Nguyên nhân và tác động của âm thanh lớn đối với trẻ sơ sinh
Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đều mong muốn mang đến cho con yêu những điều tốt đẹp nhất, đặc biệt là trong những tháng năm đầu đời. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, giấc ngủ, một yếu tố quan trọng thường bị bỏ qua chính là âm thanh và tác động của âm thanh lớn đối với trẻ sơ sinh. Thính giác của trẻ sơ sinh còn non nớt và rất dễ bị tổn thương bởi những tiếng ồn xung quanh. Bài viết này sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về vấn đề này, từ đó có những biện pháp bảo vệ thính giác cho con một cách tốt nhất.
Sự phát triển thính giác của trẻ sơ sinh
Thính giác của trẻ sơ sinh không phát triển hoàn thiện ngay khi chào đời mà trải qua một quá trình phát triển liên tục từ trong bụng mẹ đến những năm tháng đầu đời. Quá trình này vô cùng kỳ diệu và đáng được quan tâm.
Sự phát triển thính giác trong bụng mẹ
Thật kỳ diệu, thính giác thai nhi bắt đầu phát triển từ khoảng tuần thứ 16-18 của thai kỳ. Bé đã có thể nghe được những âm thanh từ bên trong cơ thể mẹ như nhịp tim, tiếng nhu động ruột và cả những âm thanh từ bên ngoài như giọng nói của mẹ, tiếng nhạc nhẹ. Đây chính là những trải nghiệm âm thanh đầu tiên của bé, tạo nên sự kết nối vô hình giữa mẹ và con.
“Khoảng thời gian trong bụng mẹ là giai đoạn vàng cho sự phát triển thính giác của bé. Những âm thanh bé nghe được lúc này có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển sau này.”
Thính giác của trẻ sơ sinh sau khi chào đời
Sau khi chào đời, thính giác trẻ sơ sinh tiếp tục hoàn thiện. Trẻ có thể phản ứng với âm thanh bằng cách giật mình, quay đầu về phía nguồn âm thanh hoặc thay đổi nhịp tim. Tuy nhiên, cha mẹ cần đặc biệt lưu ý rằng, thính giác của trẻ vẫn còn rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương bởi những âm thanh quá lớn.
Thế nào là âm thanh lớn đối với trẻ sơ sinh?
Để hiểu rõ hơn về tác động của âm thanh, chúng ta cần hiểu về đơn vị đo âm thanh và mức độ an toàn cho trẻ sơ sinh.
Mức độ decibel (dB) và ảnh hưởng đến thính giác
Decibel (dB) là đơn vị đo cường độ âm thanh. Âm thanh càng lớn thì số decibel càng cao. Ví dụ, tiếng thì thầm có cường độ khoảng 30 dB, tiếng nói chuyện bình thường khoảng 60 dB, tiếng còi xe khoảng 120 dB. Âm thanh quá lớn có thể gây hại cho thính giác, thậm chí gây điếc vĩnh viễn.
- 30 dB: Tiếng thì thầm
- 60 dB: Tiếng nói chuyện bình thường
- 85 dB: Tiếng máy cắt cỏ
- 120 dB: Tiếng còi xe
Mức độ an toàn cho trẻ sơ sinh
Vậy, mức độ an toàn cho trẻ sơ sinh là bao nhiêu? Các chuyên gia khuyến cáo rằng, đối với trẻ sơ sinh, mức độ âm thanh an toàn được khuyến cáo là dưới 60 dB. Âm thanh trên 85 dB có thể gây hại cho thính giác của trẻ nếu tiếp xúc trong thời gian dài. Chính vì vậy, việc kiểm soát ngưỡng âm thanh xung quanh trẻ là vô cùng quan trọng.
Nguyên nhân gây ra âm thanh lớn ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc trẻ sơ sinh tiếp xúc với âm thanh lớn, từ môi trường sống đến những hoạt động thường ngày trong gia đình.
Môi trường sống ồn ào
Môi trường sống ồn ào do gần đường giao thông, công trường xây dựng, khu công nghiệp hoặc khu dân cư đông đúc là một trong những nguyên nhân chính. Tiếng ồn từ xe cộ, máy móc, tiếng ồn ào của đám đông có thể vượt quá ngưỡng âm thanh an toàn cho trẻ.
Sử dụng thiết bị điện tử quá gần trẻ
Việc sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng, tivi quá gần trẻ cũng có thể gây ra những âm thanh lớn ảnh hưởng đến thính giác của trẻ. Đặc biệt là khi âm lượng được bật lớn hoặc khi trẻ tiếp xúc gần với loa của thiết bị. Hãy luôn đảm bảo khoảng cách an toàn giữa trẻ và các thiết bị này.
Các hoạt động gây tiếng ồn trong gia đình
Đôi khi, chính những hoạt động gia đình tưởng chừng như vô hại cũng có thể tạo ra những âm thanh gây hại cho trẻ. Tiếng đóng cửa mạnh, tiếng cãi vã, tiếng nhạc quá lớn, tiếng máy xay sinh tố… đều có thể vượt quá mức độ an toàn cho thính giác của trẻ. Chúng ta cần hết sức cẩn trọng trong sinh hoạt hàng ngày để bảo vệ đôi tai bé nhỏ của con.
Tác động của âm thanh lớn đến trẻ sơ sinh
Âm thanh lớn có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến trẻ sơ sinh, ảnh hưởng đến thính giác, giấc ngủ, sự phát triển nhận thức, ngôn ngữ và cả tâm lý của trẻ.
Ảnh hưởng đến thính giác
Ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của âm thanh lớn là đến thính giác của trẻ, có thể gây ra suy giảm thính lực.
Suy giảm thính lực tạm thời
Suy giảm thính lực tạm thời có thể xảy ra sau khi trẻ tiếp xúc với âm thanh lớn trong một thời gian ngắn. Thính lực của trẻ có thể hồi phục sau một thời gian nghỉ ngơi trong môi trường yên tĩnh. Tuy nhiên, việc tiếp xúc thường xuyên với tiếng ồn lớn có thể làm tăng nguy cơ tổn thương vĩnh viễn.
Suy giảm thính lực vĩnh viễn
Suy giảm thính lực vĩnh viễn là hậu quả nghiêm trọng hơn, xảy ra khi trẻ tiếp xúc với âm thanh quá lớn hoặc tiếp xúc với âm thanh lớn trong thời gian dài. Suy giảm thính lực vĩnh viễn có thể ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp và học tập của trẻ sau này. Đây là một vấn đề vô cùng đáng lo ngại, ảnh hưởng đến tương lai của con.
Ảnh hưởng đến giấc ngủ
Âm thanh lớn có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ, khiến trẻ khó ngủ, ngủ không sâu giấc, thường xuyên giật mình thức giấc. Giấc ngủ rất quan trọng cho sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ, do đó việc bị thiếu ngủ do tiếng ồn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ. Một giấc ngủ ngon rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện của bé.
Ảnh hưởng đến sự phát triển nhận thức và ngôn ngữ
Âm thanh lớn cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển nhận thức và ngôn ngữ của trẻ. Trẻ khó tập trung, khó tiếp thu thông tin và chậm phát triển ngôn ngữ hơn so với những trẻ được sống trong môi trường yên tĩnh. Việc tiếp xúc với tiếng ồn liên tục khiến trẻ khó tập trung vào những âm thanh quan trọng cho việc học ngôn ngữ.
Ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tâm lý
Âm thanh lớn có thể gây căng thẳng, quấy khóc, khó chịu cho trẻ, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tâm lý của trẻ. Trẻ có thể trở nên cáu kỉnh, khó chịu và khó dỗ dành hơn.
Cách bảo vệ thính giác cho trẻ sơ sinh
Để bảo vệ thính giác cho trẻ sơ sinh, cha mẹ cần thực hiện các biện pháp sau:
Tạo môi trường sống yên tĩnh
- Sử dụng vật liệu cách âm: Sử dụng vật liệu cách âm như rèm cửa dày, thảm, cửa kính cách âm để giảm thiểu tiếng ồn từ bên ngoài.
- Hạn chế tiếng ồn từ thiết bị gia dụng: Hạn chế sử dụng các thiết bị tạo tiếng ồn lớn như máy xay sinh tố, máy hút bụi khi trẻ đang ngủ.
Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử gần trẻ
Giữ khoảng cách an toàn ít nhất 1 mét giữa trẻ và các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng, tivi. Hạn chế thời gian trẻ tiếp xúc với các thiết bị này.
Tránh đưa trẻ đến những nơi ồn ào
Tránh đưa trẻ đến những nơi ồn ào như tiệc tùng, concert, chợ đông người. Nếu bắt buộc phải đưa trẻ đến những nơi này, hãy hạn chế thời gian và sử dụng biện pháp bảo vệ thính giác cho trẻ.
Sử dụng nút bịt tai hoặc chụp tai cho trẻ (trong trường hợp cần thiết)
Sử dụng nút bịt tai hoặc chụp tai chuyên dụng cho trẻ sơ sinh trong trường hợp cần thiết, ví dụ như khi đi máy bay hoặc đến những nơi có tiếng ồn lớn. Tuy nhiên, cần lưu ý lựa chọn sản phẩm phù hợp và sử dụng đúng cách.
Kiểm tra thính lực định kỳ cho trẻ
Kiểm tra thính lực định kỳ cho trẻ theo khuyến cáo của bác sĩ để phát hiện sớm các vấn đề về thính giác.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị ảnh hưởng bởi âm thanh lớn
Cha mẹ cần lưu ý các dấu hiệu sau để nhận biết trẻ có bị ảnh hưởng bởi âm thanh lớn hay không:
- Trẻ giật mình quá mức hoặc khóc thét khi có tiếng động lớn.
- Trẻ chậm phản ứng hoặc không phản ứng với âm thanh quen thuộc như tiếng gọi của cha mẹ.
- Trẻ khó ngủ, ngủ không sâu giấc hoặc thường xuyên thức giấc.
- Trẻ không quay đầu về phía nguồn âm thanh.
- Trẻ có vẻ không nghe thấy tiếng nói nhỏ.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Trẻ sơ sinh có thể nghe được những âm thanh nào? Trẻ sơ sinh có thể nghe được nhiều loại âm thanh, bao gồm giọng nói của cha mẹ, tiếng nhạc nhẹ, tiếng ồn từ môi trường xung quanh. Tuy nhiên, trẻ nhạy cảm hơn với những âm thanh lớn và đột ngột.
- Âm thanh nào là quá lớn đối với trẻ sơ sinh? Âm thanh trên 85 dB được coi là quá lớn và có thể gây hại cho thính giác của trẻ sơ sinh.
- Cần làm gì khi nghi ngờ trẻ bị ảnh hưởng bởi âm thanh lớn? Khi nghi ngờ trẻ bị ảnh hưởng bởi âm thanh lớn, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám chuyên khoa tai mũi họng để được đánh giá và tư vấn kịp thời.
- Có cách nào để đo mức độ ồn trong nhà? Có, bạn có thể sử dụng các ứng dụng đo tiếng ồn trên điện thoại thông minh hoặc mua thiết bị đo độ ồn chuyên dụng.
- Việc cho trẻ nghe nhạc nhẹ có tốt cho thính giác của trẻ không? Nhạc nhẹ với âm lượng vừa phải có thể giúp trẻ thư giãn. Tuy nhiên, cần tránh cho trẻ nghe nhạc quá lớn hoặc đeo tai nghe.
Kết luận
Âm thanh lớn có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sự phát triển của trẻ sơ sinh. Việc bảo vệ thính giác cho con là trách nhiệm của các bậc cha mẹ. Hãy tạo cho con một môi trường sống yên tĩnh, hạn chế tiếp xúc với tiếng ồn và theo dõi sát sao sự phát triển thính giác của con. Hãy nhớ rằng, một môi trường yên tĩnh là món quà vô giá cho sự phát triển toàn diện của bé yêu.
Nguồn: Tổng hợp
