Loét tỳ đè vùng cùng cụt: biến chứng nặng nề của nằm lâu ngày
Việc nằm lâu ngày có thể dẫn đến một số biến chứng nặng nề, trong đó loét tỳ đè vùng cùng cụt là một trong những vấn đề quan trọng cần được quan tâm. Điều này đặc biệt áp đặt rủi ro đối với những người cao tuổi, có sức khỏe yếu và ăn uống không đủ dinh dưỡng. Loét tỳ đè gây ra đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt hàng ngày của người bệnh, và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả.
“Để loét tỳ đè vùng cùng cụt được chữa trị hoàn toàn, người bệnh cần hiểu rõ về tình trạng này và tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ.”
Loét do tỳ đè xảy ra thường xuyên ở vùng xương cùng cụt và có thể gây tổn thương nghiêm trọng. Điều này xảy ra khi có áp lực kéo dài lên vị trí xương cụt, kết hợp với tình trạng da ẩm ướt hoặc trầy xước. Bằng cách chi tiết, các vị trí mà loét tỳ đè thường gặp là vai, gót chân, hông, đầu gối, mắt cá chân, lưng vai và vùng chẩm. Những người bị liệt chi dưới có nguy cơ cao bị loét tỳ đè ở vùng cùng cụt.
“Loét do tỳ đè vùng cùng cụt được đánh giá là tình trạng khá nguy hiểm và khó chữa.”
Nguyên nhân chính gây ra loét tỳ đè vùng cùng cụt bao gồm:
1. Áp lực do ngồi hoặc nằm lâu
Trọng lượng của cơ thể tập trung ở vùng xương cụt của người bệnh, và khi người bệnh ngồi hoặc nằm quá lâu sẽ tạo ra áp lực chèn ép lên mô và phần mạch máu. Điều này khiến máu không thể nuôi dưỡng da và mô, dẫn đến tổn thương, lở loét và hoại tử của vùng da chỗ xương cụt.
“Đặc biệt, những người thừa cân hoặc bị béo phì có nguy cơ cao bị loét tỳ đè do áp lực tăng lên.”
2. Ma sát
Người bệnh không thể tự trở mình hoặc thay đổi tư thế, và trong quá trình di chuyển hoặc kéo lê người bệnh, vùng da và mô tiếp xúc có thể bị tổn thương do ma sát. Điều này gây ra loét tỳ đè vùng cùng cụt, gây đau đớn và ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh.
3. Tuổi tác
Người cao tuổi có nguy cơ cao bị loét tỳ đè vùng cùng cụt. Quá trình lão hóa tuần hoàn máu, chất dinh dưỡng và cung cấp oxy cho da và các tổ chức giảm dần ở người cao tuổi. Da mất tính đàn hồi và mất đi độ ẩm, tạo điều kiện thuận lợi để các vết loét hình thành.
4. Vệ sinh không đúng cách
Người đại tiện, tiểu không tự chủ, hoặc không vệ sinh sạch sẽ sau khi đổ mồ hôi có nguy cơ cao bị loét tỳ đè vùng cùng cụt. Điều này đặc biệt áp đặt với những trường hợp này là điều trị rất lâu khỏi.
5. Chế độ dinh dưỡng nghèo nàn
Chế độ ăn thiếu lượng và chất lượng cần thiết khiến cơ thể thiếu chất và không cung cấp đủ năng lượng để tái tạo tế bào và hồi phục vết thương. Do đó, nguy cơ mắc loét tỳ đè vùng cùng cụt tăng cao.
Dấu hiệu nhận biết loét tỳ đè vùng cùng cụt
Loét tỳ đè vùng cùng cụt phát triển qua 4 giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn có dấu hiệu đặc trưng:
- Giai đoạn 1: Da chưa loét nhưng có màu sắc thay đổi (thường là đỏ hoặc xanh), đàn hồi kém. Vùng da loét thường ấm hơn hoặc lạnh hơn so với vùng da xung quanh, có cảm giác da cứng và có thể đau nhẹ hoặc ngứa.
- Giai đoạn 2: Da đã bắt đầu loét và hình thành hố nông với đáy vết thương màu đỏ hoặc hồng, hoặc dạng bọng nước chưa vỡ.
- Giai đoạn 3: Tổn thương ăn sâu vào các mô dưới da, hình thành hố sâu. Đáy vết loét có thể ăn lan ra xung quanh, và có một lớp tế bào mỡ. Giai đoạn này cũng có tế bào hoại tử màu vàng đục dưới đáy vết loét.
- Giai đoạn 4: Mức độ loét tỳ đè vùng cùng cụt nặng nhất, toàn bộ da, mô dưới da và các cơ, gân, xương bị hoại tử. Đáy vết loét thường có màu vàng đục, nâu, xám hoặc đen do mô hoại tử, và có thể có đường hầm hoặc lỗ dò.
Cách xử trí và chăm sóc cho người bệnh
Với loét tỳ đè ở giai đoạn 1 hoặc 2, có thể thực hiện xử trí tại nhà theo các hướng dẫn sau:
- Vệ sinh vết loét: Vệ sinh vết loét bằng băng gạc và nước muối sinh lý, sau đó lau sạch mủ ở vết loét.
- Vệ sinh vùng da nguy cơ: Lau sạch vùng da nguy cơ bằng nước muối sinh lý.
- Làm sạch vết loét: Sử dụng dung dịch sát khuẩn để làm sạch vết loét và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Chăm sóc vết thương: Sử dụng kem dưỡng ẩm, kháng khuẩn và kích thích sinh tế bào da để giúp vết thương nhanh lành hơn.
Đối với những trường hợp vết loét ở giai đoạn nặng và có nguy cơ cao nhiễm trùng, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được chăm sóc bởi các chuyên gia y tế.
Lời khuyên từ Pharmacity:
Để ngăn ngừa và điều trị loét tỳ đè vùng cùng cụt, Pharmacity đề xuất những lời khuyên sau:
- Mang quần áo thoải mái và không quá chật. Chọn vật liệu mềm mại và thấm hút mồ hôi tốt để giảm ma sát và ẩm ướt.
- Thay đổi tư thế thường xuyên khi nằm hoặc ngồi lâu. Nếu không thể tự di chuyển, hãy nhờ người khác đổi tư thế cho bạn hoặc sử dụng gối, găng tay định hình để giữ tư thế phù hợp.
- Thực hiện các bài tập kéo các cơ nhỏ để tăng cường tuần hoàn máu và giảm áp lực tại vùng xương cùng cụt.
- Vệ sinh da hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng nhẹ, sau đó lau khô cẩn thận. Tránh dùng bàn chải cứng để chải da và không sử dụng chất tẩy rửa mạnh.
- Bổ sung chế độ dinh dưỡng cân đối và hợp lý để tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
- Thường xuyên kiểm tra và chăm sóc vùng da nguy cơ. Nếu phát hiện dấu hiệu loét tỳ đè, hãy đến gặp bác sĩ hoặc nhân viên y tế ngay lập tức.
Câu hỏi thường gặp về loét tỳ đè vùng cùng cụt:
1. Loét tỳ đè vùng cùng cụt có thể tự khỏi không?
Trả lời: Loét tỳ đè vùng cùng cụt không thể tự khỏi mà cần phải được điều trị kịp thời và chăm sóc đúng cách để tránh biến chứng nghiêm trọng.
2. Tôi có thể tự điều trị loét tỳ đè vùng cùng cụt ở giai đoạn sớm không?
Trả lời: Ở giai đoạn sớm, loét tỳ đè vùng cùng cụt có thể tự điều trị nhưng cần tuân thủ đúng hướng dẫn và theo dõi tình trạng vết thương.
3. Loét tỳ đè vùng cùng cụt có chữa được không?
Trả lời: Loét tỳ đè vùng cùng cụt có thể chữa trị, nhưng đòi hỏi quá trình điều trị kéo dài và chăm sóc đúng cách.
4. Loại băng gạc và dung dịch nào tốt cho vệ sinh vết loét tỳ đè?
Trả lời: Có nhiều loại băng gạc và dung dịch vệ sinh phù hợp cho vết loét tỳ đè, tuy nhiên, nên sử dụng những sản phẩm có chất liệu mềm mại, thấm hút và không gây kích ứng da.
5. Tôi nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu phát hiện dấu hiệu loét tỳ đè vùng cùng cụt?
Trả lời: Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay lập tức nếu phát hiện dấu hiệu loét tỳ đè vùng cùng cụt để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Nguồn: Tổng hợp
