Hội chứng não cấp: các triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Hội chứng não cấp là gì?

Hội chứng não cấp (viêm não cấp) là một loại bệnh nhiễm khuẩn cấp tính ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Bệnh này thường do các loại vi rút gây ra. Hội chứng não cấp có thể lây lan thông qua nhiều con đường khác nhau như con muỗi đốt, đường hô hấp hoặc đường tiêu hoá. Bệnh này thường ảnh hưởng đến trẻ em ở mọi độ tuổi khác nhau, và triệu chứng có thể diễn biến rất nhanh và nghiêm trọng. Việc can thiệp kịp thời và điều trị tại bệnh viện là cực kỳ quan trọng để ngăn chặn tổn thương não lâu dài và cải thiện cơ hội hồi phục của bệnh nhân.

Nguyên nhân của hội chứng não cấp

Hội chứng não cấp có ba thể chính dựa trên biểu hiện lâm sàng: thể não, thể tủy sống và thể tuỷ sống – não. Các nguyên nhân gây viêm não cấp tính có thể bao gồm:

• Nhiễm trùng hoặc nhiễm độc: Vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng khác có thể xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn và tấn công não và tủy sống, dẫn đến viêm nhiễm cấp tính.
• Viêm não tuỷ sau miễn dịch: Hệ thống miễn dịch phản ứng quá mạnh, tạo ra kháng thể để chiến đấu chống lại tác nhân gây bệnh, dẫn đến tổn thương cho não và tuỷ sống.
• Viêm não tủy cấp tính không rõ nguyên nhân: Nguyên nhân cụ thể của viêm não tủy cấp tính vẫn chưa được xác định rõ trong một số trường hợp.

Triệu chứng của hội chứng não cấp

Các triệu chứng của hội chứng không cấp tính thường bao gồm:

• Mờ mắt hoặc mất thị lực do tổn thương tới hệ thống thị giác.
• Khó khăn trong việc vận động các chi, có thể dẫn đến tình trạng liệt tứ chi.
• Các biến chứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng của bệnh nhân.

Nguyên nhân chính của hội chứng não cấp thường liên quan đến hệ thống miễn dịch suy giảm. Các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể và tấn công hệ thống miễn dịch, gây tổn thương cho não và tuỷ sống. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như mờ mắt, khó khăn trong vận động cơ thể và biến chứng nghiêm trọng.

Chẩn đoán hội chứng não cấp

Chẩn đoán hội chứng không cấp tính thường dựa vào các yếu tố sau:

• Tiền sử bệnh có liên quan đến truyền huyết thanh hoặc sau các cơn viêm nhiễm hoặc nhiễm trùng trước đó.
• Triệu chứng trước khi bệnh phát triển, thường là 1 – 2 tuần trước đó, thường kèm theo các triệu chứng của viêm nhiễm hoặc nhiễm độc từ các bệnh như sởi, thủy đậu, viêm tuyến nước bọt hoặc cảm cúm.
• Biểu hiện lâm sàng: bắt đầu đột ngột với đau đầu, buồn nôn, thần kinh rối loạn, thường đi kèm với các triệu chứng của viêm màng não như ảo giác, hoang tưởng và suy giảm thị lực, thậm chí có thể dẫn đến hôn mê và co cứng não.
• Các biểu hiện thể điển hình: tăng áp lực trong sọ, dấu hiệu kích thích màng não và sưng nề gai thị.
• Các biểu hiện thể tủy sống: viêm tủy ngang, liệt hoàn toàn, mất cảm giác nông và sâu, rối loạn cơ vòng, giảm hoặc mất phản xạ gân xương và trương lực cơ tăng và phản xạ gân xương tăng.
• Kết quả xét nghiệm: Dịch não tủy thường bị nhiễm trùng, tế bào đơn nhân tăng lên, nồng độ albumin tăng.

Điều trị hội chứng não cấp

Để điều trị hội chứng không cấp tính một cách hiệu quả, các nguyên tắc điều trị chủ yếu sau đây thường được áp dụng:

• Hạ nhiệt: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho bệnh nhân và giảm sốt bằng cách sử dụng Paracetamol.
• Chống co giật: Sử dụng Diazepam để kiểm soát co giật.
• Bảo đảm thông khí và chống suy hô hấp: Đảm bảo sự thông thoáng của đường hô hấp và thực hiện các biện pháp hỗ trợ hô hấp.
• Chống phù não: Theo dõi các dấu hiệu của phù não và thực hiện các biện pháp như nâng cao đầu giường và sử dụng dung dịch Manitol nếu cần thiết.
• Điều chỉnh rối loạn điện giải và đường huyết (nếu có): Bồi thường nước và điện giải bằng cách sử dụng dung dịch mặn ngọt đẳng trương và điều chỉnh theo dõi điện giải và khí máu.
• Chống sốc: Sử dụng dopamine để cải thiện tình trạng tuần hoàn trong trường hợp sốc.
• Chăm sóc và phục hồi chức năng: Cung cấp chế độ ăn dễ tiêu và chăm sóc da, miệng để hỗ trợ phục hồi.
• Thuốc kháng virus: Sử dụng Acyclovir trong trường hợp viêm não do Herpes simplex.

Việc điều trị và chăm sóc tại bệnh viện đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân hồi phục và ngăn chặn tổn thương não lâu dài.

Câu hỏi thường gặp (FAQs):

1. Hội chứng não cấp có diễn biến nhanh chóng không?

Có, hội chứng não cấp có thể diễn biến rất nhanh và nghiêm trọng. Việc can thiệp kịp thời và điều trị tại bệnh viện là cực kỳ quan trọng để ngăn chặn sự tổn thương não lâu dài.

2. Hội chứng không cấp tính có thể lây lan như thế nào?

Hội chứng không cấp tính có thể lây lan thông qua nhiều con đường khác nhau như con muỗi đốt, đường hô hấp hoặc đường tiêu hoá. Vi rút và vi khuẩn gây bệnh có thể xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn và tấn công não và tủy sống.

3. Triệu chứng chính của hội chứng không cấp tính là gì?

Các triệu chứng chính của hội chứng không cấp tính bao gồm mờ mắt hoặc mất thị lực, khó khăn trong việc vận động các chi và có thể dẫn đến tình trạng liệt tứ chi. Các biến chứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng của bệnh nhân.

4. Làm thế nào để chẩn đoán hội chứng não cấp?

Chẩn đoán hội chứng não cấp thường dựa vào tiền sử bệnh, triệu chứng, biểu hiện lâm sàng và kết quả xét nghiệm như dịch não tủy. Các biểu hiện lâm sàng như đau đầu, buồn nôn, thần kinh rối loạn và các dấu hiệu của viêm màng não cũng giúp trong quá trình chẩn đoán.

5. Làm thế nào để điều trị hội chứng không cấp tính?

Điều trị hội chứng không cấp tính thường bao gồm hạ nhiệt, chống co giật, bảo đảm thông khí và chống suy hô hấp, chống phù não, điều chỉnh rối loạn điện giải và đường huyết, chống sốc, chăm sóc và phục hồi chức năng, và sử dụng thuốc kháng virus trong trường hợp viêm não do Herpes simplex.

Nguồn: Tổng hợp