Cúm a/h5: bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm cho con người và gia đình

Mới đây, đã có một sự việc tử vong nghi ngờ liên quan đến cúm A/H5 được đưa ra bởi các phương tiện truyền thông tại Việt Nam. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc nắm bắt thông tin về cúm A/H5 để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.

Khảo sát bác sĩ Nguyễn Văn My

Chúng tôi đã tìm hiểu và tư vấn chuyên môn từ Bác sĩ Nguyễn Văn My, một chuyên gia có hơn 20 năm kinh nghiệm trong việc điều trị các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới tại trung tâm Tiêm chủng. Bác sĩ Nguyễn Văn My cũng là Nghiên Cứu Sinh chuyên ngành Y học Lâm sàng các Bệnh Nhiệt đới tại Đại học Mahidol, Vương quốc Thái Lan.

Cúm A/H5 là gì?

Cúm A/H5, hay còn gọi là cúm chim hay cúm gia cầm, là một loại bệnh cúm do vi rút gây ra cho các loài chim và có thể xâm nhiễm trên một số loài động vật có vú. Vi rút cúm gia cầm thuộc nhóm vi rút cúm A của họ Orthomyxoviridae. Vi rút này có kháng nguyên ngưng kết hồng cầu H (Hemagglutinin) và kháng nguyên trung hoà N (Neuraminidase) trong vỏ của nó.

Vi rút cúm A/H5N1 được chia làm 2 nhóm theo độc lực của vi rút: Vi rút cúm gia cầm có độc lực thấp (LPAI) và vi rút cúm gia cầm có độc lực cao (HPAI). Hiện chỉ có các týp H5, H7 và H9 là có độc lực cao.

Vi rút cúm A/H5 có khả năng thay đổi kháng nguyên nhanh chóng, đặc biệt khi có sự gần gũi với gia cầm và lợn. Lợn có khả năng trở thành động vật trung gian truyền nhiễm vi rút cúm từ chim sang người, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ hợp chất gen vi rút cúm chim và cúm người, tạo nên vi rút cúm mới có khả năng lây nhiễm từ người sang người.

Nguy hiểm của cúm A/H5

Theo thống kê, cúm A/H5 đã gây ra nhiều ca nhiễm và tử vong ở nhiều nước trên thế giới. Ví dụ, Ai Cập đã ghi nhận 356 trường hợp nhiễm cúm A/H5N1 và 121 trường hợp tử vong.

Ở Việt Nam, từ năm 2003 đến 2008, đã có 106 trường hợp nhiễm cúm A/H5N1 và 52 trường hợp tử vong.

Cúm A/H5 có khả năng lây nhiễm cao hơn so với cúm mùa thông thường. Nguyên nhân chính là do vi rút có khả năng truyền trực tiếp từ chim, gà sang người và có khả năng tái tổ hợp gen vi rút với gen vi rút cúm người, tạo điều kiện cho vi rút mới có khả năng lây lan từ người sang người.

Nguyên nhân gây ra cúm A/H5

Vi rút cúm A/H5 có khả năng lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp với gia cầm bị bệnh, đồ dùng nhiễm vi rút, qua không khí (giọt nhỏ dịch tiết đường hô hấp), qua ăn uống (nước, thực phẩm nhiễm vi rút), và qua tiếp xúc với đồ vật nhiễm vi rút.

Vi rút cúm A/H5N1 có khả năng lây nhiễm cho nhiều loại động vật khác nhau như chim, lợn, ngựa, hải cẩu, cá voi, hổ và người.

Tuy nhiên, khả năng lây nhiễm của vi rút này khác nhau đối với từng người. Hiện nay, chưa rõ những yếu tố nào làm tăng cảm nhiễm với vi rút. Một số ghi nhận cho rằng yếu tố cơ địa và kháng nguyên phù hợp có thể đóng vai trò quan trọng trong tính cảm nhiễm với cúm A/H5.

Biểu hiện của cúm A/H5

Các triệu chứng của cúm A/H5 bao gồm:

• Sốt cao trên 38°C
• Triệu chứng về hô hấp như ho khan, đau tức ngực, khó thở
• Rối loạn tuần hoàn như nhịp tim nhanh, huyết áp hạ, sốc
• Các triệu chứng khác như đau đầu, đau cơ, tiêu chảy, suy đa tạng

Để xác định chính xác cúm A/H5, cần chụp X-quang phổi và xét nghiệm máu. Vi rút cúm A/H5N1 cũng có thể được xác định thông qua các test nhanh hoặc PCR.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về việc mắc cúm A/H5, hãy tới gặp bác sĩ ngay khi có biểu hiện sốt, ho, đau tức ngực, khó thở, và các triệu chứng khác. Do tính chất cấp tính và diễn biến nhanh chóng của bệnh, việc chữa trị sớm là rất quan trọng.

Điều trị cúm A/H5

Điều trị cúm A/H5 tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng người bệnh. Hiện nay, oseltamivir (Tamiflu) và zanamivir (Relenza) là hai loại thuốc kháng vi rút đang được sử dụng. Điều trị nên bắt đầu càng sớm càng tốt, trong vòng 48 giờ kể từ khi có triệu chứng đầu tiên.

Như vậy, cúm A/H5 là một bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm và có khả năng lây lan từ gia cầm sang con người. Việc nắm vững thông tin về bệnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Câu hỏi thường gặp

1. Cúm A/H5 là gì?

Cúm A/H5 là một loại bệnh cúm do vi rút gây ra cho các loài chim và có thể xâm nhiễm trên một số loài động vật có vú. Vi rút cúm gia cầm thuộc nhóm vi rút cúm A của họ Orthomyxoviridae.

2.Cúm A/H5 lây nhiễm như thế nào?

Vi rút cúm A/H5 có khả năng lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp với gia cầm bị bệnh, đồ dùng nhiễm vi rút, qua không khí (giọt nhỏ dịch tiết đường hô hấp), qua ăn uống (nước, thực phẩm nhiễm vi rút), và qua tiếp xúc với đồ vật nhiễm vi rút.

3. Biểu hiện của cúm A/H5 là gì?

Các triệu chứng của cúm A/H5 bao gồm sốt cao trên 38°C, triệu chứng về hô hấp như ho khan, đau tức ngực, khó thở, rối loạn tuần hoàn như nhịp tim nhanh, huyết áp hạ, sốc, và các triệu chứng khác như đau đầu, đau cơ, tiêu chảy, suy đa tạng.

4. Làm thế nào để xác định cúm A/H5?

Để xác định chính xác cúm A/H5, cần chụp X-quang phổi và xét nghiệm máu. Vi rút cúm A/H5N1 cũng có thể được xác định thông qua các test nhanh hoặc PCR.

5. Thuốc điều trị cúm A/H5 là gì?

Hiện nay, oseltamivir (Tamiflu) và zanamivir (Relenza) là hai loại thuốc kháng vi rút đang được sử dụng để điều trị cúm A/H5. Điều trị nên bắt đầu càng sớm càng tốt, trong vòng 48 giờ kể từ khi có triệu chứng đầu tiên.

Nguồn: Tổng hợp