Hiểu rõ hội chứng lối thoát ngực: nguyên nhân, triệu chứng và chữa trị

Bạn từng nghe về Hội Chứng Lối Thoát Ngực (Thoracic Outlet Syndrome – TOS) và tò mò muốn tìm hiểu rõ về nó? Đây là một trong những hội chứng ít người biết đến nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của nhiều người. Hội chứng này không chỉ đơn thuần gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Hãy cùng khám phá nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị của hội chứng này qua bài viết dưới đây.

Hội Chứng Lối Thoát Ngực Là Gì?

Hội chứng lối thoát ngực xảy ra khi dây thần kinh hoặc mạch máu bị chèn ép ở cổ dưới và ngực trên. “Thoracic outlet” là một thuật ngữ giải phẫu chỉ phần mở giữa cổ và ngực, nơi các cấu trúc quan trọng như dây thần kinh và mạch máu đi qua. Thông thường, lối thoát ngực đủ rộng để các cấu trúc này đi qua dễ dàng, nhưng một số bất thường giải phẫu hoặc chấn thương có thể làm hẹp không gian này, gây áp lực lên dây thần kinh hoặc mạch máu.

“Hội chứng lối thoát ngực không chỉ là những cơn đau thông thường mà còn cần được quan tâm và điều trị đúng cách để tránh những biến chứng nghiêm trọng.”

Các Loại Hội Chứng Lối Thoát Ngực

• Hội Chứng Lối Thoát Ngực Do Thần Kinh: Đây là loại phổ biến nhất, chiếm 95% trường hợp. TOS thần kinh xảy ra khi đám rối thần  cánh tay bị áp lực, thường do hoạt động mạnh hoặc chấn thương ở cổ.
• Hội Chứng Lối Thoát Ngực Do Tĩnh Mạch: Phổ biến hơn ở nam giới trong độ tuổi từ 20 đến 30, do tĩnh mạch dưới đòn bị chèn ép.
• Hội Chứng Lối Thoát Ngực Do Động Mạch : Loại hiếm nhất, chỉ chiếm 1% trường hợp, thường dẫn đến cục máu đông và xảy ra khi động mạch dưới xương đòn bị chèn ép.

Triệu Chứng Của Hội Chứng Lối Thoát Ngực

Các triệu chứng của TOS có thể ảnh hưởng đến cổ, ngực trên, vai, cánh tay hoặc bàn tay, và thường trầm trọng hơn khi giơ tay lên cao. Các triệu chứng bao gồm:

• Thường xuyên cảm thấy đau và yếu ở vùng vai, cánh tay.
• Có cảm giác ngứa ran, tê bì khó chịu ở bàn tay và các ngón tay.
• Đau, ngứa, tê bì, châm chích, dị cảm ở vùng cổ, ngực và cánh tay.
• Nhanh mỏi cánh tay khi hoạt động, cử động tay vụng về.
• Vùng cơ ở phần đệm ngón tay cái và lòng bàn tay dẫn đến ngón tay cái bị teo và suy yếu

Tác Động Của Hội Chứng Lối Thoát Ngực Đối Với Sức Khỏe

Không điều trị TOS đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Đau và sưng ở cánh tay mạn tính
• Tổn thương thần kinh không hồi phục
• Các vấn đề về lưu lượng máu như hoại tử hoặc loét do thiếu máu cục bộ
• Các cục máu đông có thể gây thuyên tắc phổi

Nguyên Nhân Gây Ra Hội Chứng Lối Thoát Ngực

TOS có thể xuất phát từ ba nhóm nguyên nhân chính:

• Bẩm Sinh: Những biến thể trong cấu trúc giải phẫu ngay từ khi sinh ra, như xương sườn cổ.
• Chấn Thương: Chấn thương bất ngờ, ví dụ như tai nạn ô tô, gây ảnh hưởng đến cổ và vùng ngực trên.
• Tổn Thương Chức Năng: Các hoạt động lặp đi lặp lại mạnh tại vùng cổ, vai, như các môn thể thao như bóng chày hay bơi lội.

Ai Có Nguy Cơ Mắc Hội Chứng Lối Thoát Ngực?

• Hội chứng phổ biến hơn ở phụ nữ, thường khởi phát trong độ tuổi từ 20 đến 50.
• Người chơi các môn thể thao có chuyển động lặp đi lặp lại của cánh tay hoặc vai.
• Người có tư thế ngồi xấu hoặc mang vác nặng thường xuyên.

Phương Pháp Xét Nghiệm và Chẩn Đoán Hội Chứng Lối Thoát Ngực

Chẩn đoán TOS thường dựa vào khai thác bệnh sử, triệu chứng và các nghiệm pháp rõ ràng như:

• Kiểm tra độ căng của chi trên
• Kiểm tra căng thẳng cánh tay nâng cao
• Chụp X-quang, chụp CT, MRI để kiểm tra chi tiết hơn

Phương Pháp Điều Trị Hội Chứng Lối Thoát Ngực

Điều trị TOS phụ thuộc vào loại mắc phải:

• Hầu hết mọi người sẽ cải thiện nhờ tập thể dục và vật lý trị liệu.
• Phương pháp phẫu thuật dành cho trường hợp nghiêm trọng khi các phương pháp khác không hiệu quả.
• TOS mạch máu và thần kinh thường cần phẫu thuật để giảm áp lực.

Các Thói Quen Sinh Hoạt Để Ngăn Ngừa Hội Chứng Lối Thoát Ngực

Để giảm nguy cơ mắc TOS, bạn hãy:

• Tránh mang túi nặng qua vai.
• Thực hiện các bài tập mạnh cơ vai như căng cơ ngực trên, căng cổ và xoay vai.

Phương Pháp Phòng Ngừa Hội Chứng Lối Thoát Ngực Hiệu Quả

Có thể phòng ngừa TOS thông qua:

• Tập luyện thể dục thể thao với cường độ vừa phải.
• Rèn luyện cơ vùng cổ gáy đều đặn.

Bài viết hy vọng đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về hội chứng lối thoát ngực, giúp bạn nhận thức rõ hơn về các triệu chứng, nguyên nhân và phương pháp điều trị hợp lý. Đừng để những cơn đau ngăn cản bạn tận hưởng cuộc sống, hãy hành động ngay khi thấy có dấu hiệu bất thường!

Câu Hỏi Thường Gặp

1. Hội chứng lối thoát ngực có nguy hiểm không?
   Hội chứng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như đau mãn tính, tổn thương thần kinh, và thậm chí nguy cơ thuyên tắc phổi nếu không được điều trị kịp thời.
2. Làm sao để xác định mình có mắc TOS hay không?
   Nếu bạn có các triệu chứng như đau, tê, và yếu ở cánh tay hoặc vai, bạn nên đến bác sĩ để được kiểm tra và xác định chính xác thông qua các xét nghiệm.
3. Có thể điều trị TOS mà không cần phẫu thuật không?
   Đa số trường hợp có thể cải thiện thông qua các bài tập và vật lý trị liệu mà không cần phẫu thuật. Tuy nhiên, nếu không hiệu quả, phẫu thuật có thể được xem xét.
4. Tập thể dục có giúp giảm nguy cơ mắc TOS không?
   Có, các bài tập xác định nhắm đến cơ vùng cổ và vai có thể giúp giảm nguy cơ phát triển TOS.
5. Điều trị TOS có lâu dài không?
   Thời gian điều trị TOS có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng tùy vào mức độ nghiêm trọng và loại TOS mắc phải. Điều quan trọng là tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị từ bác sĩ.

Nguồn: Tổng hợp