Hoạt chất Tetracaine: Thuốc gây tê tại chỗ hiệu quả trong nhãn khoa
Tetracaine là một loại thuốc gây tê cục bộ thuộc nhóm ester. Trong nhãn khoa, nó thường được bào chế dưới dạng dung dịch thuốc nhỏ mắt với các nồng độ phổ biến là 0.5% hoặc 1%.
Về cơ bản, Tetracaine hoạt động bằng cách làm tê liệt tạm thời các đầu dây thần kinh cảm giác trên bề mặt mắt, loại bỏ cảm giác đau và khó chịu.
Ưu điểm nổi bật của Tetracaine
Tetracaine được ưa chuộng nhờ những ưu điểm sau:
- Tác dụng nhanh và mạnh: Thuốc có khả năng gây tê bề mặt mắt chỉ trong vòng vài giây sau khi nhỏ.
- Thời gian tác dụng phù hợp: Hiệu quả gây tê thường kéo dài khoảng 10-20 phút, đủ để thực hiện hầu hết các thủ thuật mắt ngắn và chẩn đoán.
- An toàn khi sử dụng đúng chỉ định: Khi được dùng bởi nhân viên y tế và theo đúng quy trình, Tetracaine có hồ sơ an toàn tốt.
Chỉ định của Tetracaine
Tetracaine được sử dụng rộng rãi để gây tê bề mặt mắt trước một loạt các thủ thuật mắt chẩn đoán và can thiệp nhỏ.
Gây tê bề mặt mắt trước các thủ thuật chẩn đoán
Đây là một trong những chỉ định chính của Tetracaine, giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn trong các quy trình sau:
- Đo áp lực nội nhãn: Khi bác sĩ sử dụng nhãn áp kế Goldman để đo áp lực nội nhãn (thường là một phần của quy trình khám mắt định kỳ cho bệnh nhân glôcôm), Tetracaine làm tê bề mặt mắt, giúp bạn không cảm thấy khó chịu khi đầu dò chạm vào giác mạc.
- Khám đáy mắt với kính tiếp xúc: Các loại kính chuyên dụng (ví dụ: soi góc tiền phòng, soi đáy mắt với kính 3 mặt gương) cần tiếp xúc trực tiếp với giác mạc. Tetracaine giúp việc đặt và di chuyển kính trên mắt trở nên dễ chịu.
Gây tê trước các thủ thuật can thiệp nhỏ
Tetracaine là công cụ không thể thiếu để giảm đau mắt và tạo điều kiện thuận lợi cho các can thiệp nhỏ, nhanh chóng:
- Lấy dị vật nông ở giác mạc hoặc kết mạc: Nếu có dị vật như hạt bụi, mảnh kim loại nhỏ bám vào bề mặt mắt, Tetracaine giúp quá trình lấy dị vật diễn ra nhẹ nhàng hơn.
- Lấy chỉ khâu bề mặt sau phẫu thuật: Sau một số loại phẫu thuật mắt, có thể cần lấy chỉ khâu ở kết mạc hoặc giác mạc. Tetracaine làm tê khu vực này, giúp giảm đau khi rút chỉ.
- Nong rửa lệ đạo: Trong trường hợp tắc nghẽn ống lệ đạo, việc nong rửa có thể cần gây tê bề mặt mắt.
Gây tê trước khi tiêm vào mắt
Các mũi tiêm trực tiếp vào mắt ngày càng phổ biến trong điều trị các bệnh lý võng mạc (ví dụ: thoái hóa hoàng điểm, phù hoàng điểm do tiểu đường).
- Tiêm nội nhãn (intravitreal injection): Tetracaine được sử dụng để gây tê bề mặt mắt trước khi thực hiện tiêm nội nhãn, giúp bệnh nhân không cảm thấy đau hoặc rất ít đau trong quá trình tiêm.
Giảm đau cấp tính (ngoại lệ và thận trọng)
Trong một số tình huống khẩn cấp, Tetracaine có thể được bác sĩ sử dụng để giảm đau mắt cấp tính và nghiêm trọng, chẳng hạn như do chấn thương hoặc viêm cấp tính. Tuy nhiên, điều này phải có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ và chỉ được dùng trong thời gian rất ngắn.
Quan trọng: Tetracaine không bao giờ được sử dụng kéo dài hoặc tự ý tại nhà để giảm đau, vì điều này có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và không thể hồi phục cho giác mạc của bạn.
Dược lực học của Tetracaine
Dược lực học của Tetracaine mô tả cách hoạt chất này tác động lên mắt và cơ thể để tạo ra hiệu ứng gây tê.
Cơ chế gây tê cục bộ
Tetracaine là một thuốc gây tê cục bộ nhóm ester. Cơ chế hoạt động chính của nó là:
- Ổn định màng tế bào thần kinh: Tetracaine tác động trực tiếp lên màng của các tế bào thần kinh cảm giác ở giác mạc và kết mạc.
- Ngăn chặn dòng ion natri: Thuốc làm giảm tính thấm của màng tế bào thần kinh đối với các ion natri. Điều này ngăn chặn dòng ion natri đi vào bên trong tế bào thần kinh.
- Ức chế dẫn truyền xung động: Khi dòng ion natri bị chặn, quá trình khử cực (là bước cần thiết để tạo ra và dẫn truyền tín hiệu thần kinh) bị ức chế. Kết quả là, các xung động thần kinh gây đau không thể được tạo ra hoặc truyền dẫn đến não, dẫn đến hiệu ứng gây tê cục bộ và giảm đau mắt.
Thời gian khởi phát và hiệu lực
- Khởi phát tác dụng nhanh: Hiệu ứng gây tê của Tetracaine thường xuất hiện rất nhanh, chỉ trong vòng 30 giây đến 1 phút sau khi nhỏ thuốc nhỏ mắt.
- Hiệu lực mạnh: Tetracaine được đánh giá là có hiệu lực gây tê mạnh hơn so với một số thuốc gây tê mắt khác, ví dụ như procaine.
- Thời gian tác dụng: Hiệu quả gây tê thường kéo dài khoảng 10 đến 20 phút, đủ thời gian cho hầu hết các thủ thuật mắt ngắn mà không gây tê quá lâu.
Không ảnh hưởng đến đồng tử hoặc khả năng điều tiết
Một điểm thuận lợi của Tetracaine là nó không gây giãn đồng tử (midriasis) hoặc liệt điều tiết (cycloplegia) đáng kể. Điều này có nghĩa là tầm nhìn gần của bạn không bị ảnh hưởng quá nhiều sau khi gây tê, và đồng tử của bạn vẫn phản ứng bình thường với ánh sáng, giúp bác sĩ dễ dàng hơn trong việc đánh giá mắt.
Dược động học của Tetracaine
Dược động học của Tetracaine mô tả hành trình của thuốc trong cơ thể bạn: từ khi được nhỏ vào mắt, cách nó được hấp thu, chuyển hóa và cuối cùng là thải trừ.
Hấp thu và phân bố tại mắt
- Hấp thu nhanh chóng: Khi bạn nhỏ Tetracaine dưới dạng thuốc nhỏ mắt vào mắt, hoạt chất này được hấp thu rất nhanh chóng qua lớp biểu mô giác mạc và kết mạc.
- Tác dụng tại chỗ: Tetracaine chủ yếu phát huy tác dụng tại chỗ trên bề mặt mắt, tập trung gây tê các đầu dây thần kinh cảm giác ở khu vực này.
- Hấp thu toàn thân: Lượng Tetracaine hấp thu vào tuần hoàn toàn thân sau khi nhỏ mắt là rất nhỏ và không đáng kể trong điều kiện sử dụng thông thường, đúng liều lượng. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ toàn thân.
Chuyển hóa và thải trừ
- Chuyển hóa: Tetracaine thuộc nhóm thuốc gây tê ester. Các thuốc nhóm này được chuyển hóa trong cơ thể chủ yếu bởi các enzyme esterase, đặc biệt là men cholinesterase (còn gọi là pseudocholinesterase) có trong huyết tương và gan. Quá trình chuyển hóa này diễn ra nhanh chóng.
- Sản phẩm chuyển hóa: Kết quả của quá trình chuyển hóa là các chất chuyển hóa không hoạt tính, trong đó có para-aminobenzoic acid (PABA).
- Thải trừ: Các chất chuyển hóa này sau đó được thải trừ ra khỏi cơ thể, chủ yếu qua thận (qua nước tiểu).
- Thời gian bán thải ngắn: Nhờ quá trình chuyển hóa nhanh chóng, Tetracaine có thời gian bán thải ngắn, giúp giảm nguy cơ tích lũy thuốc trong cơ thể và duy trì hồ sơ an toàn tốt khi sử dụng đúng cách.
Tương tác thuốc của Tetracaine
Mặc dù Tetracaine là một thuốc gây tê mắt được sử dụng tại chỗ, nhưng vẫn có một số tương tác thuốc tiềm ẩn mà bạn cần lưu ý để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị. Luôn thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng, bao gồm thuốc kê đơn, không kê đơn, vitamin, thực phẩm chức năng và các loại thuốc nhỏ mắt khác.
Tương tác với các thuốc kháng khuẩn Sulfonamide
Đây là một tương tác quan trọng cần được lưu ý:
- Cơ chế: Tetracaine và các thuốc gây tê cục bộ khác thuộc nhóm ester (ví dụ: Procaine, Benzocaine) bị chuyển hóa trong cơ thể thành PABA (para-aminobenzoic acid).
- Đối kháng tác dụng: PABA có khả năng đối kháng tác dụng kháng khuẩn của các thuốc Sulfonamide. Các thuốc Sulfonamide hoạt động bằng cách can thiệp vào quá trình tổng hợp axit folic của vi khuẩn, và PABA là một thành phần cần thiết cho quá trình này.
- Khuyến cáo: Do đó, không nên sử dụng Tetracaine đồng thời với các thuốc kháng khuẩn nhóm Sulfonamide tại mắt (ví dụ: Sulfacetamide nhỏ mắt) vì có thể làm giảm hiệu quả điều trị của kháng sinh. Bác sĩ sẽ lựa chọn thuốc gây tê hoặc kháng sinh thay thế phù hợp.
Tương tác với các thuốc nhỏ mắt khác
- Nguyên tắc nhỏ cách nhau: Nếu bạn cần nhỏ nhiều loại thuốc nhỏ mắt khác nhau, điều quan trọng là phải nhỏ cách nhau ít nhất 5 phút giữa các lần nhỏ. Điều này giúp ngăn ngừa việc thuốc này rửa trôi thuốc kia, đảm bảo mỗi loại thuốc có đủ thời gian hấp thu và phát huy tác dụng tối đa.
Tương tác với Cholinesterase Inhibitors
- Các thuốc ức chế cholinesterase (ví dụ: neostigmine, pyridostigmine dùng cho bệnh nhược cơ; donepezil, rivastigmine dùng cho bệnh Alzheimer) có thể làm giảm hoạt động của enzyme cholinesterase trong cơ thể.
- Vì Tetracaine được chuyển hóa bởi cholinesterase, việc dùng đồng thời các thuốc ức chế enzyme này có thể làm giảm tốc độ chuyển hóa Tetracaine, dẫn đến kéo dài thời gian tác dụng của thuốc gây tê và có thể làm tăng nguy cơ độc tính toàn thân. Mặc dù độc tính toàn thân là cực kỳ hiếm với đường nhỏ mắt, nhưng bác sĩ sẽ cần cân nhắc nếu bạn đang dùng các thuốc này.
Chống chỉ định của Tetracaine
Để đảm bảo an toàn tối đa cho bạn, Tetracaine không được sử dụng trong một số trường hợp cụ thể. Việc hiểu rõ các chống chỉ định này là rất quan trọng.
Các trường hợp tuyệt đối không được dùng
Bạn tuyệt đối không nên sử dụng Tetracaine nếu:
- Bạn đã từng bị quá mẫn cảm (dị ứng) với Tetracaine hoặc bất kỳ thuốc gây tê cục bộ nào thuộc nhóm ester khác (ví dụ: Procaine, Benzocaine, Cocaine). Phản ứng dị ứng có thể bao gồm sưng mí mắt, phù quanh hốc mắt, ngứa mắt dữ dội, đỏ mắt nghiêm trọng, hoặc nặng hơn là phản ứng phản vệ toàn thân (mặc dù rất hiếm với đường nhỏ mắt).
- Không dùng để gây tê duy trì hoặc giảm đau kéo dài tại nhà: Đây là chống chỉ định tuyệt đối quan trọng nhất. Tetracaine không bao giờ được tự ý sử dụng tại nhà để giảm đau mắt mạn tính hoặc kéo dài. Việc lạm dụng thuốc gây tê cục bộ có thể dẫn đến tổn thương giác mạc nghiêm trọng và không thể hồi phục, bao gồm loét giác mạc, hoại tử giác mạc, sẹo giác mạc và thậm chí mất thị lực.
Thận trọng đặc biệt
Bạn cần đặc biệt thận trọng và phải thông báo đầy đủ tiền sử bệnh cho bác sĩ nhãn khoa nếu bạn thuộc các nhóm sau:
- Bệnh nhân có tiền sử bệnh tim mạch: Những người có rối loạn nhịp tim hoặc các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng khác cần được theo dõi kỹ lưỡng, mặc dù hấp thu toàn thân của Tetracaine qua đường nhỏ mắt là rất thấp.
- Bệnh nhân có tiền sử động kinh: Tương tự, nguy cơ tác dụng phụ toàn thân là thấp, nhưng cần thận trọng.
- Bệnh nhân suy gan nặng: Gan là nơi chuyển hóa một phần Tetracaine. Trong trường hợp suy gan nặng, quá trình chuyển hóa có thể bị ảnh hưởng, mặc dù điều này ít có ý nghĩa lâm sàng với liều dùng tại mắt.
- Phụ nữ có thai và cho con bú:
- Trong thai kỳ: Dữ liệu về việc sử dụng Tetracaine ở phụ nữ mang thai còn hạn chế. Thuốc chỉ nên được sử dụng khi lợi ích điều trị vượt trội hơn hẳn so với nguy cơ tiềm ẩn cho thai nhi và phải có chỉ định của bác sĩ.
- Cho con bú: Hiện chưa rõ liệu Tetracaine có bài tiết vào sữa mẹ hay không. Cần cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích điều trị cho mẹ và nguy cơ cho trẻ bú mẹ.
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Tính an toàn và hiệu quả của Tetracaine ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa được xác định đầy đủ. Việc sử dụng ở nhóm tuổi này cần được bác sĩ cân nhắc rất kỹ lưỡng và chỉ trong trường hợp thật cần thiết.
Liều lượng và cách dùng Tetracaine
Việc sử dụng Tetracaine đòi hỏi sự chính xác về liều lượng và kỹ thuật, và chỉ được thực hiện bởi nhân viên y tế có chuyên môn.
Liều lượng khuyến cáo
Liều lượng của thuốc nhỏ mắt Tetracaine sẽ phụ thuộc vào mục đích sử dụng và chỉ định cụ thể của bác sĩ nhãn khoa.
- Gây tê cho khám mắt hoặc thủ thuật nhỏ: Liều thông thường là 1-2 giọt dung dịch Tetracaine 0.5% hoặc 1% vào mắt cần gây tê. Bác sĩ có thể nhỏ lặp lại nếu cần thiết để duy trì hiệu quả gây tê trong suốt quá trình thủ thuật.
- Không tự ý sử dụng: Bạn không bao giờ được tự ý mua hoặc sử dụng Tetracaine tại nhà. Đây là một loại thuốc chỉ dùng trong môi trường y tế.
Hình ảnh minh họa một lọ thuốc nhỏ mắt Tetracaine.
Hướng dẫn sử dụng chi tiết
Vì Tetracaine là một thuốc chuyên dụng, các hướng dẫn này dành cho nhân viên y tế và mang tính thông tin cho bệnh nhân:
- Vô trùng: Tất cả các thao tác cần được thực hiện trong điều kiện vô trùng để tránh nhiễm khuẩn cho mắt.
- Chuẩn bị: Bệnh nhân được yêu cầu ngửa đầu hoặc nằm ngửa.
- Nhỏ thuốc: Bác sĩ hoặc y tá sẽ kéo nhẹ mi dưới xuống và nhỏ số giọt thuốc theo chỉ định vào túi kết mạc của mắt cần gây tê. Tránh để đầu lọ thuốc chạm vào mắt hoặc bất kỳ bề mặt nào khác để duy trì tính vô trùng.
- Tác dụng nhanh: Bệnh nhân thường cảm thấy tê mắt trong vòng vài giây đến một phút.
- Cảnh báo bệnh nhân: Sau khi gây tê, bệnh nhân sẽ mất cảm giác ở mắt trong khoảng 10-20 phút. Bác sĩ hoặc y tá sẽ hướng dẫn bệnh nhân:
- Tuyệt đối không dụi mắt hoặc chạm vào mắt trong khi mắt còn đang bị tê, vì có thể vô tình gây trầy xước hoặc tổn thương giác mạc mà không cảm thấy đau.
- Tránh để xà phòng, hóa chất lạ, hoặc nước bẩn vào mắt khi mắt còn tê, vì điều này có thể gây kích ứng hoặc nhiễm trùng.
- Theo dõi: Sau thủ thuật, bác sĩ sẽ kiểm tra mắt để đảm bảo không có biến chứng.
Tác dụng phụ của Tetracaine
Mặc dù Tetracaine là một thuốc gây tê mắt hiệu quả, nhưng nó có thể gây ra một số tác dụng phụ. Việc hiểu rõ các tác dụng phụ này là rất quan trọng, đặc biệt là nguy cơ khi lạm dụng thuốc.
Tác dụng phụ thường gặp tại mắt
Đây là những tác dụng phụ phổ biến nhất và thường nhẹ, thoáng qua:
- Cảm giác châm chích, nóng rát thoáng qua: Hầu hết bệnh nhân sẽ cảm thấy một cảm giác khó chịu nhẹ ngay sau khi nhỏ Tetracaine vào mắt. Cảm giác này thường biến mất nhanh chóng trong vòng vài giây.
- Đỏ kết mạc tạm thời: Mắt có thể hơi đỏ trong thời gian ngắn sau khi nhỏ thuốc.
- Nhìn mờ thoáng qua: Thị lực có thể bị ảnh hưởng tạm thời ngay sau khi nhỏ thuốc.
Tác dụng phụ ít gặp và nghiêm trọng hơn
Đây là những tác dụng phụ hiếm gặp hơn nhưng có thể rất nghiêm trọng, đặc biệt là khi thuốc bị lạm dụng:
- Tổn thương biểu mô giác mạc: Đây là tác dụng phụ nguy hiểm nhất khi Tetracaine bị lạm dụng hoặc sử dụng kéo dài. Thuốc gây tê cục bộ có thể gây độc cho tế bào biểu mô giác mạc, dẫn đến:
- Mất lớp biểu mô bảo vệ giác mạc.
- Loét giác mạc không đau: Do mất cảm giác đau, bệnh nhân có thể không nhận ra mình đang bị loét, làm tình trạng trở nên nặng hơn.
- Sẹo giác mạc, thủng giác mạc, và thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.
- Tình trạng này được gọi là “keratopathy do thuốc gây tê” và là lý do chính Tetracaine tuyệt đối không được dùng tại nhà.
- Phản ứng dị ứng (hiếm): Mặc dù hiếm, một số người có thể bị phản ứng dị ứng với Tetracaine hoặc chất bảo quản trong thuốc, biểu hiện bằng:
- Sưng mí mắt hoặc phù quanh hốc mắt.
- Ngứa mắt dữ dội, phát ban quanh mắt.
- Nặng hơn có thể là sốc phản vệ toàn thân (cực kỳ hiếm với đường nhỏ mắt).
- Độc tính toàn thân (cực kỳ hiếm với đường nhỏ mắt): Do lượng hấp thu toàn thân của Tetracaine qua đường nhỏ mắt rất thấp, độc tính toàn thân là cực kỳ hiếm. Tuy nhiên, nếu hấp thu một lượng rất lớn (ví dụ: do nuốt phải), có thể gây ra các triệu chứng như:
- Rối loạn nhịp tim (nhanh, chậm hoặc không đều).
- Co giật, chóng mặt, run.
- Suy hô hấp, hạ huyết áp.
Khi nào cần gặp bác sĩ
Vì Tetracaine chỉ được sử dụng trong môi trường y tế, bác sĩ sẽ theo dõi bạn. Tuy nhiên, bạn cần thông báo ngay cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế nếu bạn:
- Cảm thấy đau mắt hoặc khó chịu nghiêm trọng sau khi Tetracaine hết tác dụng.
- Có bất kỳ dấu hiệu nào của tổn thương giác mạc (ví dụ: nhìn mờ hơn, cảm giác cộm xốn kéo dài, đau khi thuốc hết tác dụng, chảy nước mắt nhiều).
- Có bất kỳ dấu hiệu phản ứng dị ứng nào sau khi nhỏ thuốc.
- Tác dụng giảm đau mắt không đủ hoặc hết quá nhanh.
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng
Việc sử dụng Tetracaine cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc an toàn để tránh những rủi ro không mong muốn, đặc biệt là nguy cơ tổn thương giác mạc do lạm dụng.
Chỉ sử dụng dưới sự giám sát y tế
Đây là nguyên tắc vàng khi sử dụng Tetracaine.
- Tuyệt đối không bao giờ tự ý mua hoặc sử dụng Tetracaine tại nhà để tự giảm đau mắt hoặc điều trị các vấn đề về mắt. Tetracaine là một loại thuốc chuyên dụng chỉ được sử dụng bởi các bác sĩ nhãn khoa hoặc nhân viên y tế có chuyên môn.
- Nếu bạn đang gặp phải đau mắt cấp tính hoặc các triệu chứng mắt khó chịu, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp, không nên tìm cách tự điều trị bằng thuốc gây tê.
Nguy cơ tổn thương giác mạc do lạm dụng
Đây là lưu ý quan trọng nhất liên quan đến Tetracaine và các thuốc gây tê mắt khác.
- Mất cảm giác đau: Tetracaine làm mất cảm giác đau ở mắt. Điều này có vẻ hữu ích khi bạn đang đau, nhưng lại là một con dao hai lưỡi. Khi mắt bị tê, bạn sẽ không cảm nhận được nếu vô tình bị dị vật bay vào, hoặc nếu bạn dụi mắt mạnh. Điều này có thể gây ra những vết trầy xước, tổn thương nghiêm trọng trên bề mặt giác mạc mà bạn không hề hay biết.
- Độc tính trực tiếp: Sử dụng Tetracaine kéo dài hoặc lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày (chứ không phải liều dùng một lần trong phòng khám) có thể gây độc trực tiếp cho các tế bào biểu mô giác mạc, dẫn đến:
- Viêm giác mạc vô trùng.
- Loét giác mạc nghiêm trọng, khó lành.
- Thậm chí hoại tử giác mạc và thủng nhãn cầu, gây mất thị lực vĩnh viễn.
- Chỉ dùng một lần: Tetracaine được thiết kế để sử dụng một lần duy nhất trong môi trường lâm sàng cho một quy trình cụ thể, không phải là thuốc để giảm đau liên tục.
Vệ sinh và bảo quản
Để đảm bảo tính vô trùng và hiệu quả của thuốc:
- Luôn đóng chặt nắp lọ thuốc ngay sau khi sử dụng.
- Bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và để xa tầm tay trẻ em.
- Không dùng chung lọ thuốc với người khác.
Lưu ý sau khi gây tê
Sau khi bác sĩ đã nhỏ Tetracaine cho bạn:
- Không dụi mắt hoặc chạm vào mắt: Trong khoảng 10-20 phút khi mắt còn đang bị tê, bạn phải tuyệt đối không dụi mắt hoặc chạm vào mắt. Hành động này có thể gây trầy xước hoặc tổn thương giác mạc mà bạn không cảm nhận được.
- Tránh để xà phòng hoặc hóa chất lạ vào mắt: Khi mắt bị tê, khả năng tự vệ và cảm nhận kích ứng của mắt bị giảm. Do đó, cần tránh để xà phòng, hóa chất lạ, hoặc nước bẩn bắn vào mắt trong thời gian này.
Xử trí khi quá liều hoặc quên liều
Việc xử trí quá liều hoặc quên liều đối với Tetracaine khác biệt so với các loại thuốc nhỏ mắt thông thường.
Quá liều
Do Tetracaine là thuốc nhỏ mắt dùng một lần tại cơ sở y tế và lượng hấp thu toàn thân là rất thấp, nguy cơ quá liều toàn thân là cực kỳ hiếm và không đáng kể.
- Triệu chứng: Nếu bạn vô tình được nhỏ quá nhiều giọt thuốc vào mắt, các triệu chứng chủ yếu sẽ là tăng cường các tác dụng phụ tại mắt, chẳng hạn như cảm giác châm chích mạnh hơn hoặc đỏ mắt tạm thời.
- Xử trí: Nếu xảy ra tình trạng này, bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ rửa mắt kỹ bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý để loại bỏ lượng thuốc thừa. Sau đó, họ sẽ theo dõi tình trạng mắt của bạn để đảm bảo không có biến chứng. Không cần điều trị đặc hiệu cho quá liều cục bộ.
Quên liều
Khái niệm “quên liều” không áp dụng đối với Tetracaine.
- Tetracaine không phải là thuốc được sử dụng định kỳ hàng ngày tại nhà. Nó là một loại thuốc gây tê mắt dùng một lần tại cơ sở y tế ngay trước khi thực hiện một thủ thuật mắt hoặc chẩn đoán cụ thể.
- Nếu vì lý do nào đó mà việc gây tê ban đầu không đủ (ví dụ: tác dụng hết quá nhanh), bác sĩ có thể quyết định nhỏ thêm một giọt nếu cần, nhưng đó là một phần của quy trình điều trị tại chỗ, không phải là “liều quên”.
Câu hỏi thường gặp về Tetracaine (FAQ)
Tetracaine có an toàn để dùng tại nhà không?
Tuyệt đối không. Tetracaine là một thuốc gây tê mắt mạnh, chỉ được sử dụng bởi các chuyên gia y tế trong môi trường phòng khám hoặc bệnh viện. Tự ý sử dụng tại nhà có thể gây tổn thương giác mạc nghiêm trọng và vĩnh viễn.
Tetracaine có gây hại cho mắt nếu dùng nhiều lần không?
Có. Dù ban đầu thuốc giúp giảm đau mắt, nhưng việc sử dụng Tetracaine lặp lại hoặc kéo dài có thể gây độc cho tế bào giác mạc, dẫn đến loét giác mạc không đau, sẹo giác mạc và mất thị lực vĩnh viễn.
Tôi có thể cảm thấy gì sau khi Tetracaine hết tác dụng?
Sau khi Tetracaine hết tác dụng (khoảng 10-20 phút), cảm giác bình thường ở mắt sẽ trở lại. Nếu bạn cảm thấy đau, khó chịu, cộm xốn, nhìn mờ hoặc bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác, hãy báo ngay cho bác sĩ.
Tetracaine có làm giãn đồng tử không?
Không. Tetracaine chủ yếu làm tê các dây thần kinh cảm giác bề mặt và không gây giãn đồng tử hoặc liệt điều tiết đáng kể, không ảnh hưởng đến kích thước đồng tử hoặc khả năng nhìn gần của mắt.
Sự khác biệt giữa Tetracaine và Proparacaine là gì?
Cả Tetracaine và Proparacaine đều là thuốc gây tê mắt cục bộ thường dùng trong nhãn khoa. Chúng có cơ chế tác dụng tương tự. Điểm khác biệt chính là Tetracaine thường được coi là mạnh hơn và có thời gian tác dụng lâu hơn một chút so với Proparacaine. Tuy nhiên, Proparacaine thường gây ít cảm giác châm chích hơn khi nhỏ thuốc ban đầu. Bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc phù hợp tùy theo từng trường hợp cụ thể.
Kết luận
Tetracaine là một hoạt chất không thể thiếu trong nhãn khoa, đóng vai trò là một thuốc gây tê mắt cục bộ hiệu quả cho các thủ thuật mắt chẩn đoán và can thiệp nhỏ. Với khả năng giảm đau mắt nhanh chóng và mạnh mẽ, nó mang lại sự thoải mái cần thiết cho bệnh nhân trong các quy trình thăm khám mắt.
Tuy nhiên, điều cốt yếu cần ghi nhớ là Tetracaine là một công cụ y tế chuyên dụng. Việc lạm dụng hoặc tự ý sử dụng Tetracaine tại nhà có thể dẫn đến những tổn thương giác mạc nghiêm trọng và không thể hồi phục, đe dọa vĩnh viễn thị lực của bạn. Do đó, Tetracaine phải luôn được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của chuyên gia y tế, đảm bảo an toàn tối đa cho đôi mắt quý giá của bạn.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
