Nang và rò bẩm sinh vùng cổ: bệnh lý cần được hiểu rõ

Nang và rò bẩm sinh vùng cổ là những tình trạng không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ về nang và rò bẩm sinh vùng cổ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tìm hiểu về nang và rò bẩm sinh vùng cổ

Theo nhiều nghiên cứu, các nang và rò bẩm sinh vùng cổ đều xuất phát từ sự phát triển không bình thường của các cung mang. Nhìn chung, đường đi của chúng khá phức tạp, xuyên qua nhiều cơ quan và gần các dây thần kinh cũng như mạch máu. Nang thường xuất hiện ở mọi khu vực của vùng cổ và mặt, chủ yếu tập trung ở vùng cổ trên và vùng trán. Khi nang lớn bằng hạt đậu thì mới được phát hiện, chúng có thể phát triển đến kích cỡ bằng quả trứng chim cút, và khi đạt đến kích thước bằng quả trứng gà thì ngừng lại. Một số nang ở khu vực giữa mặt và cổ là đầu ngoài của rò như rò nang giáp móng. Ở vùng dưới lưỡi có loại nang gọi là u nhái, có thể xuất hiện dưới dạng đơn, có hai thùy hoặc ở cả hai bên đối diện.

Nang và rò bẩm sinh vùng cổ đều xuất phát từ sự phát triển không bình thường của các cung mang

Nang có những loại nào?

1. Nang tuyến ức: Nang tuyến ức phát triển từ túi hầu thứ ba và bắt đầu hình thành vào tuần thứ sáu của giai đoạn phôi thai. Phần còn lại của nang này tồn tại dưới dạng dây chằng, kéo dài từ góc hàm đến vùng giữa cổ.

2. Nang bạch huyết: Nang bạch huyết là loại nang lành tính, mềm và không gây đau. Thường gặp ở tam giác cổ sau, nang bạch huyết phát sinh do sự bất thường trong sự phát triển hoặc tắc nghẽn của hệ bạch huyết.

3. U nang bì: U nang bì thường nằm ở vùng dưới hàm và không di động theo sự di chuyển của lưỡi. Nang này chủ yếu được lót bởi lớp biểu bì và các phần phụ.

4. U nhái sàn miệng: U nhái sàn miệng là khối u nằm ở sàn miệng, nguyên nhân là do sự tăng tiết chất nhầy hoặc tắc nghẽn ống tuyến dưới lưỡi.

5. U máu: U máu là loại u vùng đầu cổ thường phổ biến ở trẻ em. Khoảng 30% các trường hợp xuất hiện ngay khi trẻ sinh ra, khối u đã hiện diện trong những tháng đầu đời. Khoảng 90% trường hợp u máu tự teo dần theo thời gian mà không cần can thiệp y tế.

Rò có những loại nào?

1. Rò rễ mũi: Rò rễ mũi là một tình trạng y tế hiếm gặp, trong đó có một đường rò rất ngắn xuất hiện ở giữa vùng sóng mũi.

2. Rò giáp móng: Rò giáp móng là một loại rò xuất phát từ nang giáp móng, thường xuất hiện ở giữa cổ, tại vùng xương móng.

3. Rò trước tai: Rò trước tai là một loại rò có thể không cần can thiệp phẫu thuật nếu không bị nhiễm trùng.

4. Rò khe mang: Rò khe mang là một loại rò bẩm sinh xuất hiện từ các khe mang trong quá trình phát triển phôi thai.

Chẩn đoán nang và rò bẩm sinh vùng cổ thường bắt đầu bằng khám lâm sàng

Chẩn đoán và phương pháp điều trị nang và rò bẩm sinh vùng cổ

Chẩn đoán nang và rò bẩm sinh vùng cổ thường bắt đầu bằng khám lâm sàng. Bác sĩ có thể yêu cầu thêm các phương pháp hình ảnh như siêu âm, chụp CT hoặc MRI để xác định vị trí, kích thước và tính chất của nang hoặc rò bẩm sinh vùng cổ. Trong một số trường hợp, sinh thiết có thể được thực hiện để xác định chính xác tính chất của khối u.

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào loại nang hoặc rò và mức độ nghiêm trọng của tình trạng.

• Nang tuyến ức và nang bạch huyết: Điều trị bao gồm theo dõi hoặc phẫu thuật loại bỏ nếu nang gây triệu chứng hoặc biến chứng.
• U nang bì: Rạch mở và bóc tách nang là phương pháp điều trị chính.
• U nhái sàn miệng: Phẫu thuật loại bỏ khối u nếu gây triệu chứng hoặc biến chứng.
• Rò giáp móng và rò trước tai: Phẫu thuật loại bỏ rò nếu bị nhiễm trùng hoặc gây triệu chứng.
• Rò khe mang: Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính để loại bỏ rò và ngăn ngừa biến chứng.

Nang và rò bẩm sinh vùng cổ là những tình trạng y khoa cần được phát hiện và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Việc hiểu rõ về các loại nang và rò sẽ giúp bệnh nhân và gia đình có sự chuẩn bị tốt hơn trong quá trình điều trị tình trạng này.

Câu hỏi thường gặp về nang và rò bẩm sinh vùng cổ

1. Nang và rò bẩm sinh vùng cổ có thể gây biến chứng nghiêm trọng không?
   Có, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nang và rò bẩm sinh vùng cổ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, chảy máu, áp xe cơ và gây rối chức năng.
2. Làm thế nào để chẩn đoán nang và rò bẩm sinh vùng cổ?
   Chẩn đoán nang và rò bẩm sinh vùng cổ thường bắt đầu bằng khám lâm sàng. Bác sĩ có thể yêu cầu thêm các phương pháp hình ảnh như siêu âm, chụp CT hoặc MRI để xác định vị trí, kích thước và tính chất của nang hoặc rò bẩm sinh vùng cổ.
3. Phương pháp điều trị nang và rò bẩm sinh vùng cổ như thế nào?
   Phương pháp điều trị phụ thuộc vào loại nang hoặc rò và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Điều trị có thể bao gồm theo dõi, phẫu thuật loại bỏ nang hoặc rò, rạch mở và bóc tách nang, hoặc phẫu thuật loại bỏ rò nếu cần thiết.
4. Có thể ngăn ngừa được nang và rò bẩm sinh vùng cổ không?
   Hiện chưa có phương pháp ngăn ngừa chính xác cho nang và rò bẩm sinh vùng cổ. Tuy nhiên, việc chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
5. Nang và rò bẩm sinh vùng cổ gặp ở độ tuổi nào?
   Nang và rò bẩm sinh vùng cổ có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, từ trẻ sơ sinh đến người lớn. Tuy nhiên, nhiều loại nang và rò thường được phát hiện khi còn ở giai đoạn phôi thai hoặc trong những tháng đầu đời.

Nguồn: Tổng hợp