Ốm nghén trong thai kỳ: biểu hiện, biểu hiện thường gặp và cách chăm sóc
Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể của người mẹ trải qua nhiều thay đổi lớn. Ốm nghén là dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất trong thai kỳ. Triệu chứng ốm nghén thường bao gồm buồn nôn, nôn ói, mệt mỏi và nhạy cảm với mùi. Tuy không nguy hiểm, nhưng ốm nghén có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về biểu hiện, lưu ý và cách chăm sóc hiệu quả để giúp mẹ bầu vượt qua giai đoạn này một cách nhẹ nhàng.
Biểu hiện ốm nghén trong thai kỳ
Buồn nôn và nôn: Một trong những triệu chứng đặc trưng nhất của ốm nghén là cảm giác buồn nôn và nôn. Người mẹ bầu có thể buồn nôn vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, thường thấy nhiều nhất vào buổi sáng. Mùi hương quen thuộc như khói xe, mùi thức ăn hoặc mùi cơ thể trong đám đông có thể làm mẹ bầu khó chịu. Tuy nhiên, những mùi hương trước đây không gây phiền hà cũng có thể trở thành nguồn gây khó chịu. Thông thường, mẹ bầu chỉ nôn từ 1-3 lần/ngày và dạ dày vẫn còn giữ lại phần lớn thức ăn và nước uống. Tuy nhiên, nếu tình trạng nôn ói xảy ra quá mức (hơn 10 lần/ngày) và gây sụt trọng lượng cơ thể, điều này cần được đánh giá và điều trị kịp thời.
Mệt mỏi và uể oải: Ốm nghén không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa mà còn gây ra tình trạng mệt mỏi kéo dài. Trong 3 tháng đầu thai kỳ, nhiều mẹ bầu cảm thấy kiệt sức, khó duy trì các hoạt động hàng ngày. Một số người cảm thấy nhu cầu nghỉ ngơi tăng cao, khiến họ khó tham gia vào các hoạt động xã hội. Tình trạng này có thể dẫn đến cảm giác cô lập và tăng nguy cơ trầm cảm. Do đó, gia đình cần tạo ra môi trường hỗ trợ và chia sẻ để giúp mẹ bầu vượt qua giai đoạn này một cách nhẹ nhàng hơn.
Nhạy cảm với các mùi: Trong thai kỳ, khứu giác của phụ nữ trở nên nhạy cảm hơn bình thường. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể để bảo vệ thai nhi khỏi các tác nhân gây hại. Một số mùi hương thông thường như khói thuốc lá, mùi nước hoa nồng, mùi chất tẩy rửa, rượu và cà phê có thể khiến người mẹ bầu cảm thấy khó chịu. Tuy nhiên, sự nhạy cảm này không đồng nhất ở tất cả các mẹ bầu, có người lại thích những mùi trước đây không quen thuộc. Hiểu rõ cơ chế này giúp gia đình và mẹ bầu dễ dàng điều chỉnh môi trường sống, giảm thiểu các yếu tố gây khó chịu.
Thay đổi khẩu vị – chán ăn: Khẩu vị của mẹ bầu thường thay đổi đáng kể trong giai đoạn ốm nghén. Một số món ăn yêu thích trước đây có thể trở nên khó chịu và mẹ bầu có thể cảm thấy buồn nôn khi nghĩ đến thức ăn. Ngược lại, có những món trước đây không ăn hoặc không thích, nhưng giờ lại thèm đến mức khó cưỡng. Sự thay đổi này chủ yếu do hormone thai kỳ ảnh hưởng đến vị giác và cảm giác thèm ăn. Tuy nhiên, nôn ói và thay đổi khẩu vị có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, vì vậy mẹ bầu cần chú ý đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cả mình và thai nhi.
Cách chăm sóc và kiểm soát ốm nghén
- Tăng cường nghỉ ngơi: Mẹ bầu cần đảm bảo các giờ ngủ đủ và nghỉ ngơi thường xuyên để giảm mệt mỏi và duy trì sức khỏe.
- Ăn nhẹ: Hạn chế ăn nhiều bữa lớn trong ngày và chia nhỏ khẩu phần ăn. Ăn các món ăn giàu chất xơ, giúp tiêu hóa tốt hơn và giảm triệu chứng ốm nghén.
- Tránh các mùi hương gây khó chịu: Khi mẹ bầu biết mình nhạy cảm với một số mùi hương, nên tránh tiếp xúc với chúng để giảm triệu chứng ốm nghén.
- Uống nước đủ lượng: Mẹ bầu cần duy trì trạng thái cơ thể đủ nước để giảm triệu chứng mệt mỏi và giúp cơ thể thải độc tố tốt hơn.
- Ăn các món ăn giàu chất dinh dưỡng: Mẹ bầu nên chọn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho cả mẹ và bé.
- Tìm kiếm sự giúp đỡ: Nếu triệu chứng ốm nghén quá nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ bầu, nên tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được tư vấn và điều trị phù hợp.
“Ốm nghén là hiện tượng phổ biến trong thai kỳ và không đe dọa sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên, việc nắm rõ các biểu hiện và cách chăm sóc phù hợp sẽ giúp mẹ bầu vượt qua giai đoạn này một cách dễ dàng và nhẹ nhàng.” – chia sẻ của chuyên gia sức khỏe.
Phân loại ốm nghén trong thai kỳ
Có hai loại chính của ốm nghén dựa vào mức độ nặng nhẹ của triệu chứng:
- Ốm nghén thông thường: Khoảng 80% mẹ bầu gặp ốm nghén thông thường. Triệu chứng chủ yếu bao gồm mệt mỏi và nôn ói ở mức độ vừa phải. Nôn ói xảy ra thường xuyên nhưng mẹ bầu vẫn có thể giữ lại phần lớn thức ăn trong dạ dày. Tình trạng này thường không gây sụt cân và thường giảm dần sau khoảng 12-20 tuần thai kỳ.
- Ốm nghén nặng: Khoảng 1-1,5% mẹ bầu trải qua ốm nghén nặng, một tình trạng nghiêm trọng hơn nhiều so với ốm nghén thông thường. Mục đích là giúp người mẹ bầu hiểu rõ hơn về mức độ nặng của biểu hiện ốm nghén. Nếu bạn gặp phải ốm nghén nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, hãy tìm tư vấn từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được hỗ trợ và điều trị phù hợp.
Trên đây là thông tin về biểu hiện, cách chăm sóc và phân loại ốm nghén trong thai kỳ. Quan tâm và chăm sóc đúng cách giúp mẹ bầu vượt qua giai đoạn này một cách suôn sẻ nhất. Nếu mẹ bầu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào hoặc cảm thấy kiệt sức, cần tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Lời khuyên từ Pharmacity
Ốm nghén trong thai kỳ là hiện tượng phổ biến và không nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên, nó có thể gây khó chịu và ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày. Để giảm triệu chứng ốm nghén, bạn có thể thử:
- Ăn nhẹ và thường xuyên: Hạn chế ăn nhiều trong một lần và chia nhỏ khẩu phần ăn. Ăn các món ăn giàu chất xơ và protein để duy trì sức khỏe tốt.
- Uống nước đủ lượng: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể để giảm triệu chứng mệt mỏi.
- Tránh các mùi hương gây khó chịu: Khi biết mình nhạy cảm với một số mùi hương, hạn chế tiếp xúc với chúng.
- Tìm kiếm sự giúp đỡ: Nếu triệu chứng ốm nghén trở nên quá nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn, hãy tham khảo ý kiến từ chuyên gia y tế.
- Sử dụng các phương pháp tự nhiên: Có thể thử một số phương pháp tự nhiên như làm massage nhẹ nhàng, hít thở sâu, sử dụng cốc chứa nước ấm để giúp giảm triệu chứng ốm nghén.
5 FAQ về ốm nghén trong thai kỳ
- Ốm nghén có phổ biến trong thai kỳ không?Ốm nghén là hiện tượng rất phổ biến trong thai kỳ. Khoảng 70-80% phụ nữ mang bầu trải qua giai đoạn ốm nghén.
- Ốm nghén kéo dài bao lâu?Thời gian ốm nghén thường kéo dài từ 12-20 tuần thai kỳ. Tuy nhiên, mỗi trường hợp có thể khác nhau.
- Ốm nghén có ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé không?Ốm nghén không gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên, tình trạng nôn ói quá mức có thể dẫn đến thiếu chất dinh dưỡng và cản trở sự tăng trưởng của thai nhi.
- Phải làm gì khi ốm nghén quá nặng?Khi ốm nghén gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, bạn nên tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được tư vấn và điều trị phù hợp.
- Phương pháp nào giúp giảm triệu chứng ốm nghén?Một số phương pháp tự nhiên như ăn nhẹ và thường xuyên, uống đủ nước, hạn chế tiếp xúc với mùi hương gây khó chịu và tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia y tế có thể giúp giảm triệu chứng ốm nghén.
Nguồn: Tổng hợp
