Chỉ số bishop trong sản khoa: đánh giá mức độ sẵn sàng chuyển dạ

Trong quá trình chuyển dạ, việc đánh giá mức độ sẵn sàng của tử cung để bắt đầu sinh là rất quan trọng. Một trong những công cụ hữu ích nhất mà bác sĩ sản khoa sử dụng để thực hiện đánh giá này là chỉ số Bishop. Đây là một phương pháp đánh giá tình trạng của cổ tử cung và sự sẵn sàng cho quá trình sinh, giúp bác sĩ đưa ra quyết định phù hợp về việc bắt đầu chuyển dạ hoặc can thiệp y tế nếu cần thiết.

Chỉ số Bishop được phát triển vào những năm 1960 bởi bác sĩ Edward Bishop, nhằm giúp các bác sĩ và các chuyên gia y tế có thể dự đoán được khả năng chuyển dạ tự nhiên hoặc việc sử dụng biện pháp can thiệp như kích thích chuyển dạ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về chỉ số Bishop, cách tính toán chỉ số này và tại sao nó lại quan trọng đối với bà bầu trong giai đoạn chuyển dạ.

Chỉ số Bishop là gì?

Chỉ số Bishop đánh giá các yếu tố như mở cổ tử cung, độ mềm của cổ tử cung, vị trí của đầu thai, đánh giá màng và độ cao của đầu thai trong tử cung. Các yếu tố này được đánh điểm dựa trên một hệ thống điểm số đã được quy ước từ trước.

Tìm hiểu chỉ số Bishop là gì?

Chỉ số Bishop trong lĩnh vực sản khoa được đặt theo tên của tiến sĩ Edward Bishop, người là người sáng lập nên chỉ số này. Vào năm 1964, ông đã giới thiệu một bảng đánh giá từ 0 – 13 điểm để đo mức độ sẵn sàng của cổ tử cung trước khi bắt đầu quá trình chuyển dạ.

Trước khi sinh, cổ tử cung sẽ trải qua quá trình chín muồi, trở nên mềm mại, mỏng và mở rộng dần. Bác sĩ sẽ sử dụng bảng chỉ số Bishop kết hợp với các thông số khác như tình trạng ngả âm đạo, chiều dài, độ săn chắc, đường kính và vị trí của cổ tử cung để đánh giá sẵn sàng chuyển dạ. Nếu chỉ số Bishop dưới 6, điều này cho thấy cơ thể chưa sẵn sàng cho quá trình chuyển dạ. Mức độ cao của chỉ số Bishop tương ứng với khả năng sinh thường cao hơn.

“Chỉ số Bishop có ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn sinh mổ hay sinh thường.”

Tuy nhiên, trong một số trường hợp như khối u trước cổ tử cung hoặc vỡ ối non, chỉ số Bishop có thể bị hạn chế về độ chính xác và không phản ánh đúng tình trạng sẵn sàng chuyển dạ.

Cách tính chỉ số Bishop như thế nào?

Để đưa ra chỉ số Bishop một cách chính xác, bác sĩ sản khoa sẽ xem xét các tiêu chí sau đây:

• Đánh giá độ mở cổ tử cung
• Đánh giá độ xoá cổ tử cung
• Đánh giá vị trí của đầu thai
• Đánh giá vị trí cổ tử cung trong âm đạo
• Đánh giá mật độ cổ tử cung

Đối với mỗi tiêu chí, chỉ số Bishop sẽ được đánh giá từ 0 – 3 điểm, phụ thuộc vào mức độ sẵn sàng của cổ tử cung.

Vai Trò Của Chỉ Số Bishop Trong Việc Đánh Giá Mức Độ Sẵn Sàng Chuyển Dạ

Chỉ số Bishop đóng vai trò quan trọng trong việc dự đoán khả năng chuyển dạ và quyết định phương pháp can thiệp y tế nếu cần. Dưới đây là một số lý do tại sao chỉ số Bishop lại quan trọng:

1. Dự Đoán Quá Trình Sinh

Khi chỉ số Bishop cao, điều này cho thấy cổ tử cung đã đủ trưởng thành và quá trình chuyển dạ có thể diễn ra tự nhiên. Điều này giúp bác sĩ dự đoán được thời gian sinh, đồng thời chuẩn bị các biện pháp hỗ trợ nếu cần thiết.

2. Quyết Định Can Thiệp Y Tế

Nếu chỉ số Bishop thấp, bác sĩ có thể quyết định sử dụng các phương pháp như kích thích chuyển dạ, hoặc trong một số trường hợp, có thể phải dùng biện pháp mổ lấy thai. Việc đánh giá này giúp bác sĩ đưa ra quyết định sáng suốt và phù hợp với tình trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi.

3. Đảm Bảo An Toàn Cho Mẹ và Thai Nhi

Việc đánh giá độ sẵn sàng của tử cung giúp giảm thiểu các rủi ro liên quan đến chuyển dạ như vỡ tử cung, nhiễm trùng hoặc khó sinh. Nhờ có chỉ số Bishop, bác sĩ có thể đảm bảo rằng việc chuyển dạ diễn ra an toàn cho cả mẹ và bé.

4. Giảm Căng Thẳng Cho Mẹ Bầu

Khi biết được mức độ sẵn sàng của cơ thể, mẹ bầu sẽ ít cảm thấy lo lắng về quá trình sinh nở. Thông qua việc theo dõi chỉ số Bishop, bác sĩ có thể giải thích rõ hơn về tình trạng của tử cung, từ đó giúp mẹ bầu cảm thấy tự tin hơn trong việc đối mặt với quá trình sinh.

Ý nghĩa của bảng chỉ số Bishop trong sản khoa

Sau khi các bác sĩ tiến hành kiểm tra và đánh giá theo các tiêu chí khác nhau, chỉ số Bishop sẽ được tính bằng cách tổng hợp các điểm và đối chiếu với bảng điểm Bishop. Điểm số cao hơn cho thấy khả năng sinh thường của thai phụ cao hơn khi có kích thích chuyển dạ. Bảng điểm Bishop có ý nghĩa như sau:

• Điểm > 8: Khả năng chuyển dạ tự nhiên cao, có thể sinh thường hoặc sử dụng kích thích để đẩy nhanh quá trình chuyển dạ.
• Điểm 6 – 7: Chưa thể kết luận được khả năng sinh thường nếu có kích thích chuyển dạ.
• Điểm

Một số thuật ngữ khác liên quan đến chuyển dạ

Bên cạnh chỉ số Bishop, còn có nhiều thuật ngữ khác liên quan đến quá trình chuyển dạ:

• Khởi phát chuyển dạ: Phương pháp mà bác sĩ chỉ định cho sản phụ sử dụng thuốc hoặc thủ thuật để kích thích tử cung co bóp và đẩy nhanh quá trình chuyển dạ, đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.
• Cổ tử cung chín muồi: Thời điểm cổ tử cung trở nên mềm mại và mỏng để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Nếu quá trình này không diễn ra tự nhiên, thuốc prostaglandin hoặc phương pháp khác được sử dụng để làm mềm cổ tử cung và chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ.
• Lóc ối: Bác sĩ sử dụng ngón tay để tách màng mỏng kết nối túi ối và thành tử cung, kích thích sản xuất prostaglandin giúp làm mềm cổ tử cung và gây co thắt.
• Tia ối: Bác sĩ tạo một lỗ nhỏ ở túi ối để làm vỡ túi ối, tạo ra cơn co tử cung kích thích quá trình chuyển dạ. Thủ thuật này thường được thực hiện khi cổ tử cung đã mềm mỏng và mở ra, phần đầu của thai nhi đã tụt xuống xương chậu. Đa phần sản phụ sau khi tia ối chuyển dạ sau vài giờ.

Có thể có những rủi ro xảy ra khi khởi phát chuyển dạ như thay đổi nhịp tim thai nhi và các vấn đề liên quan đến dây rốn, vỡ tử cung, nhiễm trùng cả mẹ và thai nhi, khả năng cần thực hiện sinh mổ để lấy thai hoặc tử vong của thai nhi.

Tóm lại

Chỉ số Bishop là một phương pháp đánh giá mức độ sẵn sàng chuyển dạ của cổ tử cung trong lâm sàng sản khoa. Dựa trên kết quả đánh giá này, bác sĩ có thể đưa ra quyết định về phương pháp sinh thường hoặc sinh mổ, từ đó đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Các câu hỏi thường gặp về chỉ số Bishop trong sản khoa:

1. Chỉ số Bishop đánh giá những yếu tố nào trong quá trình chuyển dạ?
   Chỉ số Bishop đánh giá các yếu tố như mở cổ tử cung, độ mềm của cổ tử cung, vị trí của đầu thai, đánh giá màng và độ cao của đầu thai trong tử cung.
2. Chỉ số Bishop được đặt theo tên tiến sĩ nào?
   Chỉ số Bishop được đặt theo tên của tiến sĩ Edward Bishop, người là người sáng lập nên chỉ số này.
3. Chỉ số Bishop có ảnh hưởng đến quyết định sinh mổ hay sinh thường không?
   Có, chỉ số Bishop có ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn sinh mổ hay sinh thường.
4. Cách tính chỉ số Bishop như thế nào?
   Chỉ số Bishop được tính bằng cách tổng hợp các điểm từ các tiêu chí như độ mở cổ tử cung, độ xoá cổ tử cung, vị trí của đầu thai, vị trí cổ tử cung trong âm đạo, và mật độ cổ tử cung.
5. Chỉ số Bishop có ý nghĩa gì trong sản khoa?
   Chỉ số Bishop được sử dụng để đánh giá khả năng sinh thường của thai phụ. Điểm số cao hơn cho thấy khả năng sinh thường càng cao khi có kích thích chuyển dạ.

Nguồn: Tổng hợp