Gan nhiễm mỡ: dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa
Tổng quan về bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là một bệnh lý xảy ra khi chất béo tích tụ trong gan. Sự tích tụ chất béo này gây tổn thương gan, viêm gan và có thể gây xơ gan. Nếu không phát hiện dấu hiệu gan nhiễm mỡ đúng lúc, bệnh có thể kéo dài và gây suy gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ được chia thành hai loại chính, bao gồm gan nhiễm mỡ do rượu và không do rượu.
Dấu hiệu gan nhiễm mỡ
Từ việc quan sát cơ thể, bạn có thể nghi ngờ mình đang có dấu hiệu gan nhiễm mỡ nếu gặp các biểu hiện sau:
- Nước tiểu sẫm màu hoặc phân trắng: Nếu nước tiểu có màu đậm và đi kèm với phân trắng, đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý tại gan.
- Bụng hoặc gan to hơn: Sự tích tụ chất béo tại gan làm tăng kích thước của lá gan, dẫn đến bụng hoặc gan to hơn. Điều này có thể là dấu hiệu chuyển đổi từ gan nhiễm mỡ sang giai đoạn xơ gan.
- Cơ thể cảm thấy mệt mỏi: Mệt mỏi là một biểu hiện của nhiều bệnh, nhưng những người có gan yếu thường cảm thấy mệt mỏi nhiều hơn. Mệt mỏi kèm theo các dấu hiệu khác có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh tại gan.
- Béo phì: Béo phì là yếu tố góp phần chính dẫn đến gan nhiễm mỡ. Người béo phì có khả năng tích tụ mỡ trong gan rất cao, do đó họ có nguy cơ bị gan nhiễm mỡ cao.
- Ngứa ngáy hay dị ứng: Dấu hiệu gan nhiễm mỡ dễ nhận thấy nhất là ngứa ngáy hoặc nổi mề đay trên da. Nguyên nhân của tình trạng này là do muối mật dư thừa tích tụ trong cơ thể.
- Vàng da: Đây là dấu hiệu đặc trưng cho các vấn đề bệnh lý tại gan. Gan nhiễm mỡ kéo dài có thể làm da và toàn bộ cơ thể bị vàng. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể tích tụ một lượng lớn bilirubin, làm cho da có màu vàng.
Việc nhận biết và theo dõi các dấu hiệu gan nhiễm mỡ giúp bạn phát hiện bệnh sớm và áp dụng các biện pháp tương ứng để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ
Sau khi đã nắm rõ các dấu hiệu gan nhiễm mỡ thường gặp, chúng ta sẽ tìm hiểu một số nguyên nhân gây ra tình trạng này. Một nguyên nhân phổ biến nhất của gan nhiễm mỡ là sử dụng rượu bia trong thời gian dài. Ngoài ra, các nguyên nhân khác bao gồm:
- Thừa cân hoặc béo phì
- Nồng độ cholesterol cao
- Chứng ngưng thở khi ngủ
- Suy giáp, suy tuyến yên
- Đái tháo đường type 2
- Hội chứng buồng trứng đa nang
- Mắc các bệnh viêm gan
- Người cao tuổi
Các cấp độ gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ được chia thành ba giai đoạn tương ứng với các cấp độ 1, 2 và 3.
- Gan nhiễm mỡ cấp độ 1: Đây là giai đoạn nhẹ và ít nguy hiểm. Dấu hiệu gan nhiễm mỡ ở giai đoạn này thường không rõ ràng nên khó phát hiện. Trong giai đoạn này, tỷ lệ mỡ trong gan chiếm khoảng từ 5 đến 10% so với khối lượng gan. Nếu được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể được kiểm soát và đẩy lùi.
- Gan nhiễm mỡ cấp độ 2: Ở giai đoạn này, mỡ chiếm từ 10 đến 25% tổng khối lượng của gan. Xét nghiệm cho thấy mỡ đã lan rộng sang các mô của gan và cơ hoành. Lúc này bệnh đã có những cảnh báo về sức khỏe, nếu không được điều trị kịp thời có thể tiến triển thành cấp độ 3.
- Gan nhiễm mỡ cấp độ 3: Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất, khó điều trị và phục hồi. Khi bị gan nhiễm mỡ ở cấp độ này, nguy cơ mắc xơ gan, ung thư gan và nguy hiểm đến tính mạng là rất cao. Dấu hiệu gan nhiễm mỡ ở giai đoạn này bao gồm đau vùng hạ sườn phải, mệt mỏi, chán ăn, vàng da, vàng mắt, u mạch nổi trên da và sụt cân nhanh.
Bạn cần lưu ý các cấp độ gan nhiễm mỡ và những dấu hiệu tương ứng để có sự nhận thức đầy đủ về tình trạng bệnh của mình.
Phương pháp chẩn đoán gan nhiễm mỡ
Trong giai đoạn đầu, dấu hiệu gan nhiễm mỡ thường không rõ ràng, gây khó khăn trong việc chẩn đoán bệnh. Để chẩn đoán, bác sĩ thường đánh giá dựa trên triệu chứng, tiền sử sử dụng rượu bia, cân nặng và kết quả xét nghiệm. Các phương pháp chẩn đoán gan nhiễm mỡ bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Đây là phương pháp để kiểm tra nồng độ men gan, đo các chỉ số chức năng gan, đo lượng đường trong máu và kiểm tra nồng độ mỡ trong máu.
- Xét nghiệm tìm virus gây viêm gan: Ví dụ như tìm virus gây viêm gan B, C, v.v. Dựa vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ cũng có thể tìm kiếm các bệnh lý khác liên quan đến gan.
- Siêu âm gan, đo độ đàn hồi gan (Fibroscan)
Phòng ngừa gan nhiễm mỡ
Hiện nay, các biện pháp điều trị gan nhiễm mỡ tập trung vào giảm tiêu thụ chất béo và rượu bia, cùng với việc thay đổi lối sống. Đây là cách ngăn chặn sự tiến triển và biến chứng nguy hiểm của bệnh. Một số lời khuyên phòng ngừa gan nhiễm mỡ bao gồm:
- Duy trì cân nặng ở mức lý tưởng: Việc giảm khoảng 3 đến 5% cân nặng sẽ giúp giảm lượng mỡ tích tụ trong gan.
- Hạn chế sử dụng rượu bia: Điều này sẽ bảo vệ sức khỏe gan và cơ thể nói chung.
- Tập thể dục thường xuyên: Tham gia ít nhất 30 phút hoạt động thể lực mỗi ngày để giảm mỡ thừa và tăng cường sức khỏe cơ thể.
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh hơn: Loại bỏ thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm nhiều dầu mỡ khỏi chế độ ăn hàng ngày.
- Thăm khám định kỳ: Những người có nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ nên thăm khám định kỳ 3 – 6 tháng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Việc giảm tiêu thụ chất béo và rượu bia và thay đổi lối sống là cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả.
Bài viết đã cung cấp thông tin về các dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ. Nếu bạn phát hiện và điều trị gan nhiễm mỡ kịp thời, bệnh không nguy hiểm và tỷ lệ hồi phục cao. Tuy nhiên, nếu để bệnh tiến triển thành giai đoạn 3, có thể gây biến chứng nguy hiểm cho gan và tính mạng.
(Nguồn tham khảo: Bệnh Viện Chợ Rẫy)
5 FAQ về gan nhiễm mỡ:
- Gan nhiễm mỡ là gì?
- Có những dấu hiệu nào cho thấy tôi có thể bị gan nhiễm mỡ?
- Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ là gì?
- Bệnh gan nhiễm mỡ có thể phòng ngừa được không?
- Làm thế nào để chẩn đoán gan nhiễm mỡ?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng trong đó chất béo tích tụ trong gan, gây tổn thương gan và có thể gây xơ gan và ung thư gan. Đây là một bệnh phổ biến ở những người béo phì, uống nhiều rượu hoặc có các vấn đề chuyển hóa trong cơ thể.
Các dấu hiệu gan nhiễm mỡ bao gồm nước tiểu sẫm màu hoặc phân trắng, bụng hoặc gan to hơn, cảm thấy mệt mỏi, béo phì, ngứa ngáy hoặc dị ứng, vàng da.
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ gồm sử dụng rượu bia trong thời gian dài, thừa cân hoặc béo phì, nồng độ cholesterol cao, chứng ngưng thở khi ngủ, suy giáp hoặc suy tuyến yên, đái tháo đường type 2, hội chứng buồng trứng đa nang, mắc các bệnh viêm gan hay tuổi tác cao.
Có, việc giảm tiêu thụ chất béo và rượu bia, duy trì cân nặng ở mức lý tưởng, tập thể dục thường xuyên, ăn một chế độ ăn uống lành mạnh hơn và thăm khám định kỳ là cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả.
Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ, bác sĩ thường đánh giá dựa trên triệu chứng, tiền sử sử dụng rượu bia, cân nặng, và kết quả xét nghiệm như xét nghiệm máu và siêu âm gan.
Nguồn: Tổng hợp
