Desogestrel: Giải pháp ngừa thai hiệu quả và an toàn
Desogestrel là một loại progestin tổng hợp được sử dụng rộng rãi trong các loại thuốc tránh thai. Tuy nhiên, để có thể sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả, bạn cần hiểu rõ về cơ chế hoạt động, tác dụng phụ cũng như những lưu ý khi dùng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để đưa ra quyết định đúng đắn khi sử dụng thuốc chứa Desogestrel.
Tổng quan về Desogestrel
Tên thuốc gốc (Hoạt chất): Desogestrel
Loại thuốc: Thuốc tránh thai hormone đường uống
Dạng thuốc và hàm lượng:
- Viên dạng nén desogestrel 75mcg
- Viên nén phối hợp desogestrel/ ethinylestradiol – 150mcg/ 20 mcg, 150 mcg/ 30 mcg
Chỉ định và chống chỉ định khi dùng thuốc
Chỉ định
Sử dụng tránh thai cho phụ nữ ở độ tuổi sinh sản.
Chống chỉ định
Chống chỉ định desogestrel cho một số đối tượng sau đây:
- Tiền sử quá mẫn cảm với desogestrel.
- Phụ nữ có thai hoặc nghi ngờ có thai.
- Đang gặp những rối loạn huyết khối tĩnh mạch.
- Đang có hoặc tiền sử bệnh gan nặng mà các trị số xét nghiệm chức năng gan chưa trở lại bình thường.
- Đang có hoặc nghi ngờ có khối u nhạy cảm với steroid sinh dục.
- Tình trạng xuất huyết âm đạo chưa rõ nguyên nhân.
Liều lượng và cách dùng thuốc Desogestrel
Liều dùng Desogestrel
Đối với người lớn
Liều lượng: 75mcg x 1 lần/ngày.
Đối với trẻ em
Không được khuyến cáo dùng thuốc ở đối tượng thanh thiếu niên dưới 18 tuổi.
Cách dùng Desogestrel
Uống thuốc vào một thời điểm trong ngày sao cho khoảng cách giữa hai viên khoảng 24 giờ. Uống thuốc theo thứ tự hướng dẫn trên bao bì.
Sau khi uống viên cuối cùng của vỉ thuốc, phải bắt đầu uống viên đầu tiên trong vỉ mới vào ngày hôm sau dù chưa thấy hành kinh hoặc đã ngưng hành kinh.
Chưa dùng biện pháp tránh thai nội tiết tố trong vòng một tháng qua
Bắt đầu uống thuốc vào ngày đầu tiên trong chu kỳ kinh nguyệt.
Có thể bắt đầu từ ngày thứ 2 – 5 của chu kỳ, tuy nhiên cần áp dụng thêm phương pháp tránh thai cơ học trong vòng 7 ngày đầu tiên từ khi uống.
Sau khi sẩy thai trong tam cá nguyệt đầu
Sau khi sẩy thai trong tam cá nguyệt đầu, bạn nên bắt đầu dùng thuốc ngay lập tức.
Trong trường hợp đó, không cần phải sử dụng thêm phương pháp tránh thai hỗ trợ nào khác.
Sau khi sinh hoặc sẩy thai trong tam cá nguyệt thứ hai
Nên bắt đầu trong khoảng ngày 21 – 28 sau sinh hoặc sau khi sẩy thai trong tam cá nguyệt thứ hai.
Nếu bắt đầu muộn hơn, nên áp dụng thêm một phương pháp tránh thai cơ học trong vòng 7 ngày.
Đổi từ các biện pháp tránh thai khác sang desogestrel
Chuyển đổi từ biện pháp tránh thai hormone kết hợp như thuốc tránh thai kết hợp (COC), vòng âm đạo hoặc miếng dán thẩm thấu qua da
Bắt đầu uống desogestrel vào ngày tiếp theo sau khi uống thuốc tránh thai kết hợp cuối cùng có hoạt tính hoặc vào ngày tháo vòng âm đạo hoặc miếng dán da. Không cần dùng thêm biện pháp tránh thai khác.
Tuy nhiên, cũng có thể bắt đầu uống desogestrel muộn nhất vào ngày tiếp theo trong giai đoạn tạm nghỉ thường lệ không dùng thuốc tránh thai đường uống, miếng dán, đặt vòng hoặc dùng hết viên giả dược cuối cùng của thuốc tránh thai nội tiết phối hợp trước đó, lưu ý bạn nên phối hợp với biện pháp tránh thai cơ học trong 7 ngày đầu uống desogestrel.
Chuyển đổi từ thuốc tránh thai chỉ chứa progestogen (minipill – thuốc tránh thai dạng viên có chứa progestin liều nhỏ, thuốc cấy dưới da, thuốc tiêm hoặc vòng tránh thai).
Có thể dùng thuốc vào bất kỳ ngày nào khi dùng viên tránh thai minipill, hoặc vào ngày lấy que cấy/ IUS ra hoặc ngày dự định tiêm liều tiếp theo và không cần bổ sung thêm biện pháp tránh thai khác.
Tương tác với thuốc khác
Các chất gây cảm ứng men gan có thể sẽ làm tăng chuyển hóa của desogestrel, vì vậy có thể làm mất hiệu quả của thuốc tránh thai đường uống
Thuốc ức chế CYP3A4 có thể làm tăng nồng độ desogestrel
Desogestrel có thể gây cản trở quá trình chuyển hóa dẫn đến tình trạng tăng nồng độ ciclosporin
Desogestrel có thể làm giảm nồng độ trong máu và công dụng của lamotrigine
Desogestrel có thể gây tình trạng tăng nồng độ budesonide trong máu, tăng nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của các tác dụng phụ như da mỏng, thay đổi tâm trạng, kinh nguyệt không đều, mụn trứng cá, vết rạn da, sưng tấy, huyết áp cao, đường huyết cao, gây tăng cân, đục thủy tinh thể, yếu cơ, dễ bầm tím, trầm cảm, tăng nhãn áp, xương mất mật độ, phân bố mỡ cơ thể bất thường, rối loạn điện giải.
Desogestrel có thể làm tăng nồng độ metoprolol
Việc sử dụng rượu và nước ép bưởi chùm trong thời gian dùng desogestrel có thể ảnh hưởng đến chuyển hóa cũng như hiệu quả tránh thai của thuốc.
Một số lưu ý khi dùng Desogestrel
Desogestrel có thể bài tiết vào sữa mẹ và gây tình trạng giảm tiết sữa mẹ. Nên cẩn trọng khi sử dụng desogestrel cho phụ nữ cho thời kỳ này.
Desogestrel có thể làm tăng nguy cơ đông máu, gây đột quỵ hoặc đau tim, do đó bệnh nhân sẽ có triệu chứng hay nguy cơ mắc các bệnh này nên thận trọng
Nên uống Desogestrel vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt
Trong quá trình sử dụng Desogestrel nếu bệnh nhân bị chảy máu đột ngột thì hãy báo cho bác sĩ ngay.
Tác dụng phụ khi dùng Desogestrel
Một số các tác dụng phụ không mong muốn khi dùng thuốc Desogestrel:
- Tác dụng phụ thường xảy ra: Đau đầu, buồn nôn, đau vú, tăng cân, kinh nguyệt không đều tâm trạng mệt mỏi chán nản, ham muốn tình dục giảm.
- Tác dụng phụ ít gặp: Tình trạng nhiễm trùng âm đạo, rụng tóc, nôn mửa, u nang buồng trứng.
- Tình trạng hiếm gặp: Mề đay, phát ban, nổi mẩn đỏ.
Quên liều, quá liều và các xử trí
Quên liều và cách xử trí
Khả năng tránh thai có thể sẽ bị giảm nếu thời gian giữa hai lần uống thuốc kéo dài trên 36 giờ. Nếu chưa quá 12 tiếng, bạn phải uống viên đã quên ngay khi nhớ ra sau đó uống viên tiếp theo vào thời gian như thường lệ.
Nếu muộn hơn 12 tiếng, vẫn sẽ uống viên đã quên ngay khi nhớ ra và uống viên tiếp theo vào thời gian thường lệ, tuy nhiên nên sử dụng thêm biện pháp tránh thai cơ học trong 7 ngày tiếp theo.
Nếu quên uống thuốc trong tuần đầu tiên sau khi bắt đầu dùng desogestrel và đã giao hợp vào tuần trước đó thì khả năng mang thai có thể sẽ xảy ra.
Quá liều và cách xử trí
Quá liều và độc tính
Hiện chưa được ghi nhận về các tác dụng phụ nghiêm trọng khi dùng quá liều desogestrel.
Các triệu chứng có thể xảy ra trong trường hợp này là buồn nôn, nôn và xuất huyết âm đạo nhẹ.
Cách xử lý khi quá liều
Không có thuốc giải độc đặc hiệu. Việc điều trị sẽ dựa trên các triệu chứng.
Desogestrel đã khẳng định vị thế là một trong những hoạt chất ngừa thai đáng tin cậy nhất hiện nay. Tuy nhiên, để có thể đảm bảo an toàn, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
