Dạy bé tập nói: kỹ năng quan trọng từ giai đoạn đầu đời
Dạy bé tập nói là một trong những việc mà tất cả các bậc phụ huynh đều muốn thực hiện cùng con. Quá trình này sẽ diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn nếu cha mẹ nắm rõ cách dạy khoa học. Nuôi con trong những năm tháng đầu đời không phải là điều dễ dàng nhưng đó lại là một hành trình đầy thiêng liêng. Việc dạy bé tập nói một cách khoa học sẽ giúp con nhanh chóng nói và phát triển toàn diện hơn. Vậy làm sao để phát huy hết khả năng ngôn ngữ của trẻ? Chính vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những cách dạy bé nói hiệu quả.
Các giai đoạn phát triển của bé trong hành trình tập nói
Hành trình tập nói của bé từ khi sinh ra trải qua nhiều giai đoạn rất diệu kỳ. Các giai đoạn này có thể được điểm qua như sau:
- Lúc bé 3 tháng tuổi: Lúc này, bé bắt đầu biết lắng nghe giọng nói và quan sát khuôn mặt mọi người xung quanh. Bé cũng rất nhạy bén khi chú ý lắng nghe những âm thanh và giọng nói từ môi trường bên ngoài. Đây là giai đoạn mà một số bé thích nghe giọng nữ hơn giọng nam và ngược lại.
- Lúc bé 6 tháng tuổi: Khi bé đủ 6 tháng tuổi, bé bắt đầu bập bẹ nói ra những âm thanh khác nhau. Một số bé có thể gọi “ba” vào lúc này. Bên cạnh đó, trẻ con 6 tháng tuổi đã biết bày tỏ trạng thái vui hay buồn qua giọng nói. Tuy nhiên, hầu hết trẻ giai đoạn này chỉ mới phát âm các âm ngẫu nhiên, không có nghĩa, vì vậy dạy bé tập nói những âm khó lúc này là không khả quan.
- Lúc bé 9 tháng tuổi: Khi bé 9 tháng tuổi, bé hiểu được một số từ cơ bản như “không được”, “tạm biệt”. Bé cũng có khả năng hiểu được thái độ của người nói là đang vui vẻ hay tức giận.
- Lúc bé 12 – 18 tháng tuổi: Lúc này bé có thể gọi “ba” và “mẹ” một cách trơn tru hơn. Ngoài ra, một số trẻ có thể trả lời và hiểu được những đoạn nói chuyện đơn giản. Ví dụ, bé hiểu mẹ nói “Con không được cầm lên” hay “Con hãy đặt nó xuống”.
- Lúc bé 2 tuổi: Khi bé đã ở độ tuổi lên 2, bé có khả năng nói cụm từ gồm 2-4 chữ. Bé cũng hiểu nhiều hơn các cuộc nói chuyện và có thể hình dung được những từ mang nghĩa trừu tượng.
- Lúc bé 3 tuổi: 3 tuổi là lúc trẻ nói nhiều hơn với vốn từ vựng rộng hơn. Bé hiểu những tình huống và nội dung của nhiều cuộc nói chuyện. Đặc biệt, nếu đưa trẻ đến trường vào lúc này, khả năng nói của bé sẽ càng phát triển.
Hành trình tập nói của bé là một quá trình đầy mỹ mãn và diệu kỳ.
Cách dạy bé tập nói hiệu quả nhất
Để bé có thể sớm biết nói và phát triển bình thường, các bậc phụ huynh có thể áp dụng một số cách sau:
- Nói chuyện cùng bé: Việc thường xuyên trò chuyện cùng con là cách dạy bé biết nói hiệu quả, đồng thời còn làm gia tăng tình cảm giữa bé và bố mẹ. Các bậc phụ huynh có thể nói chuyện từ khi bé còn trong bụng mẹ để bé làm quen dần và có hứng thú với lời nói. Đặc biệt, khi trò chuyện cùng trẻ, hãy luôn duy trì trạng thái vui vẻ và giao tiếp bằng mắt để tương tác với con tốt hơn. Nói chuyện cùng bé là cách dạy bé tập nói hiệu quả.
- Đặt câu hỏi cho bé: Khi con ngày càng lớn, bé bắt đầu tò mò và quan tâm đến môi trường xung quanh. Lúc này, dạy bé tập nói bằng cách đặt câu hỏi cho con là cách rất hay. Khi trẻ được 6 tuần tuổi trở lên, hãy đặt ra những câu hỏi đơn giản với bé như “Con có muốn uống sữa không?”, “Con có muốn đi chơi không?”, “Con nhìn bên này, đang có một chiếc xe ô tô chạy đến”,… Những câu hỏi này vừa giúp bé sớm tập nói vừa giúp phát triển kỹ năng phản xạ của bé.
- Hát cho bé nghe: Bật những bài hát thiếu nhi hoặc phụ huynh có thể hát cho bé nghe cũng là cách giúp bé luyện nói. Giai điệu nhạc giúp bé tập trung lắng nghe và rất hữu ích cho quá trình học phát âm. Bạn không cần quan tâm hát dở hay hát hay, chỉ cần bạn hát chúng thường xuyên cho trẻ nghe là được. Hát cho bé nghe là cách khuyến khích bé nói chuyện nhiều hơn.
- Sao chép âm thanh của bé: Khi bé ở tháng thứ 3 hoặc thứ 4, bé sẽ thường phát ra các âm thanh bập bẹ. Bố mẹ hãy lặp lại các âm thanh này để khuyến khích bé phát âm đáp lại. Đặc biệt, luôn tỏ ra hào hứng và vui vẻ khi bé phát âm thành tiếng.
Việc dạy bé tập nói là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và cẩn thận.
Những lưu ý khi dạy bé tập nói
Để bé biết nói sớm, các bậc phụ huynh cần dành nhiều thời gian để đồng hành cùng con. Dưới đây là một số lưu ý nhỏ:
- Luôn quan sát: Nếu bé có hành động như dơ 2 tay lên, bạn có thể hiểu rằng bé muốn được ôm. Còn khi trẻ chỉ tay vào món đồ chơi, sẽ có ý muốn được cầm nó. Các bậc phụ huynh cần quan sát tỉ mỉ những hành động nhỏ này, mỉm cười cùng con và giao tiếp bằng ánh mắt để khuyến khích trẻ.
- Nghe: Hãy chú ý nghe bé phát âm sau đó đáp lại. Bé sẽ cố gắng bắt chước tiếng mẹ hay bố. Nếu con đang độ tuổi tầm 12 tháng trở lên, hãy nghe trẻ nói và phát âm lại cho thật chính xác để dạy bé tập nói đúng.
- Khen ngợi: Khi bé phát âm chuẩn hoặc đáp lại lời của bố mẹ, hãy khuyến khích bé, cổ vũ và tán thưởng bé bằng những tràng pháo tay. Đây là cách truyền động lực để bé tiếp tục phát triển.
Luôn kiên nhẫn nói chuyện cùng bé để bé có thể cải thiện khả năng nói tốt hơn.
Trên đây là những cách dạy bé tập nói hiệu quả. Nếu muốn bé sớm biết nói, hãy thực hiện theo những gợi ý đã được đề cập. Hy vọng sau khi đọc bài viết này, bạn đã biết cách chủ động tập nói cùng con sao cho hiệu quả nhất.
FAQs
1. Khi nào bé bắt đầu biết nói?
Bé bắt đầu biết nói từ khi 3 tháng tuổi. Tuy nhiên, quá trình phát triển ngôn ngữ của bé diễn ra theo các giai đoạn và mỗi trẻ có thể phát triển theo nhịp độ khác nhau.
2. Dạy bé tập nói như thế nào cho hiệu quả?
Để dạy bé tập nói hiệu quả, các bậc phụ huynh có thể thường xuyên nói chuyện cùng bé, đặt câu hỏi cho bé, hát cho bé nghe và sao chép âm thanh của bé. Cần luôn kiên nhẫn và tạo cảm hứng cho bé.
3. Khi nào bé bắt đầu hiểu ngôn ngữ?
Bé bắt đầu hiểu ngôn ngữ từ khi 9 tháng tuổi. Bé có thể hiểu một số từ và thái độ của người nói.
4. Làm thế nào để bé phát âm chuẩn?
Để bé phát âm chuẩn, các bậc phụ huynh cần lắng nghe bé phát âm sau đó đáp lại cho thật chính xác. Cần khuyến khích bé và tán thưởng khi bé phát âm đúng.
5. Có lưu ý gì khác khi dạy bé tập nói?
Cần luôn quan sát bé và tạo cảm hứng cho bé thông qua giao tiếp và cử chỉ. Ngoài ra, cần đồng hành cùng bé và không quên khen ngợi bé khi bé phát âm tốt.
Nguồn: Tổng hợp
