Người bị kiết lỵ nên ăn những gì?

Kiết lỵ là một bệnh nhiễm trùng đường ruột nghiêm trọng do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra, thường kèm theo triệu chứng tiêu chảy có máu, đau bụng và sốt. Chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phục hồi sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những thực phẩm nên ăn và cần tránh, cũng như tầm quan trọng của việc uống đủ nước cho người bị kiết lỵ.

Những thực phẩm nên ăn

Bên cạnh việc dùng thuốc có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng, uống nhiều nước để bù chất lỏng cho cơ thể phòng ngừa mất nước, bệnh nhân kiết lỵ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng để hỗ trợ việc phục hồi.

• Nên chọn những món ăn nhạt, loãng, không có xơ và dầu mỡ để dễ tiêu hóa. Người bệnh cũng nên chia thành nhiều bữa nhỏ, không ăn quá no vào một bữa. Cách chế biến món ăn chủ yếu là nấu thành canh, thành cháo. Nên ăn thực phẩm như: gạo tẻ, gạo nếp, mì, đại mạch, đậu non, củ mài, hạt sen, đậu xanh… Đây là những thực phẩm ngoài giúp bạn dễ tiêu, còn có tác dụng hạn chế đi lỏng. Khi đi ngoài nhiều, có thể ninh thành cháo nhừ đặc để ăn.
• Bổ sung rau quả tươi trong chế độ ăn hàng ngày: nên luộc, nghiền hoặc ép thành nước để ăn uống. Các loại hoa quả như chuối, táo giàu kali, chứa pectin – chất xơ hòa tan trong nước có tác dụng giảm tiêu chảy khi bị kiết lỵ.
• Bổ sung lợi khuẩn probiotic giúp cải thiện sức khỏe ruột kết, đặc biệt tốt cho bệnh nhân bị kiết lỵ.
• Nên bổ sung các thực phẩm có tác dụng diệt khuẩn lỵ tốt vào chế độ ăn như tỏi, lá chè, ngó sen, ổi,…
• Trường hợp đi ngoài nhiều, bị mất nước nên bổ sung nước oresol để tránh tình trạng mất nước, kiệt sức, giúp phục hồi sức khỏe tốt hơn. Hoặc có thể uống nước muối đường loãng nhiều đợt.
• Nên uống nước khoáng hoặc nước đun sôi để nguội.

Dưới đây là một số thực phẩm cụ thể mà người bị kiết lỵ nên ăn:

• Chuối: Chuối chứa nhiều kali, giúp bù đắp lượng điện giải bị mất do tiêu chảy. Ngoài ra, chuối còn dễ tiêu hóa và không gây kích thích đường ruột.
• Táo: Táo giàu pectin, một loại chất xơ hòa tan giúp làm dịu niêm mạc ruột và giảm tiêu chảy. Táo cũng cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
• Cơm trắng: Cơm trắng dễ tiêu hóa và cung cấp năng lượng nhanh chóng cho cơ thể. Đây là thực phẩm nhẹ bụng và không gây kích ứng đường ruột.
• Súp gà: Súp gà không chỉ dễ tiêu hóa mà còn cung cấp nước và chất điện giải cần thiết cho cơ thể. Đây là món ăn lý tưởng giúp bù nước và duy trì sức khỏe trong thời gian điều trị kiết lỵ.
• Rau xanh nấu chín: Các loại rau xanh như cải bó xôi, rau muống nên được nấu chín để dễ tiêu hóa hơn và giảm nguy cơ gây kích thích đường ruột. Rau xanh cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức đề kháng.

Những thực phẩm cần tránh

Khi bị kiết lỵ cấp tính, bệnh nhân cần kiêng hoặc ít dùng những thực phẩm sau đây để tránh cho bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, gây khó khăn cho việc điều trị:

• Các sản phẩm sữa chẳng hạn pho mát, kem, bơ là những thực phẩm gây kích ứng ruột, khiến bệnh kiết lỵ trở nên trầm trọng hơn. Có thể thay thế bằng các sản phẩm sữa như sữa bò bằng các sản phẩm từ sữa đậu nành, sữa hạnh nhân. Nên giảm bớt thực phẩm giàu protein như sữa bò, cá, thịt, trứng…

• Thực phẩm kích thích như: ớt, hạt tiêu; Đồ uống có cồn, có ga, có chứa cafein chẳng hạn như rượu, bia, cà phê, soda, nước ngọt… Thức ăn cay, chứa nhiều dầu mỡ như quẩy, nhân đào hạt, lạc… sẽ làm tình trạng kiết lỵ trở nên trầm trọng hơn.
• Nên hạn chế dùng những thực phẩm nhiều bã, nhiều chất xơ như rau hẹ, rau cần, hành tây, giá đậu… hay các loại trái cây có nhiều chất xơ như: bưởi, cam, quýt… Những thứ này nhiều xơ, kích thích các vết loét đường ruột, làm đi ngoài nặng thêm, bất lợi đối với việc hồi phục vết viêm loét;
• Thực phẩm gây đầy hơi, chướng bụng như: ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, hành tây, đậu bắp, đậu Hà Lan, bông cải xanh, súp lơ, khoai bung, khoai tây, đại táo… không tốt cho người kiết lỵ. Riêng người thường xuyên bị đầy hơi cần hạn chế ăn những món sinh hơi.
• Hạn chế ăn thịt, giảm bớt tiêu thụ các sản phẩm chứa nhiều protein như trứng, cá…
• Kiêng các loại thực phẩm đóng hộp vì chúng thường có chứa nhiều chất bảo quản dễ gây ra hội chứng kích ứng cho người bệnh;
• Kiêng thực phẩm chứa nhiều đường (bánh quy, bánh ngọt,…) vì khi vào cơ thể sẽ kích thích sự phát triển của vi khuẩn, dễ khiến dạ dày bị loét chảy máu.

Lợi ích của việc uống đủ nước

Uống đủ nước là yếu tố quan trọng giúp cơ thể duy trì sự cân bằng điện giải và giảm nguy cơ mất nước do tiêu chảy. Các lợi ích của việc uống đủ nước bao gồm:

• Ngăn ngừa mất nước: Tiêu chảy do kiết lỵ có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng. Uống đủ nước giúp bù đắp lượng nước mất đi và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như suy thận.
• Duy trì chức năng tiêu hóa: Nước giúp tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn và hỗ trợ quá trình bài tiết chất thải qua đường tiêu hóa.
• Tăng cường sức đề kháng: Nước tham gia vào quá trình trao đổi chất và giúp cơ thể hoạt động hiệu quả hơn, từ đó tăng cường sức đề kháng và khả năng chống lại bệnh tật.
• Giảm triệu chứng tiêu chảy: Uống nước đều đặn giúp làm loãng phân và giảm triệu chứng tiêu chảy, đồng thời giảm nguy cơ tổn thương niêm mạc ruột.

Kiết lỵ là bệnh nguy hiểm nhưng có thể điều trị và phục hồi nếu có chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý. Việc chọn lựa thực phẩm phù hợp và uống đủ nước đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi. Hãy luôn tuân thủ các hướng dẫn về dinh dưỡng và vệ sinh cá nhân để bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào của kiết lỵ, hãy đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Chăm sóc sức khỏe là nhiệm vụ hàng đầu, hãy quan tâm và bảo vệ nó mỗi ngày!

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.