Hội chứng chân không yên ảnh hưởng tới giấc ngủ như thế nào?

Hội chứng chân không yên là một bệnh lý thần kinh xuất hiện ở mọi lứa tuổi và tiến triển trầm trọng hơn ở những bệnh nhân cao tuổi. Người mắc hội chứng chân không yên thường bị tỉnh giữa giấc hoặc không thể ngủ sâu giấc do những cảm giác bồn chồn, khó chịu, thôi thúc chân chuyển động. Căn bệnh này tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng người bệnh bị ảnh hưởng sức khỏe và tinh thần lâu dài, cần điều trị và kiểm soát trong thời gian dài để cải thiện.

Hội chứng chân không yên khi ngủ sẽ như thế nào?

Hội chứng chân không yên (hội chứng chân bồn chồn,restless legs syndrome: RLS) hay còn có tên khoa học là Willis-Ekbom. Hội chứng này liên quan trực tiếp đến sự rối loạn của hệ thống thần kinh, làm xuất hiện những cơn xung động thần kinh không thể kiểm soát xuống chân, khiến 2 chân luôn trong trạng thái muốn hoạt động, đặc biệt khi ở tư thế ngồi hoặc nằm. Người bệnh càng cảm nhận được rõ cảm giác khó chịu vào ban đêm khi người bệnh đang nghĩ ngơi, chẳng hạn như ngồi hoặc nằm trên giường.

Ít nhất 80% những người bị hội chứng chân không yên thường kèm theo một tình trạng liên quan được gọi là “cử động chân theo chu kỳ trong khi ngủ” (Periodic Limb Movements in Sleep – PLMS). PLMS khiến chân bị co giật trong khi ngủ. Nó có thể xảy ra thường xuyên từ 15 đến 40 giây một lần và có thể kéo dài suốt đêm. PLMS cũng có thể làm trầm trọng hơn tình trạng thiếu ngủ.

Theo ước tính tại Hoa Kỳ, có 7 – 10% dân số nước này mắc phải hội chứng chân không yên. Hội chứng này xảy ra ở cả nam và nữ, nhưng phụ nữ có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn nam giới.

Nguyên nhân nào dẫn tới rối loạn giấc ngủ trong hội chứng chân không yên?

Nguyên nhân gây ra hội chứng chân không yên vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã xác định được một số yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của hội chứng này. Dưới đây là những nguyên nhân chính:

• Di truyền: Hội chứng chân không yên có tính di truyền cao. Nếu trong gia đình có người mắc hội chứng này, nguy cơ mắc bệnh của các thành viên khác cũng tăng lên. Các nghiên cứu đã phát hiện ra một số gen liên quan đến sự phát triển của hội chứng chân không yên.
• Thiếu sắt: Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hội chứng chân không yên là thiếu sắt trong cơ thể. Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh cần thiết cho việc kiểm soát các cử động cơ bắp. Khi thiếu sắt, quá trình sản xuất dopamine bị gián đoạn, dẫn đến các triệu chứng của hội chứng chân không yên.
• Rối loạn dopamine: Dopamine là một chất dẫn truyền thần kinh có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các cử động cơ bắp. Các rối loạn trong hệ thống dopamine, chẳng hạn như giảm sản xuất hoặc giảm hiệu quả hoạt động của dopamine, có thể dẫn đến hội chứng chân không yên.
• Bệnh lý: Một số bệnh lý có thể góp phần vào sự phát triển của hội chứng chân không yên. Các bệnh như tiểu đường, suy thận, bệnh Parkinson và viêm khớp dạng thấp có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng này.
• Mang thai: Phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong ba tháng cuối thai kỳ, có nguy cơ cao mắc hội chứng chân không yên. Tình trạng này thường biến mất sau khi sinh nhưng có thể gây ra nhiều phiền toái trong suốt thai kỳ.
• Thuốc: Một số loại thuốc, bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần và thuốc chống buồn nôn, có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng của hội chứng chân không yên.
• Các yếu tố khác: Sử dụng caffeine, rượu và thuốc lá cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chân không yên hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng.

Cách cải thiện giấc ngủ khi mắc hội chứng chân không yên khi ngủ

Việc cải thiện giấc ngủ cho những người mắc hội chứng chân không yên không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn giảm bớt các triệu chứng của hội chứng này. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả:

• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Đảm bảo cung cấp đủ sắt trong chế độ ăn uống hàng ngày bằng cách bổ sung các thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, rau xanh lá đậm, đậu, và hạt. Nếu cần thiết, có thể sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt theo chỉ định của bác sĩ.
• Tập luyện thể dục điều độ: Tập luyện thể dục đều đặn, đặc biệt là các bài tập kéo giãn và yoga, có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của hội chứng chân không yên và cải thiện giấc ngủ.
• Thực hiện các thói quen trước khi đi ngủ: Thiết lập một thói quen trước khi đi ngủ như tắm nước ấm, đọc sách, hoặc nghe nhạc thư giãn có thể giúp cơ thể và tinh thần thư giãn, dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
• Sử dụng thuốc theo chỉ định: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc giúp giảm bớt triệu chứng của hội chứng chân không yên và cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
• Liệu pháp thay thế: Một số liệu pháp thay thế như châm cứu, massage, và sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên cũng có thể mang lại hiệu quả trong việc giảm bớt các triệu chứng của hội chứng chân không yên và cải thiện giấc ngủ.

Kết luận

Hội chứng chân không yên là một rối loạn thần kinh gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ của người bệnh. Hiểu rõ nguyên nhân và biểu hiện của hội chứng này là bước quan trọng trong việc tìm kiếm các biện pháp cải thiện giấc ngủ và chất lượng cuộc sống. Bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện thể dục đều đặn, thực hiện các thói quen tốt trước khi ngủ, và sử dụng các liệu pháp thay thế, người bệnh có thể giảm bớt các triệu chứng của hội chứng chân không yên và có được giấc ngủ ngon hơn. Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải tình trạng này, đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế để có được những tư vấn và điều trị phù hợp.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.