Phục hồi sau chấn thương sọ não: mục đích và rủi ro
Chấn thương sọ não (TBI) là một tổn thương có thể gây ảnh hưởng tạm thời hoặc vĩnh viễn đến chức năng của não bộ. Mỗi bệnh nhân sẽ có phương pháp điều trị phù hợp riêng, sau đó việc phòng ngừa biến chứng và phục hồi sau chấn thương sọ não là điều cần được lưu ý.
Việc phục hồi sau chấn thương sọ não là một yếu tố quan trọng trong quá trình phục hồi. Hoạt động này có nhiều hình thức khác nhau tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ và thời gian cần phục hồi sau điều trị tổn thương.
Mục đích phục hồi sau chấn thương sọ não
Phục hồi chức năng có thể giúp cho bệnh nhân:
- Cải thiện khả năng hoạt động;
- Điều trị các vấn đề về tinh thần và thể chất do chấn thương sọ não gây ra;
- Hỗ trợ thích nghi với những thay đổi xảy ra trong quá trình phục hồi.
Các hoạt động phục hồi sau chấn thương sọ não có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng như cục máu đông, các cơn đau, loét do tì đè, vấn đề liên quan đến hô hấp, hạ huyết áp khi di chuyển, yếu cơ và co thắt cơ, hoạt động của ruột và bàng quang, các vấn đề về chức năng sinh sản và tình dục.
Rủi ro có thể gặp
Tuy có thể nói thường sẽ không có vấn đề gì xảy ra thêm khi phục hồi sau chấn thương sọ não, nhưng cũng khó tránh khỏi nguy cơ hình thành rủi ro trong quá trình điều trị. Công tác vật lý trị liệu hay hoạt động trị liệu nếu không được thực hiện đúng cách đều sẽ có thể dẫn đến chấn thương mới hoặc làm cho chấn thương hiện có trở nên tệ hơn.
Chính vì vậy cần phải phối hợp chặt chẽ với chuyên gia phục hồi trị liệu. Đồng thời cũng cần trao đổi và thảo luận với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi bước vào bất kỳ giai đoạn nào của quá trình phục hồi chức năng. Như vậy mới có thể giảm thiểu khả năng hình thành rủi ro không đáng có.
Các hoạt động phục hồi chức năng
Chương trình phục hồi chức năng cho bệnh nhân có thể bao gồm một số hoặc tất cả các phương pháp sau:
- Vật lý trị liệu: Hỗ trợ khả năng vận động và phối hợp trở lại bình thường.
- Hoạt động trị liệu: Giúp cải thiện các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống hàng ngày lẫn trong công việc, chẳng hạn như tắm rửa, nấu ăn, làm việc…
- Chăm sóc về mặt tâm lý: Nhằm hỗ trợ giải quyết các tổn thương về tinh thần.
- Liệu pháp ngôn ngữ và diễn đạt: Giúp tăng cường khả năng giao tiếp.
- Liệu pháp nhận thức: Giúp cải thiện trí nhớ, khả năng tập trung, học tập và phán đoán.
- Hỗ trợ xã hội: Hỗ trợ trong việc giúp bệnh nhân giao tiếp và kết nối các mối quan hệ.
Hoạt động vật lý trị liệu hỗ trợ cải thiện khả năng vận động và phối hợp
Nhóm hỗ trợ trị liệu sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp cho bệnh nhân, đồng thời sẽ đánh giá nhu cầu và các khả năng của bệnh nhân trong suốt quá trình phục hồi. Bài đánh giá này có thể bao gồm các yếu tố sau:
- Hoạt động của ruột và bàng quang;
- Khả năng nói;
- Khả năng nuốt;
- Sức mạnh và sự phối hợp tay chân;
- Khả năng hiểu về mặt ngôn ngữ;
- Trạng thái tinh thần và hành vi;
- Nhu cầu hỗ trợ xã hội.
Yếu tố ảnh hưởng đến khả năng hồi phục
Khả năng hồi phục của bệnh nhân có thể ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn như:
- Tuổi tác: Đối với đối tượng bệnh nhân là trẻ sơ sinh hoặc người lớn từ 60 tuổi trở lên thường có tiên lượng xấu sau chấn thương.
- Mất trí nhớ: Việc đối mặt với một khoảng thời gian mất trí nhớ sau chấn thương là chuyện có thể sẽ xảy ra.
- Vị trí chấn thương: Tùy vào vị trí vùng não bộ bị tổn thương mà tỉ lệ hồi phục sau chấn thương sọ não cao hay thấp.
- Tình trạng sức khỏe vào thời điểm đó: Các tiền sử bệnh như lo âu, trầm cảm, đau đầu hay co giật có thể kéo dài thời gian hồi phục sau chấn thương.
- Động lực và hỗ trợ: Với sự đồng hành của gia đình và bạn bè trong quá trình điều trị và phục hồi, thì đây luôn là tiền đề tạo nên một động lực lớn giúp bệnh nhân tích cực hơn, từ đó dẫn đến khả năng hồi phục tốt hơn.
- Giới tính: Thời gian trung bình cho giai đoạn phục hồi sau chấn thương sọ não dài hơn đối với nữ giới.
Để đảm bảo khả năng hồi phục, bệnh nhân cần tiếp nhận tốt việc điều trị và quá trình phục hồi. Ngoài ra, sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè, việc đọc các câu chuyện hồi phục của bệnh nhân khác cũng là những yếu tố quan trọng trong việc tối đa hóa quá trình phục hồi sau chấn thương sọ não.
Sau khi phục hồi chức năng, bệnh nhân cần thực hiện các bước tiếp theo được hướng dẫn bởi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để đảm bảo một quá trình phục hồi hoàn chỉnh.
Câu hỏi thường gặp về phục hồi sau chấn thương sọ não
1. Bao lâu thì bệnh nhân có thể phục hồi hoàn toàn?
Thời gian phục hồi phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Với các trường hợp nhẹ, quá trình phục hồi có thể chỉ mất vài tuần. Tuy nhiên, với các tổn thương nghiêm trọng, bệnh nhân cần từ 6 tháng đến vài năm để đạt được kết quả tốt nhất.
2. Phục hồi sau chấn thương sọ não có tốn kém không?
Chi phí phục hồi thay đổi tùy thuộc vào phương pháp và địa điểm điều trị. Các liệu pháp như vật lý trị liệu hoặc liệu pháp ngôn ngữ thường có mức phí từ vài triệu đến vài chục triệu đồng mỗi tháng. Sự hỗ trợ từ bảo hiểm y tế sẽ giúp giảm đáng kể gánh nặng chi phí.
3. Có những dấu hiệu nào cho thấy tiến triển tích cực trong quá trình phục hồi?
- Cải thiện khả năng vận động: Đi lại hoặc cầm nắm dễ dàng hơn.
- Tăng cường trí nhớ và tập trung: Ít quên và tập trung tốt hơn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày.
- Tâm trạng tích cực hơn: Bệnh nhân cảm thấy vui vẻ, thoải mái, và lạc quan hơn.
Nguồn: Tổng hợp
