Mở thông dạ dày ra da qua nội soi: giải pháp nuôi ăn và cung cấp dinh dưỡng cho bệnh nhân
Trong y học hiện đại, mở thông dạ dày ra da qua nội soi (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy – PEG) là một giải pháp hiệu quả, giúp cung cấp dinh dưỡng cho những bệnh nhân không thể ăn uống bình thường qua đường miệng. Phương pháp này không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị lâu dài.
Vậy mở thông dạ dày ra da qua nội soi là gì? Quy trình này dành cho ai, và lợi ích mà nó mang lại là gì? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn qua bài viết dưới đây.
Mở thông dạ dày ra da qua nội soi là gì?
Mở thông dạ dày ra da qua nội soi là một thủ thuật y khoa trong đó bác sĩ sử dụng ống nội soi mềm để tạo một đường dẫn từ da vào trực tiếp dạ dày của bệnh nhân. Ống thông này cho phép thức ăn, nước uống và thuốc được đưa trực tiếp vào dạ dày mà không cần thông qua đường miệng hoặc họng.
Ưu điểm nổi bật của phương pháp PEG:
- Ít xâm lấn: Không cần phẫu thuật mở lớn, giúp giảm nguy cơ biến chứng.
- Thực hiện nhanh chóng: Quy trình chỉ mất khoảng 30 – 45 phút.
- Hiệu quả cao: Giải quyết được các vấn đề dinh dưỡng dài hạn.
Tại sao cần thực hiện phương pháp này?
Phương pháp mở thông dạ dày ra da qua nội soi được chỉ định trong các trường hợp bệnh nhân không thể ăn uống bình thường qua đường miệng trong thời gian dài. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Bệnh lý về thần kinh:
- Bệnh nhân đột quỵ, liệt nửa người.
- Rối loạn chức năng nuốt do Parkinson hoặc ALS (xơ cứng teo cơ).
- Bệnh lý về đường tiêu hóa:
- Ung thư vòm họng, thực quản, hoặc dạ dày.
- Sẹo hẹp thực quản do trào ngược axit kéo dài.
- Tình trạng dinh dưỡng kém:
- Người già hoặc bệnh nhân suy kiệt do các bệnh mãn tính.
Phương pháp này giúp đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết để hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
Quy trình thực hiện mở thông dạ dày ra da qua nội soi
Chuẩn bị trước khi thực hiện
Trước khi tiến hành thủ thuật, bệnh nhân cần trải qua các bước chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu quả:
- Tư vấn y tế:
Bệnh nhân và người nhà sẽ được bác sĩ giải thích chi tiết về quy trình, lợi ích và rủi ro có thể xảy ra.“Sự hiểu biết của bệnh nhân là chìa khóa để giảm thiểu lo lắng và tăng cường hợp tác.”
- Xét nghiệm cần thiết:
Các xét nghiệm như kiểm tra máu, đông máu và đánh giá chức năng hô hấp sẽ được thực hiện để đảm bảo bệnh nhân đủ điều kiện cho thủ thuật.
Các bước thực hiện mở thông dạ dày ra da qua nội soi
- Đặt bệnh nhân ở tư thế phù hợp:
- Bệnh nhân thường nằm ngửa, đầu hơi cao để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng ống nội soi.
- Tiến hành nội soi:
- Bác sĩ sử dụng ống nội soi mềm để xác định vị trí tối ưu trên dạ dày.
- Dụng cụ chuyên biệt sẽ được dùng để tạo một lỗ nhỏ qua da và gắn ống dẫn.
- Cố định ống dẫn:
- Sau khi ống dẫn được đưa vào, bác sĩ sẽ cố định nó để đảm bảo không bị lệch trong quá trình sử dụng.
Kiểm tra sau thủ thuật
Sau khi hoàn thành, bác sĩ sẽ kiểm tra lại vị trí ống dẫn và hướng dẫn bệnh nhân về cách sử dụng. Việc theo dõi sau thủ thuật là rất quan trọng để đảm bảo không xảy ra biến chứng.
Quy trình mở thông dạ dày qua nội soi
Bệnh nhân trước khi thực hiện thủ thuật sẽ được yêu cầu không ăn ít nhất 6 giờ, dùng kháng sinh dự phòng và vệ sinh răng miệng. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau:
- Xác định điểm mở thông dạ dày bằng cách ấn ngón tay vào thành trước dạ dày và sử dụng ánh sáng đèn soi để xác định vị trí trên thành bụng.
- Sát khuẩn và gây tê da tại vùng mổ. Rồi tiến hành rạch da khoảng 1cm và sử dụng trocar để xuyên qua da vào thành dạ dày.
- Rút nòng sắt và luồn guidewire vào trong dạ dày. Guidewire sẽ được thắt chặt bằng thòng lọng trong dạ dày. Sau đó, kéo guidewire ra ngoài miệng theo ống nội soi.
- Gắn guidewire với ống nuôi ăn và kéo ống xuống dạ dày, qua vị trí mổ và ra ngoài vùng bụng.
- Cố định ống nuôi ăn, vệ sinh và băng bó vết mổ.
Toàn bộ quy trình này mất khoảng 10 – 15 phút và được thực hiện trực tiếp dưới hướng dẫn của nội soi. Sau đó, bệnh nhân sẽ được theo dõi sau thủ thuật và có thể sử dụng ống nuôi ăn ngay sau đó để cung cấp thức ăn dạng lỏng.
Với phương pháp mở thông dạ dày ra da qua nội soi, bệnh nhân có thể sử dụng ống nuôi ăn trong khoảng thời gian từ 6 – 12 tháng. Nếu cần, ống có thể được thay mới do tắc nghẽn hoặc mòn theo thời gian. Vì vậy, quan trọng để bệnh nhân tuân thủ lịch tái khám và theo dõi theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đối tượng cần mở thông dạ dày ra da
Phương pháp này không dành cho tất cả mọi người. Bác sĩ sẽ chỉ định cho các trường hợp cụ thể như:
- Người mắc bệnh lý thần kinh:
Các bệnh như đột quỵ, Parkinson, hoặc ALS thường gây khó khăn trong việc nuốt, dẫn đến nguy cơ suy dinh dưỡng. - Người mắc bệnh lý ung thư:
Bệnh nhân bị ung thư vùng đầu, cổ, hoặc thực quản có thể gặp khó khăn trong việc ăn uống qua đường miệng. - Trẻ em hoặc người lớn bị dị tật bẩm sinh:
Các trường hợp bị khuyết tật đường tiêu hóa hoặc miệng không thể hấp thụ dinh dưỡng bằng phương pháp thông thường.
Lợi ích của việc mở thông dạ dày ra da qua nội soi
Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho bệnh nhân và gia đình:
- Cải thiện khả năng nuôi dưỡng:
Đảm bảo bệnh nhân nhận đủ calo, vitamin và khoáng chất cần thiết để phục hồi sức khỏe. - Giảm nguy cơ biến chứng:
So với các phương pháp khác như thông qua ống mũi-dạ dày, PEG ít gây kích ứng và viêm nhiễm hơn. - Tăng chất lượng cuộc sống:
“Dinh dưỡng đầy đủ giúp bệnh nhân có thêm năng lượng để chiến đấu với bệnh tật và cải thiện tâm lý.”
Nguồn: Tổng hợp