Loét buruli: căn bệnh nhiễm trùng nguy hiểm cần được quan tâm
Bệnh loét Buruli (Buruli ulcer) là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium ulcerans (M. ulcerans) và thường xuất hiện ở trẻ em trong độ tuổi từ 1 đến 15. Tuy là một căn bệnh hiếm gặp nhưng nó đầy nguy hiểm, và đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong lĩnh vực y tế toàn cầu.
Loét Buruli: Định nghĩa và nguyên nhân
Bệnh loét Buruli (Buruli ulcer – BU) là một loại bệnh nhiễm trùng do Mycobacterium ulcerans (M. ulcerans) gây ra. Bệnh này được mô tả lần đầu tiên vào năm 1897 bởi bác sĩ Albert Cook người Anh. Tuy nhiên, vi khuẩn gây bệnh này chỉ được phân lập thành công bởi Mac Callum vào năm 1948.
Loét Buruli thường xuất hiện ở các vùng nhiệt đới và khu vực có môi trường thay đổi do ngập lụt, ao hồ, sông ngòi bị kẹt. Hiện nay, bệnh này đã được ghi nhận ở 37 quốc gia trên toàn thế giới, bao gồm châu Phi, Nam Mỹ, châu Á và Úc.
Triệu chứng và tác động của loét Buruli
Loét Buruli thường phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi từ 1 đến 15. Triệu chứng cơ bản của bệnh là sự xuất hiện các loét trên da, dưới da, cơ bắp và viêm xương, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Mặc dù căn bệnh này đã được biết đến từ lâu, nhưng sự chú ý và quan tâm đối với nó vẫn còn hạn chế, đặc biệt là đối với trẻ em và phụ nữ.
“Sự lan rộng của bệnh ở nhiều vùng đã đưa tới việc thành lập một nhóm đặc nhiệm bởi Tổ chức Y tế Thế giới vào năm 1998, nhằm mục tiêu nghiên cứu dịch tễ học, phòng và điều trị bệnh loét Buruli nguy hiểm này.”
Bệnh thường bắt đầu với các vết viêm nhỏ dạng nốt gây sưng, tấy, không đau và không sốt. Những vùng này thường xuất hiện ở cánh tay, chân và đôi khi ở các vùng khác trên cơ thể. Các vết viêm sau đó có thể phát triển thành các vết loét hoại tử lớn, có màu trắng và vàng do độc tố mycolactone gây ra. Mặc dù loét Buruli có triệu chứng không đau và không sốt, bệnh thường tiến triển một cách âm thầm, làm cho việc phát hiện sớm trở nên khó khăn.
“Việc không chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể gây ra sẹo, biến dạng vĩnh viễn và thậm chí là tàn phế.”
Loét Buruli được chia thành ba mức độ khác nhau: Loại I (32%) – tổn thương nhỏ đơn có đường kính dưới 5 cm; Loại II (35%) – mảng bám không gây loét và dạng phù nề từ 5-15 cm; Loại III (33%) – tổn thương trên 15 cm bao gồm cả viêm tủy xương và tổn thương khớp. Tổn thương thường xuất hiện ở phần trên của cơ thể (35%), phần dưới của cơ thể (55%) và các vùng khác (10%). Điều trị kịp thời thường dẫn đến việc lành hoàn toàn của vết loét.
Phương pháp điều trị loét Buruli
Để giảm nguy cơ phát triển sự kháng thuốc, việc sử dụng kết hợp nhiều loại thuốc kháng sinh và các phương pháp điều trị bổ sung là rất quan trọng trong điều trị loét Buruli. Sự kết hợp của rifampicin và clarithromycin đã được Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị là phương pháp điều trị hiệu quả. Ngoài ra, việc sử dụng kết hợp rifampicin và moxifloxacin cũng đã được áp dụng rộng rãi ở Úc và mang lại kết quả tích cực trong việc điều trị bệnh.
“Việc áp dụng vật lý trị liệu và phục hồi chức năng cũng là một phần không thể thiếu trong điều trị loét Buruli, đặc biệt trong những trường hợp nặng. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng khuyết tật và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.”
Không chỉ riêng loét Buruli, một số biện pháp điều trị tương tự cũng được áp dụng cho các bệnh nhiệt đới khác, như bệnh phong và bệnh giun chỉ bạch huyết. Điều này cho thấy tính linh hoạt và hiệu quả của các phương pháp điều trị đa chiều trong quản lý và chữa trị các bệnh nhiễm trùng phức tạp.
Phòng ngừa loét Buruli
Hiện tại, chưa có phương pháp phòng ngừa hiệu quả nào được phát hiện để ngăn chặn và chống lại bệnh loét Buruli, do nguyên nhân và cơ chế lây truyền của nó vẫn chưa được hiểu rõ. Việc sử dụng vaccin chủng ngừa Bacillus Calmette-Guérin (BCG), cũng như bệnh lao, đã được thử nghiệm nhưng chưa đạt được kết quả như mong đợi.
Việc giảm tổn thương, khuyết tật và tác động kinh tế – xã hội do bệnh gây ra là mục tiêu chính của việc kiểm soát bệnh loét Buruli. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời bằng cách sử dụng thuốc kháng sinh vẫn được ưu tiên hàng đầu trong quá trình kiểm soát và điều trị căn bệnh này.
Tóm lại, loét Buruli là một căn bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn Mycobacterium ulcerans gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Căn bệnh này có thể gây ra những tổn thương lớn và vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, việc tăng cường nhận thức cộng đồng và cải thiện các biện pháp y tế là vô cùng quan trọng để ngăn chặn sự lây lan và giảm thiểu tác động của loét Buruli. Điều trị kịp thời và chính xác sẽ giúp giảm thiểu các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người mắc bệnh.
Loét Buruli: Các câu hỏi thường gặp
- Loét Buruli là gì?
Loét Buruli là một căn bệnh nhiễm trùng nguy hiểm gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium ulcerans. Bệnh này thường xuất hiện ở trẻ em trong độ tuổi từ 1 đến 15 và có thể gây ra những tổn thương lớn và vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
- Loét Buruli có triệu chứng gì?
Triệu chứng cơ bản của loét Buruli là sự xuất hiện các loét trên da, dưới da, cơ bắp và viêm xương. Các vết loét này có thể phát triển thành các vết loét hoại tử lớn, có màu trắng và vàng. Bệnh thường tiến triển một cách âm thầm và không gây đau đớn hay sốt.
- Làm sao để phòng ngừa loét Buruli?
Hiện chưa có phương pháp phòng ngừa hiệu quả nào được phát hiện để ngăn chặn và chống lại bệnh loét Buruli. Việc sử dụng vaccin chủng ngừa Bacillus Calmette-Guérin (BCG) đã được thử nghiệm, nhưng chưa đạt được kết quả như mong đợi.
- Loét Buruli có phương pháp điều trị nào?
Để điều trị loét Buruli, việc sử dụng kết hợp nhiều loại thuốc kháng sinh và các phương pháp điều trị bổ sung là rất quan trọng. Phương pháp điều trị hiệu quả bao gồm sự kết hợp của rifampicin và clarithromycin hoặc kết hợp rifampicin và moxifloxacin.
- Loét Buruli có thể gây biến chứng gì không?
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, loét Buruli có thể gây ra sẹo, biến dạng vĩnh viễn và thậm chí là tàn phế.
Nguồn: Tổng hợp
