Mạc nối nhỏ: chức năng và lợi ích

Trong cơ thể con người, mạc nối nhỏ được coi là một bộ phận quan trọng của dạ dày. Mặc dù nó còn xa lạ với nhiều người, nhưng hiện nay có rất nhiều bệnh lý liên quan đến mạc nối nhỏ. Vậy mạc nối nhỏ là gì và việc lấy mạc nối nhỏ được chỉ định trong những trường hợp nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu!

Mạc nối nhỏ: Khái niệm và vai trò

Lá phúc mạc là lớp mô mềm lớn nhất bao phủ phần lớn bề mặt bên trong của bụng và các tạng nội tạng. Mạc nối nhỏ là một phần của lá phúc mạc, và nó có mối liên quan đặc biệt với dạ dày trong các vấn đề bụng. Mạc nối nhỏ còn được gọi là mạc nối giữa thực quản – dạ dày – tá tràng – gan và nó là một lá phúc mạc kép. Nó có một bề mặt mỏng và nó chủ yếu là nơi hai lá phúc mạc liên tiếp nhau nằm trên mặt trên/bên ngoài hoặc mặt dưới/bên trong của dạ dày và tá tràng.

“Mạc nối nhỏ chính là mạc nối giữa thực quản – dạ dày – tá tràng – gan.”

Khi hai lá phúc mạc đi từ đoạn trên của tá tràng đến bờ cong nhỏ của dạ dày, chúng chập vào nhau tạo thành nếp kép và tiếp tục đi qua cửa gan. Mặt bên trái của cửa gan sẽ chạy thẳng dọc theo khe dây chằng tĩnh mạch. Và tại đoạn giới hạn của khe dây chằng tĩnh mạch và cơ hoành, hai lá của nó sẽ tách ra để bao bọc đoạn cuối của thực quản và bụng. Đối với bên phải của mạc nối nhỏ, hai lá phúc mạc liên tiếp sẽ cùng tạo thành bờ tự do nằm trước lỗ mạc nối.

Cấu tạo của mạc nối nhỏ

Mạc nối nhỏ được cấu tạo bởi 4 bờ và 2 mặt.

• Bờ vị: Gồm hai lá mạc nối liên tiếp hai lá phúc mạc phủ trước và sau của dạ dày, bám vào bờ cong nhỏ của dạ dày, bờ phải của thực quản đoạn bụng và bề mặt trên của tá tràng.
• Bờ gan: Bám vào mặt tạng của gan theo hai đoạn vuông góc với nhau. Đoạn ngang sẽ bám vào hai mép của cửa gan, nơi các thành phần của cuống gan đi qua và đoạn thẳng sẽ bám vào hai mép của khe đoạn tĩnh mạch.
• Bờ hoành: Là bờ ngắn bám vào cơ hoành, nơi phúc mạc chuyển từ cơ hoành sang dạ dày, chạy dọc từ đầu sau của đoạn tĩnh mạch đến bờ phải của thực quản đoạn bụng.
• Bờ phải: Đây là bờ tự do, nơi hai lá phúc mạc của mạc nối liên tiếp nhau. Bờ này tương đối dày do chứa các thành phần của cuống họng. Bờ này sẽ được tính từ đầu phải của cửa gan cho đến đầu phải của hành tá tràng. Bờ phải cùng với tĩnh mạch chủ dưới tạo nên khe Winslow.

Mạc nối nhỏ có hai mặt:

• Mặt trước: Nghiêng lên trên và chếch sang bên trái, bị các tạng gan bao phủ lên.
• Mặt sau: Góp phần tạo thành thành trước tiền đình của túi mạc nối, đi qua tiền đình và có liên quan đến thuỳ đuôi của gan, tĩnh mạch chủ dưới và động mạch chủ bụng.

Mạc nối nhỏ gồm có 4 bờ và 2 mặt.

Mạc nối nhỏ: Chướng ngại và phân chia

Giữa hai lá của mạc nối nhỏ chứa nhiều mao mạch, hạch bạch huyết và dây thần kinh. Phần bên trái và phải của mạc nối nhỏ khá dày do phần bên phải chứa các thành phần của cuống gan và phần bên trái chứa các mao mạch và dây thần kinh của dạ dày. Phần trung tâm của mạc nối nhỏ rất mỏng.

Mạc nối nhỏ thường được chia thành hai dây chằng:

• Dây chằng gan – tá tràng: Trải từ gan đến hành tá tràng.
• Dây chằng gan – vị: Nối giữa khe dây chằng tĩnh mạch với bờ cong nhỏ của dạ dày.

Tuy nhiên, cũng có một số tài liệu chia mạc nối nhỏ thành ba phần bao gồm:

• Dây chằng gan – hoành: Đoạn nối giữa gan với cơ hoành.
• Dây chằng gan – thực quản: Nối giữa gan và đoạn bụng của thực quản.
• Dây chằng gan – đại tràng: Đoạn nối giữa gan với đại tràng.

Lấy mạc nối nhỏ: Khi nào và tại sao?

Trong những trường hợp ung thư dạ dày, ung thư buồng trứng hoặc ung thư phúc mạc, lấy mạc nối nhỏ thường được chỉ định. Thông thường, bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ mạc nối nhỏ và lấy hạc vùng bờ cong nhỏ của dạ dày.

Quá trình lấy mạc nối nhỏ thường gồm các bước sau:

1. Tiến hành kéo dạ dày lên trên để hiện gốc động mạch vành vị và cột động mạch bằng chỉ Lin, sau đó sử dụng kẹp để cắt và khâu cầm máu. Khi đó, hạch to sẽ nằm gần góc mạch máu và phải cẩn thận để cắt bỏ hạch này.
2. Tiếp tục cắt mạc nối nhỏ từ tâm vị và tiến hành bóc tách mạc nối nhỏ từ tâm vị theo bờ cong nhỏ xuống đến vị trí dự định cắt dạ dày. Khi đó, phần bờ cong nhỏ để lại không còn mạc nối nhỏ và chúng ta sẽ thấy một lớp cơ, cần tiến hành khâu lại bằng chỉ Lin. Sau khi hoàn thành các bước này, bác sĩ sẽ lấy được hạch số 1, 3, 7, 8 và 9. Chúng ta cần kiểm tra lại kỹ để đảm bảo rằng các hạch bạch huyết còn lại sẽ không bị bỏ sót.

Trên đây là một số thông tin về mạc nối nhỏ và các trường hợp cần thực hiện lấy mạc nối nhỏ. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu tạo cơ thể con người và có thêm kiến thức để chăm sóc sức khỏe bản thân và những người xung quanh.

FAQs

1. Mạc nối nhỏ có vai trò gì trong cơ thể?

Mạc nối nhỏ có vai trò quan trọng trong việc nối các bộ phận như thực quản, dạ dày, tá tràng và gan, giúp ổn định và thực hiện quá trình tiêu hóa.

2. Mạc nối nhỏ được lấy khi nào và tại sao?

Mạc nối nhỏ thường được lấy trong các trường hợp ung thư dạ dày, ung thư buồng trứng hoặc ung thư phúc mạc để xác định vị trí và kiểm tra sự lan rộng của bệnh.

3. Mạc nối nhỏ chứa những thành phần gì?

Mạc nối nhỏ chứa các thành phần như mao mạch, hạch bạch huyết và dây thần kinh, giúp kết nối và điều chỉnh hoạt động của các bộ phận bên trong.

4. Quá trình lấy mạc nối nhỏ có khó khăn không?

Quá trình lấy mạc nối nhỏ phức tạp và yêu cầu kỹ thuật cao. Cần thực hiện các bước cắt và khâu cẩn thận để đảm bảo không bỏ sót các hạch bạch huyết.

5. Có những bệnh lý nào liên quan đến mạc nối nhỏ?

Mạc nối nhỏ có thể liên quan đến các bệnh lý như viêm nhiễm, ung thư và các vấn đề tiêu hóa khác.

Nguồn: Tổng hợp