Phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh: nguyên nhân và cách hạn chế

Trẻ nhỏ ở những tháng đầu đời thường sẽ bị giật mình vì âm thanh lớn hoặc có tiếng động mạnh. Đây là một loại phản xạ không tự chủ thường thấy ở trẻ sơ sinh. Phản xạ này kéo dài bao lâu tùy thuộc vào mỗi đứa trẻ và trong khoảng thời gian nhất định hiện tượng này sẽ dần biến mất.

Phản xạ giật mình ở trẻ xảy ra như thế nào?

Phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh thường sẽ có hai giai đoạn sau:

• Giai đoạn 1: Trẻ sẽ có một cảm giác giống như đang rơi tự do. Giai đoạn này có thể thấy rõ sau khi trẻ được bế và ru ngủ say trên tay, nhưng khi mẹ nghiêng người để đặt trẻ xuống có thể khiến trẻ có cảm giác như bị ngã. Vì vậy, phản ứng tiếp theo sau đó của trẻ là nâng và duỗi tay, hoặc thở hổn hển, kèm theo bắt đầu quấy khóc.
• Giai đoạn 2: Trẻ sẽ thu tay và chân sát lại cơ thể với tư thế tương tự như ở giai đoạn thai nhi.

Phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh là một phản xạ bình thường của cơ thể trẻ trong những tháng đầu đời. Mẹ có thể yên tâm là bé đang hoàn toàn khỏe mạnh.

Tuy nhiên, mặc dù phản xạ này thường xảy ra trong khoảng thời gian ngắn ngủi như vài giây, nhưng trong một số trường hợp, trẻ có thể thức giấc và quấy khóc. Nguyên nhân dẫn đến phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh có thể chia thành hai nhóm: nguyên nhân sinh lý tự nhiên và phản xạ do bệnh lý.

Nguyên nhân sinh lý

Đây là phản xạ sinh lý bình thường do cơ thể trẻ chưa quen với môi trường bên ngoài bụng mẹ. Một số nguyên nhân gây ra phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh bao gồm:

• Tiếng động quá lớn: Trẻ sơ sinh dễ bị giật mình khi có bất kỳ âm thanh hoặc tiếng động nào quá lớn trong môi trường xung quanh.
• Thay đổi ánh sáng đột ngột: Mở đèn hoặc mở cửa sổ trong phòng tối một cách bất ngờ có thể kích hoạt phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh, khiến trẻ khó chịu và thức giấc.
• Đói bụng hoặc bú quá no: Dạ dày của trẻ sơ sinh nhỏ hơn và chưa được hoàn thiện so với người trưởng thành. Vì vậy, trẻ sẽ có nhiều cữ bú và sự giật mình của trẻ có thể do trẻ cảm thấy mau no hoặc mau đói.

Nếu tình trạng phản xạ giật mình chỉ kéo dài vài giây rồi đồng thời giấc ngủ của trẻ không bị gián đoạn, đó là phản ứng bình thường và không cần quá lo lắng.

Nguyên nhân do bệnh lý

Một số nguyên nhân liên quan đến bệnh lý gây phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh như chứng trào ngược dạ dày, tổn thương hệ thần kinh trung ương, thiếu canxi, bệnh lý tim bẩm sinh. Ngoài ra, tình trạng sốt cao ở trẻ cũng có thể gây giật mình khi ngủ. Vì thế, phụ huynh cần theo dõi và ghi nhận tình trạng này để có được sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa.

Cách hạn chế tình trạng giật mình ở trẻ sơ sinh

Để giảm thiểu phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh, hãy tuân thủ các lưu ý sau:

• Giữ môi trường ngủ thoải mái cho trẻ: Đảm bảo phòng ngủ yên tĩnh, không gây tiếng ồn để trẻ có giấc ngủ ngon. Hãy đảm bảo môi trường ngủ của trẻ có không khí thoáng mát và nhiệt độ phù hợp.
• Giữ cường độ ánh sáng ở mức dịu nhẹ: Không tắt mở đèn hoặc nguồn sáng đột ngột, hãy giữ ánh sáng nhẹ trong phòng ngủ của trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ ngủ ngon và giúp mẹ dễ dàng quan sát trẻ.
• Chăm sóc trẻ vào ban đêm: Đảm bảo trẻ được bú đầy đủ và đều đặn trong suốt đêm để trẻ không quá đói. Thay tã cho trẻ đúng lúc, giữ quần áo của trẻ mềm mại và thoải mái.
• Ru trẻ ngủ và đặt trẻ xuống đúng cách: Ru trẻ ngủ và đặt trẻ xuống dễ dàng và nhẹ nhàng. Giữ trẻ gần mẹ, nhưng không quá gần để trẻ không cảm thấy quá lệ thuộc.
• Quấn khăn giúp trẻ ngủ ngon: Quấn khăn mềm quanh người bé để tạo cảm giác an toàn và gần gũi, giúp trẻ dễ ngủ hơn.
• Tập cho trẻ vận động: Khuyến khích trẻ vận động để giảm phản xạ giật mình. Cho trẻ co duỗi tay và chân, giúp trẻ kiểm soát cơ thể.

Hãy lưu ý rằng phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh là một phản xạ bình thường và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu có bất thường hoặc tình trạng kéo dài, hãy tham khảo ý kiến từ các bác sĩ chuyên khoa.

Câu hỏi thường gặp

1. Phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh có phải là bệnh?
Không, phản xạ giật mình là một phản xạ bình thường và không đáng lo ngại.

2. Phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh kéo dài bao lâu?
Thời gian phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh kéo dài tuỳ thuộc vào từng đứa trẻ, nhưng thường chỉ trong vài giây.

3. Có nguy hiểm nếu trẻ thức giấc và quấy khóc sau phản xạ giật mình?
Trẻ có thể thức giấc và quấy khóc sau phản xạ giật mình, tuy nhiên nếu tình trạng này chỉ kéo dài vài giây và không gây gián đoạn đến giấc ngủ của trẻ, không nên lo lắng.

4. Phải làm gì nếu trẻ có tình trạng giật mình kéo dài và bất thường?
Nếu trẻ có tình trạng giật mình kéo dài và có bất thường, hãy tham khảo ý kiến từ các bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và kiểm tra sức khỏe của trẻ.

5. Phụ huynh có thể làm gì để giảm thiểu phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh?
Phụ huynh có thể giảm thiểu phản xạ giật mình ở trẻ sơ sinh bằng cách giữ môi trường ngủ thoải mái, giữ cường độ ánh sáng ở mức dịu nhẹ và chăm sóc trẻ vào ban đêm đúng cách. Ngoài ra, tập cho trẻ vận động và quấn khăn giúp trẻ ngủ ngon cũng là cách hạn chế tình trạng giật mình.

Nguồn: Tổng hợp