Khám bàn chân đái tháo đường: quy trình quan trọng trong việc phòng ngừa

Việc khám bàn chân đái tháo đường đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa và phát hiện sớm các biến chứng tiểu đường liên quan đến bàn chân. Khám bàn chân đái tháo đường được coi là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân tiểu đường, giúp ngăn ngừa tổn thương nghiêm trọng, giảm thiểu nguy cơ phải cắt cụt chân và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hãy cùng tìm hiểu về vai trò và quy trình thực hiện khám bàn chân đái tháo đường.

Tìm hiểu về bệnh lý đái tháo đường

Đái tháo đường hay tiểu đường là một bệnh lý mãn tính phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Khi mắc căn bệnh này, khả năng sản xuất hoặc sử dụng insulin để chuyển hóa glucose từ máu vào các tế bào và tạo ra năng lượng bị ảnh hưởng. Đường huyết sẽ tăng cao gây ra nhiều ảnh hưởng sức khỏe và biến chứng nghiêm trọng. Trong đó, biến chứng liên quan đến bàn chân được coi là một trong những biến chứng phổ biến và nguy hiểm nhất của bệnh đái tháo đường.

Vấn đề thường gặp ở bàn chân của người đái tháo đường

Khám bàn chân đái tháo đường là chủ đề được các bệnh nhân quan tâm vì có nhiều vấn đề liên quan đến bàn chân ở người mắc bệnh tiểu đường. Các vấn đề thường gặp ở bàn chân của người đái tháo đường bao gồm:

• Mất cảm giác, rối loạn cảm giác ở chân: Bệnh nhân tiểu đường cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh lý thần kinh dẫn đến mất cảm giác, khiến họ bị thương ở chân mà không hề hay biết. Các triệu chứng của bệnh lý thần kinh thường gồm chân ngứa ran, tê hoặc đau, chân bỏng rát.
• Loét bàn chân: Đây là biến chứng liên quan đến chân phổ biến nhất ở bệnh nhân tiểu đường. Các vết loét sẽ bắt đầu từ các vết thương rất nhỏ. Nhưng khi lưu thông máu kém và bị mất cảm giác, chúng dễ lớn dần lên và trở thành các nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Nhiễm trùng chân, nhiễm trùng huyết: Nhiễm trùng ở bàn chân của bệnh nhân đái tháo đường có thể bắt nguồn từ các vết thương nhỏ, vết nứt nẻ trên da hoặc điều trị vết loét bàn chân tiểu đường không đúng cách.
• Biến chứng bàn chân Charcot: Bàn chân Charcot ở bệnh nhân tiểu đường tuy hiếm gặp nhưng nguy hiểm. Biến chứng xảy ra khi bệnh nhân bị tổn thương thần kinh ngoại vi, làm hủy hoại các mô mềm, xương, khớp trong bàn chân hoặc mắt cá chân.
• Bàn chân biến dạng do bệnh tiểu đường: Bệnh nhân tiểu đường khi bị tổn thương dây thần kinh và cơ có thể bị biến dạng bàn chân, gây tăng nguy cơ loét và nhiễm trùng.

“Tỷ lệ bệnh nhân tiểu đường mắc các biến chứng liên quan đến bàn chân khá cao và tầm quan trọng của việc khám bàn chân đái tháo đường là không thể phủ nhận.”

Tầm quan trọng của khám bàn chân đái tháo đường

Tỷ lệ bệnh nhân bị biến chứng bàn chân trong suốt cuộc đời chiếm khoảng 15 – 25%. Những biến chứng này có thể bao gồm loét chân, nhiễm trùng, hoại tử thậm chí phải cắt cụt chi. Việc khám bàn chân đái tháo đường đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị sớm các biến chứng bàn chân đái tháo đường.

Các biến chứng ở bàn chân của bệnh nhân đái tháo đường thường xảy ra do hai nhóm nguyên nhân chính bao gồm: Tổn thương thần kinh và bệnh mạch máu ngoại biên. Việc khám bàn chân đái tháo đường giúp bác sĩ phát hiện sớm các vấn đề ở bàn chân, từ đó có thể can thiệp kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Quy trình khám bàn chân đái tháo đường

Quy trình thăm khám định kỳ cho bàn chân đái tháo đường gồm những bước sau:

• Kiểm tra cảm giác của bàn chân: Bác sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng như monofilament để kiểm tra cảm giác tại các điểm cụ thể trên bàn chân. Điều này giúp phát hiện mất cảm giác ở vùng da và đưa ra các biện pháp phòng ngừa.
• Kiểm tra khả năng lưu thông máu ở bàn chân: Bác sĩ sẽ kiểm tra khả năng lưu thông máu ở bàn chân bằng cách cảm nhận nhịp đập của động mạch và sử dụng thiết bị đo chỉ số ABI (ankle-brachial index).
• Kiểm tra móng và da của người bệnh: Bác sĩ sẽ kiểm tra da và móng của bàn chân để tìm kiếm các vết loét, vết nứt bẻ, vết cắt và các dấu hiệu tổn thương có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng khác.

Khám bàn chân đái tháo đường định kỳ hay khi phát hiện bất cứ vấn đề bất thường nào đều vô cùng quan trọng. Việc này giúp phát hiện sớm các vấn đề ở bàn chân của người bệnh để xử lý kịp thời, giảm nguy cơ mắc biến chứng nghiêm trọng.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao việc khám bàn chân đái tháo đường quan trọng?

Việc khám bàn chân đái tháo đường quan trọng để phòng ngừa và phát hiện sớm các biến chứng bàn chân liên quan đến tiểu đường, từ đó giảm nguy cơ tổn thương nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

2. Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ mắc biến chứng bàn chân nào?

Bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ mắc các biến chứng bàn chân như mất cảm giác, loét chân, nhiễm trùng, bàn chân Charcot và biến dạng bàn chân do tổn thương dây thần kinh và mạch máu.

3. Làm thế nào để phòng ngừa biến chứng bàn chân đái tháo đường?

Phòng ngừa biến chứng bàn chân đái tháo đường bao gồm kiểm tra cảm giác và khả năng lưu thông máu ở bàn chân định kỳ, giữ vệ sinh và chăm sóc chân hằng ngày, và theo dõi các dấu hiệu bất thường trên da và móng.

4. Làm thế nào để điều trị biến chứng bàn chân đái tháo đường?

Điều trị biến chứng bàn chân đái tháo đường bao gồm xử lý vết loét, điều trị nhiễm trùng, hỗ trợ tái tạo da và mô, và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể phải cắt cụt chi.

5. Bệnh nhân tiểu đường nên khám bàn chân đái tháo đường bao nhiêu lần một năm?

Thường, bệnh nhân tiểu đường nên khám bàn chân đái tháo đường ít nhất một lần mỗi năm. Tuy nhiên, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, khám bàn chân cần được tiến hành kịp thời.

Nguồn: Tổng hợp