Chất làm ngọt nhân tạo: lợi ích hay tổn hại?

Chất làm ngọt nhân tạo là loại hóa chất được sử dụng để làm ngọt thực phẩm và đồ uống, mang lại lượng calo gần như là không. Tuy nhiên, chất làm ngọt nhân tạo cũng là một vấn đề gây tranh cãi. Bài viết này sẽ đi sâu hơn để tìm hiểu về chất làm ngọt nhân tạo và ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe.

Chất làm ngọt nhân tạo là gì?

Chất làm ngọt nhân tạo, hay còn được gọi là chất thay thế đường, là những hóa chất được thêm vào một số loại thực phẩm và đồ uống để tạo vị ngọt. Chúng có vị giống như đường nhưng ngọt hơn hàng nghìn lần. Tuy nhiên, số lượng chất làm ngọt nhân tạo cần thiết để làm ngọt sản phẩm là rất nhỏ, do đó rất ít calo được tiêu thụ.

“Chất làm ngọt nhân tạo, hay còn gọi là chất thay thế đường, là loại hóa chất được sử dụng để tạo vị ngọt trong thực phẩm và đồ uống.”

Chất làm ngọt nhân tạo hoạt động như thế nào?

Bề mặt của lưỡi được bao bọc bởi nhiều nụ vị giác, mỗi nụ chứa nhiều thụ thể vị giác giúp phân biệt giữa các vị khác nhau. Khi bạn ăn, các thụ thể vị giác truyền tín hiệu về các phân tử thức ăn đến não, giúp cảm nhận được mùi vị.

“Các phân tử chất làm ngọt nhân tạo giống với phân tử đường và thích ứng với các thụ thể vị ngọt. Tuy nhiên, chúng khác với đường nên cơ thể không phân hủy chúng thành calo.”

Cấu trúc này cho phép bạn thưởng thức vị ngọt mà không cần nạp thêm calo. Một số ít chất làm ngọt nhân tạo có thể phân hủy thành calo, nhưng lượng được cần thiết để làm ngọt sản phẩm rất ít, do đó chỉ ít calo được tiêu thụ.

Chất làm ngọt nhân tạo, sự thèm ăn và cân nặng

Chất làm ngọt nhân tạo được sử dụng rất phổ biến trong việc giảm cân. Tuy nhiên, tác động của chúng đối với cảm giác thèm ăn và cân nặng khác nhau tùy thuộc vào các nghiên cứu.

“Nghiên cứu gần đây cho thấy việc thay thế đồ uống và thực phẩm chứa đường bằng những chất thay thế có vị ngọt nhân tạo có thể giúp giảm cảm giác đói và tiêu thụ ít calo hơn.”

Tuy nhiên, một số người cho rằng chất làm ngọt nhân tạo không kích hoạt cơ chế cảm thấy no sau bữa ăn. Chúng có vị ngọt nhưng ít calo hơn các loại thực phẩm ngọt khác và có thể gây lừa não, làm bạn cảm thấy đói hơn. Ngoài ra, một số nghiên cứu cũng cho thấy việc tiêu thụ nhiều chất làm ngọt nhân tạo hơn thì mới cảm thấy no. Thậm chí, có người cho rằng chất làm ngọt có thể kích thích cảm giác thèm đồ ngọt.

Chất làm ngọt nhân tạo và bệnh tiểu đường

Bệnh nhân tiểu đường có thể được lợi từ việc chọn chất làm ngọt nhân tạo để cung cấp vị ngọt mà không làm tăng lượng đường trong máu. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã báo cáo rằng tiêu thụ đồ uống chứa chất làm ngọt nhân tạo có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

“Mặc dù chưa có bằng chứng cho thấy chất làm ngọt nhân tạo gây ra bệnh tiểu đường, những nghiên cứu quan sát chỉ cho thấy những người thường uống đồ uống chứa chất làm ngọt nhân tạo có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn.”

Mặc dù sự tương quan này có vẻ mâu thuẫn, nhưng cần lưu ý là những nghiên cứu chỉ dừng ở mức độ quan sát. Chúng chỉ chứng minh rằng những người thường uống đồ uống chứa chất làm ngọt nhân tạo có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn, không phải chất làm ngọt nhân tạo gây ra bệnh.

Cũng có nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất làm ngọt nhân tạo không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu hoặc mức insulin. Cho đến nay, chỉ có một nghiên cứu nhỏ ở phụ nữ gốc Tây Ban Nha cho thấy tác động tiêu cực, trong đó những phụ nữ uống nước ngọt chứa chất làm ngọt nhân tạo có lượng đường trong máu và mức insulin cao hơn so với nhóm không uống.

Tuy nhiên, cần thêm các nghiên cứu sâu hơn để đánh giá tác động lâu dài của chất làm ngọt nhân tạo đối với các quần thể khác nhau, và nhận thức rằng tác động có thể khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi và di truyền của mỗi người.

Trong tình huống hiện tại, dường như sử dụng chất làm ngọt nhân tạo trong lượng phù hợp và trong khung giới hạn an toàn là một lựa chọn tốt cho người muốn giảm lượng đường nạp vào cơ thể, nhưng nhớ giữ một cân nhắc khôn ngoan và không lạm dụng chúng.

Pharmacity đưa ra những lời khuyên về việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo:

• Hãy đọc và tìm hiểu các thành phần của sản phẩm trước khi sử dụng để đảm bảo chúng phù hợp với nhu cầu và sức khỏe riêng của bạn.
• Sử dụng chất làm ngọt nhân tạo trong lượng phù hợp và không lạm dụng chúng.
• Đối với những người có bệnh tiểu đường, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc nhà dinh dưỡng để biết liệu chất làm ngọt nhân tạo có phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn hay không.
• Nếu có bất kỳ dấu hiệu không thoải mái nào sau khi sử dụng chất làm ngọt nhân tạo, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức và tham khảo ý kiến ​​bác sĩ hoặc nhà dinh dưỡng.
• Tìm hiểu thêm và luôn cập nhật thông tin mới nhất về sự an toàn và hiệu quả của chất làm ngọt nhân tạo.

5 câu hỏi thường gặp về chất làm ngọt nhân tạo:

Câu 1: Chất làm ngọt nhân tạo có gây tăng cân không?

Chất làm ngọt nhân tạo không chứa calo, vì vậy sử dụng chúng trong lượng phù hợp không gây tăng cân. Tuy nhiên, việc sử dụng quá nhiều chất làm ngọt nhân tạo có thể làm bạn cảm thấy đói hơn và kích thích cảm giác thèm đồ ngọt.

Câu 2: Chất làm ngọt nhân tạo gây ung thư không?

Hiện chưa có bằng chứng đủ để khẳng định rằng chất làm ngọt nhân tạo gây ung thư ở con người. Các cơ quan chức năng trên thế giới đã công nhận chất làm ngọt nhân tạo là an toàn khi sử dụng trong khuyến nghị của FDA.

Câu 3: Chất làm ngọt nhân tạo có an toàn cho trẻ em không?

Trẻ em có thể tiêu thụ một lượng nhỏ chất làm ngọt nhân tạo trong mức an toàn. Tuy nhiên, cần hạn chế sử dụng chất làm ngọt nhân tạo để khuyến khích trẻ em thực hiện chế độ ăn uống cân đối và hợp lý.

Câu 4: Chất làm ngọt nhân tạo có ảnh hưởng đến vị giác không?

Chất làm ngọt nhân tạo có vị ngọt, nhưng không gây ảnh hưởng đáng kể đến vị giác. Một số người có thể cảm thấy một chút khác biệt trong việc phân biệt các loại vị sau khi sử dụng chất làm ngọt nhân tạo, nhưng ảnh hưởng này thường là tạm thời và không lâu dài.

Câu 5: Có cần hạn chế sử dụng chất làm ngọt nhân tạo?

Việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo trong mức an toàn và hợp lý được cho là không gây hại. Tuy nhiên, những người có bệnh tiểu đường hoặc các vấn đề sức khỏe liên quan khác nên thảo luận với bác sĩ hoặc nhà dinh dưỡng để biết liệu chất làm ngọt nhân tạo phù hợp với tình trạng sức khỏe của họ hay không.

Nguồn: Tổng hợp