Cường giáp: bệnh lý tuyến giáp cần được quan tâm và điều trị sớm
Cường giáp, một thuật ngữ nghe có vẻ phức tạp nhưng lại cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta. Đây là tình trạng khi tuyến giáp hoạt động quá mức, dẫn đến việc sản xuất hormone tuyến giáp T3 và T4 nhiều hơn cả mức cần thiết, gây ra các triệu chứng không mong muốn. Nhưng cụ thể cường giáp là gì, có triệu chứng ra sao và ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe của chúng ta? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Cường Giáp Là Gì?
Cường giáp là tình trạng bệnh lý xảy ra khi tuyến giáp sản xuất quá mức hormone giáp, cụ thể là T3 (liothyronin) và T4 (levothyroxin). Hormon này tham gia vào quá trình chuyển hóa của cơ thể, vì thế, khi có dư thừa, chúng sẽ dẫn đến những rối loạn nghiêm trọng. Những triệu chứng điển hình bao gồm nhịp tim nhanh, mệt mỏi bất thường, giảm cân không rõ lý do, và thậm chí mắt lồi.
Triệu Chứng Của Cường Giáp
- Sợ nóng và lo lắng tột độ
- Đánh trống ngực
- Yếu mệt và vã mồ hôi nhiều
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Mất ngủ và da ẩm, nóng
Ở người cao tuổi, cường giáp có thể biểu hiện qua triệu chứng như: run, nhịp tim thất thường, suy tim, hoặc thậm chí trầm cảm và mất trí.
Những Biến Chứng Nguy Hiểm Của Cường Giáp
Cường giáp không chỉ gây ra những triệu chứng khó chịu hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời:
- Bệnh mắt tuyến giáp: Tình trạng này có thể gây song thị, nhạy sáng, và thậm chí mất thị lực.
- Rối loạn nhịp tim: Cường giáp có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông hoặc suy tim.
- Cơn bão giáp: Đây là tình trạng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng.
Khi Nào Cần Gặp Bác Sĩ?
Bạn có cần đến bác sĩ ngay khi gặp các dấu hiệu sau:
- Cảm giác lo lắng liên tục, khó ngủ
- Đổ mồ hôi không giải thích được hoặc nhạy cảm bất thường với nhiệt độ
- Giảm cân bất ngờ dù khẩu vị ổn định
- Xưng tấy hoặc thay đổi da chân hoặc thay đổi hình dạng và chức năng của mắt
Nguyên Nhân Gây Ra Cường Giáp
Bệnh Graves, còn gọi là bệnh Basedow, là nguyên nhân phổ biến nhất khiến tuyến giáp hoạt động quá mức. Tuy nhiên, các yếu tố di truyền, viêm tuyến giáp, hoặc tiêu thụ quá nhiều iod cũng có thể gây ra tình trạng này.
Những Ai Có Nguy Cơ Mắc Cường Giáp?
- Phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới từ 2-10 lần
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp
- Người có các vấn đề sức khỏe khác như bệnh đái tháo đường loại 1, suy thượng thận nguyên phát
Phương Pháp Chẩn Đoán Và Điều Trị Cường Giáp
Phương Pháp Chẩn Đoán
Việc xác định cường giáp thường dựa vào xét nghiệm TSH, T4 tự do, và T3 tự do. Kết quả thấp của TSH và cao của T4 hoặc T3 xác nhận chẩn đoán.
Phương Pháp Điều Trị
- Methimazole và Propylthiouracil (PTU): Các thuốc này giúp ức chế tổng hợp hormon tuyến giáp.
- Thuốc chẹn beta: Giúp kiểm soát các triệu chứng do kích thích giao cảm.
- Phẫu thuật: Được chỉ định trong trường hợp tái phát hoặc khi bướu giáp quá lớn.
Thói Quen Sinh Hoạt Giúp Kiểm Soát Cường Giáp
- Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị
- Duy trì lối sống tích cực, hạn chế căng thẳng
- Thăm khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe
- Bổ sung đủ iod trong chế độ dinh dưỡng
Cường giáp có thể gây ra nhiều phiền toái và biến chứng nghiêm trọng, nhưng điều quan trọng là không ai phải đối mặt với nó một mình. Việc điều trị đúng cách và tuân thủ chế độ sinh hoạt lành mạnh có thể giúp bạn kiểm soát và giảm nhẹ triệu chứng.
FAQ Về Cường Giáp
1. **Cường giáp có gây tăng cân không?**
– Thông thường cường giáp gây ra giảm cân do sự tăng tốc chuyển hóa, tuy nhiên một số người có thể tăng cân do thay đổi chế độ ăn uống hoặc do các yếu tố khác.
2. **Có phải mọi trường hợp cường giáp đều cần phẫu thuật tuyến giáp?**
– Không phải tất cả các trường hợp đều cần phẫu thuật. Điều trị cường giáp có thể bao gồm dùng thuốc hoặc điều trị phóng xạ, và phẫu thuật chỉ được cân nhắc nếu những phương pháp khác không hiệu quả hoặc nếu có bướu giáp lớn.
3. **Bệnh Graves có hoàn toàn khỏi được không?**
– Mặc dù không thể khỏi hoàn toàn, bệnh Graves có thể được quản lý hiệu quả với điều trị thích hợp và theo dõi y tế định kỳ.
4. **Người bệnh cường giáp cần kiêng gì trong ăn uống?**
– Người bệnh cần kiểm soát lượng iod trong chế độ ăn, hạn chế caffeine và các chất kích thích có khả năng làm tăng triệu chứng.
5. **Cường giáp có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?**
– Có, cường giáp ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và khả năng thụ thai ở phụ nữ. Điều trị hiệu quả có thể giúp cải thiện vấn đề này.
Nguồn: Tổng hợp
