các chất kích thích, và sử dụng mặt nạ tự nhiên có thể hỗ trợ quá trình hồi phục. Tuy nhiên, nếu tình trạng vàng da kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, bạn nên tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ để xác định nguyên nhân chính xác và có phương pháp điều trị thích hợp.

Chăm sóc sức khỏe và làn da của bạn từ bên trong sẽ giúp bạn cảm thấy tự tin hơn và sống khỏe mạnh hơn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ, đừng ngần ngại liên hệ với chuyên gia để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.