Nồng độ cholesterol cao và nguy cơ xơ vữa động mạch

Nồng độ cholesterol trong máu tăng cao được coi là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh lý xơ vữa động mạch và có nguy cơ gây ra các biến chứng nguy hiểm đến sức khoẻ. Vậy nồng độ cholesterol cao dẫn đến xơ vữa động mạch nguy hiểm như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau nhé!

Xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch hay còn được gọi là Atherosclerosis, là tình trạng mảng xơ tích tụ bên trong thành động mạch. Theo thời gian, mảng xơ này có thể làm hẹp động mạch và giảm lưu lượng máu cung cấp đến các cơ quan trong cơ thể. Ngoài ra, xơ vữa động mạch còn tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, gây nguy hiểm tới tim và não. Xơ vữa động mạch có thể ảnh hưởng đến hầu hết các động mạch trong cơ thể như động mạch ở não, tim, cánh tay, chân, thận, mạc treo… Các chất béo, cholesterol, canxi và một số chất khác trong máu cũng đóng vai trò trong việc tạo thành mảng xơ vữa.

Cholesterol cao dẫn đến xơ vữa động mạch

Cholesterol là một chất béo tồn tại trong máu. Gan chịu trách nhiệm sản xuất một phần cholesterol và một phần khác được hấp thụ từ thức ăn. Không phải tất cả cholesterol đều có hại, một số loại cholesterol có lợi cho cơ thể được gọi là HDL (lipoprotein mật độ cao), trong khi cholesterol xấu được gọi là LDL (lipoprotein mật độ thấp) có thể gây nhiều vấn đề cho cơ thể. Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều cholesterol xấu, có thể gây tổn thương đặc biệt khi tích tụ trong động mạch.

“Cholesterol trong máu cao sẽ làm gia tăng tích tụ các mảng xơ vữa.”

Các mảng xơ vữa hình thành khi động mạch bị tổn thương do viêm, dị ứng, miễn dịch, chấn thương, di truyền… Khi đó, cholesterol tập trung tại vị trí bị tổn thương và tạo thành màng bao bọc mảng xơ vữa này. Các mảng xơ vữa tiếp tục phát triển bên trong động mạch, làm hẹp và hạn chế dòng máu. Một nồng độ cholesterol cao sẽ làm tăng tích tụ mảng xơ vữa trong động mạch, gây hẹp động mạch và giảm lưu lượng máu.

“Quá trình hình thành các mảng xơ vữa xảy ra do tổn thương động mạch và tích tụ cholesterol.”

Tuy nhiên, các mảng xơ vữa không ổn định và một số tế bào khác đến để tiêu thụ, làm giải phóng enzyme giải phóng các mảng xơ vữa. Việc này khiến các mảng xơ vữa không tích tụ được lại với nhau và có thể vỡ ra.

“Các mảng xơ vữa có thể vỡ ra và hình thành cục máu đông.”

Khi lớp màng bọc này vỡ ra, quá trình đông máu sẽ xảy ra để tạo thành cục máu đông. Cục máu đông này gây ra tình trạng thiếu máu cấp tính tại vị trí bị tắc mạch. Một số tình trạng do cục máu đông gây ra như nhồi máu cơ tim do tắc mạch tim, đột quỵ do tắc mạch não hoặc tổn thương do tắc mạch dẫn tới hoại tử cơ năng chi dưới.

Nguyên nhân dẫn đến nồng độ cholesterol cao

“Nồng độ cholesterol máu cao có nhiều nguyên nhân.”

Nồng độ cholesterol trong máu được tạo ra từ nhiều nguồn như thực phẩm và cơ thể tự sản xuất. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nồng độ cholesterol cao:

• Yếu tố di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc cholesterol máu cao có nguy cơ cao hơn. Do di truyền gen điều hòa cholesterol và chất béo, nồng độ cholesterol cao không thể ngăn ngừa nhưng có thể kiểm soát để tránh biến chứng.
• Chế độ dinh dưỡng: Cholesterol máu cao thường liên quan đến chế độ ăn không lành mạnh. Các thực phẩm chứa nhiều chất béo như thịt đỏ, bơ, kem, sữa, phô mai, bánh ngọt, gan, và nội tạng góp phần tăng cường tích tụ cholesterol xấu trong cơ thể.
• Thói quen sinh hoạt: Sử dụng thuốc lá làm giảm lượng cholesterol tốt trong máu và tăng nguy cơ biến chứng mạch máu. Uống nhiều bia rượu có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và tạo ra nồng độ cholesterol cao. Thói quen ít vận động cũng thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa. Vận động thường xuyên giúp tiêu hao năng lượng dư thừa và loại bỏ chất béo từ cơ thể.
• Thuốc điều trị: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc đái tháo đường hay thuốc giảm hormon giúp điều trị suy giáp, cũng có thể tăng nồng độ cholesterol trong máu.

Để bảo vệ sức khoẻ, chúng ta nên xây dựng lại lối sống, thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng khoa học. Đặc biệt, nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe để theo dõi các giá trị chức năng của cơ thể.

FAQs

1. Nồng độ cholesterol cao có dẫn đến xơ vữa động mạch không?

   Có, nồng độ cholesterol cao trong máu có thể dẫn đến xơ vữa động mạch.

2. Xơ vữa động mạch có thể gây nguy hiểm như thế nào?

   Xơ vữa động mạch có thể làm hẹp động mạch, giảm lưu lượng máu và gây nguy hiểm tới tim và não. Ngoài ra, xơ vữa động mạch còn có thể tạo ra cục máu đông và gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

3. Cholesterol có vai trò gì trong xơ vữa động mạch?

   Cholesterol tập trung tại các vị trí tổn thương trong động mạch và hình thành màng bao bọc các mảng xơ vữa. Cholesterol cao trong máu cũng làm tăng tích tụ mảng xơ vữa và gây hẹp động mạch.

4. Có những yếu tố nào dẫn đến nồng độ cholesterol cao?

   Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nồng độ cholesterol cao, bao gồm yếu tố di truyền, chế độ dinh dưỡng không lành mạnh, thói quen sinh hoạt không tốt và một số loại thuốc điều trị.

5. Làm thế nào để ngăn ngừa nồng độ cholesterol cao?

   Để ngăn ngừa nồng độ cholesterol cao, chúng ta nên xây dựng lại lối sống, thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Nên kiểm soát cân nặng, tăng cường vận động, ăn ít chất béo, và tránh sử dụng thuốc lá và rượu.

Nguồn: Tổng hợp