Dấu hiệu nhận biết đục thủy tinh thể ở người già

Đục thủy tinh thể ở người già còn được gọi là đục thể thủy tinh lão suy. Đây là một nguyên nhân đục thể thủy tinh thường gặp nhất ở người tuổi trên 65 tuổi. Ở Mỹ, tỷ lệ đục thể thủy tinh là 50% ở nhóm người tuổi từ 65 đến 74, tăng 70% ở những người trên 70. Ở Việt Nam, tỷ lệ đục thể thủy tinh ở người trên 50 tuổi là 71,3% (theo điều tra của ngành Mắt năm 2002).

Biểu hiện đục thủy tinh thể ở người già

• Nhìn mờ như qua màn sương hay đám mây mù.
• Nhạy cảm hơn với ánh sáng, thấy quầng sáng xung quanh bóng đèn.
• Màu sắc hình ảnh ngả sang màu vàng, nâu nhạt.
• Khó nhìn vào ban đêm, thấy một số chấm đen di động khi đảo mắt.

Đục thể thủy tinh do tuổi già là quá trình diễn ra từ từ và có thể không song hành giữa hai mắt. Người ta chia quá trình đục thủy tinh thể ở người già ra các giai đoạn:

• Giai đoạn đục bắt đầu: Lỗ đồng tử chưa thấy hình ảnh mờ đục. Cắt trên kính hiển vi còn thấy tất cả bề dày trước sau của thể thủy tinh và thấy rõ vùng đục hoặc ở phần cortex hoặc ở nucleus.
• Giai đoạn đục tiến triển: Người bệnh chỉ còn nhìn thấy ở mức đếm ngón tay trước mắt. Lỗ đồng tử thấy mờ đục. Ánh đồng tử rất mờ.
• Giai đoạn đục thể thủy tinh hoàn toàn (đục chín): Thị lực chỉ còn ở mức thấy sáng tối, biết hướng ánh sáng. Không thể soi thấy được đáy mắt. Ánh đồng tử cũng không còn.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bệnh đục thủy tinh thể ở người già

Khai thác bệnh sử

Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp để người bệnh đến khám gồm:

• Giảm thị lực: Thị lực giảm nhiều hay ít tùy thuộc mức độ và vị trí đục, đặc biệt là giảm thị lực nhìn xa. Bệnh nhân có thể nhìn thấy những điểm đen trước mắt ở giai đoạn sớm.
• Nhìn đôi hoặc nhiều hình ảnh trong một mắt (triệu chứng này có thể rõ ràng khi đục thủy tinh thể lớn hơn).
• Lóa mắt: Bệnh nhân đục thể thủy tinh có thể phàn nàn vì lóa mắt đến mức chói mắt đối với ánh sáng ban ngày, ánh đèn pha,…

Cần hỏi bệnh nhân về tiền sử bệnh mắt và các bệnh toàn thân như viêm màng bồ đào, cận thị nặng, bệnh glôcôm, đái tháo đường,… hoặc tiền sử bệnh về mắt trước đó.

Khám bệnh nhân đục thể thủy tinh

• Soi ánh đồng tử: Nếu thể thủy tinh có đám đục, sẽ thấy những vết đen trên nền ánh đồng tử hồng.
• Bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ đánh giá vị trí, mức độ đục và độ cứng của nhân thể thủy tinh bằng cách khám bằng đèn khe trên máy sinh hiển vi hoặc khám phản xạ đồng tử với ánh sáng trực tiếp.

Chẩn đoán đục thủy tinh thể

• Soi đáy mắt và kiểm tra bằng sinh hiển vi

Chẩn đoán tốt nhất khi đồng tử giãn. Đục thủy tinh thể tiến triển có dạng đục xám, trắng hoặc nâu vàng. Đánh giá ánh hồng đồng tử qua đồng tử giãn bằng đèn soi đáy mắt ở khoảng cách 30cm thường sẽ bộc lộ những dạng đục thủy tinh thể bắt đầu. Những chấm đục thủy tinh thể nhỏ biểu hiện như các điểm đen trên nền đỏ của ánh đồng tử. Đục thủy tinh thể nhiều có thể làm mất ánh hồng đồng tử. Khám sinh hiển vi cung cấp các thông tin về đặc điểm, vị trí và mức độ đục.

Phương pháp điều trị bệnh đục thủy tinh thể ở người già hiệu quả

• Ở giai đoạn đầu của bệnh có thể được điều trị bằng những thay đổi về môi trường như bạn có thể thay kính mới, tìm những nơi có ánh sáng tốt hơn và kính râm chống lóa khi ra ngoài. Tuy nhiên, khi tình trạng mất thị lực bắt đầu ảnh hưởng đến các chức năng hàng ngày thì người bệnh cần dùng thuốc và phẫu thuật đục thủy tinh thể.
• Nhiều thuốc chống đục thủy tinh thể đang được nghiên cứu, trong đó có các thuốc làm giảm quá trình này như sorbitol, aspirin, các thuốc làm tăng cường vitamin C, canxi, glutathione.
• Các thuốc nhỏ mắt này đều chỉ có giá trị ở giai đoạn sớm của quá trình đục thể thuỷ tinh. Khi bệnh đục thủy tinh thể trở nên nặng hơn theo thời gian thì bạn sẽ cần điều trị phẫu thuật để loại bỏ và thay thế thủy tinh thể.
• Phẫu thuật là phương pháp điều trị thủy tinh thể được chứng minh là có hiệu quả đối với bệnh đục thủy tinh thể ở người già.

Lưu ý: Các loại thuốc khi dùng phải tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh đục thủy tinh thể ở người già

Chế độ sinh hoạt:

• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.
• Đeo kính râm khi ra ngoài: Tiếp xúc với ánh sáng tia cực tím đã được chứng minh là một yếu tố góp phần phát triển bệnh đục thủy tinh thể.
• Ngừng hút thuốc lá: Nicotine và các thành phần độc hại khác trong thuốc lá làm giảm khả năng phòng ngừa bệnh đục thủy tinh thể của hệ thống miễn dịch, cũng như gây ra nhiều áp lực hơn bên trong các mạch máu trong mắt và cơ thể của bạn.

Chế độ dinh dưỡng:

Cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là các loại rau củ quả có chứa nhiều vitamin A tốt cho mắt, các loại cá biển, đậu có chứa omega 3.

Mặc dù chưa có phương pháp nào được chứng minh một cách khoa học để ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể ở người già, nhưng khám mắt định kỳ là một phương pháp quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng bệnh đục thủy tinh thể ở người già một cách hiệu quả.

 Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.