Cắt amidan - có nguy hiểm hay không?

Cắt amidan là một trong những phẫu thuật phổ biến, đặc biệt đối với trẻ em và người lớn thường xuyên bị viêm amidan. Tuy nhiên, câu hỏi “Cắt amidan có nguy hiểm không?” luôn là thắc mắc lớn của bệnh nhân và phụ huynh, sự lo ngại xoay quanh các vấn đề như khả năng miễn dịch, ảnh hưởng lâu dài sau phẫu thuật, và những tác động có thể có đến sức khỏe của người bệnh.

Amidan và vai trò của nó

Amidan, ngoài việc tham gia vào hệ thống miễn dịch, cũng có thể trở thành nguồn gây nhiễm trùng nếu bị viêm nhiều lần. Điều này đặt ra bài toán giữa việc duy trì amidan hay quyết định cắt bỏ nó. Phẫu thuật cắt amidan không chỉ gây lo ngại về khả năng miễn dịch sau phẫu thuật, mà còn về các nguy cơ và biến chứng tiềm ẩn. Vì vậy, hiểu rõ liệu cắt amidan có nguy hiểm không là rất cần thiết trước khi đưa ra quyết định.

Khi nào cần thực hiện cắt amidan?

Việc cắt amidan không phải lúc nào cũng là giải pháp ưu tiên trong điều trị viêm amidan. Amidan đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, đặc biệt đối với trẻ em, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, khi viêm amidan tái phát nhiều lần hoặc gây ra các biến chứng nghiêm trọng, việc cắt bỏ amidan có thể được cân nhắc.

Các trường hợp điều trị bằng cách cắt amidan cần được cân nhắc như:

• Viêm amidan tái phát: Nếu viêm amidan cấp tính xảy ra thường xuyên (5-6 lần mỗi năm) và không cải thiện sau điều trị thông thường, bác sĩ có thể khuyên cắt bỏ.
• Biến chứng từ viêm amidan: Viêm amidan kéo dài có thể gây ra các biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang, hoặc các bệnh lý nguy hiểm như thấp tim, viêm khớp, viêm cầu thận.
• Amidan phì đại: Khi amidan phì đại gây khó khăn trong ăn uống, nuốt, ngưng thở khi ngủ, hoặc ngủ ngáy to, cắt amidan có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Hốc mủ và hôi miệng: Nếu amidan có nhiều hốc mủ, gây hôi miệng và khó nuốt, hoặc nghi ngờ có dấu hiệu ác tính, việc cắt amidan nên được xem xét.

Quyết định cắt amidan chỉ nên được đưa ra khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa, sau khi đánh giá kỹ tình trạng của bệnh nhân và xác định rằng việc phẫu thuật là cần thiết để bảo vệ sức khỏe.

Cắt amidan có nguy hiểm không?

Câu hỏi liệu cắt amidan có nguy hiểm không luôn là điều nhiều người quan tâm. Việc cắt bỏ amidan làm dấy lên lo ngại rằng cơ thể có thể mất đi một hàng rào bảo vệ, dễ bị nhiễm trùng hơn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra sự thay đổi nhẹ về nồng độ globulin miễn dịch trong huyết thanh sau khi cắt amidan, nhưng không có bằng chứng cho thấy phẫu thuật này ảnh hưởng đáng kể đến hệ miễn dịch trong thời gian dài.

Một trong những nghiên cứu lớn về ảnh hưởng lâu dài của việc cắt amidan được thực hiện tại Đại học Melbourne trên gần 1,2 triệu trẻ em ở Đan Mạch. Nghiên cứu cho thấy, những trẻ được cắt amidan có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh về đường hô hấp, như hen suyễn, viêm phổi, viêm phế quản. Tỷ lệ mắc bệnh tăng khoảng 18,61% sau khi phẫu thuật. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng cắt amidan chỉ nên được thực hiện khi thực sự cần thiết, và trong những trường hợp viêm amidan mãn tính hay tái phát nhiều lần, việc cắt bỏ có thể mang lại nhiều lợi ích hơn cho sức khỏe của người bệnh.

Trước khi kháng sinh hiện đại ra đời, cắt amidan từng là biện pháp điều trị chính cho những bệnh nhân bị viêm amidan tái phát nhiều lần do vi khuẩn Streptococci gây ra. Điều này giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như thấp tim hoặc viêm khớp. Tuy nhiên, với sự phát triển của các loại kháng sinh mới, việc điều trị viêm amidan đã trở nên hiệu quả và an toàn hơn mà không cần phải can thiệp phẫu thuật. Nhờ đó, cắt amidan hiện không còn là lựa chọn đầu tiên trong điều trị viêm amidan, mà chỉ được chỉ định khi các phương pháp điều trị khác không có hiệu quả hoặc khi amidan gây biến chứng nghiêm trọng.

Ngoài lo ngại về hệ miễn dịch, một số người còn lo rằng cắt amidan có thể ảnh hưởng đến giọng nói. Tuy nhiên, về mặt giải phẫu, amidan nằm ở họng miệng, còn dây thanh âm, cơ quan đảm nhận chức năng phát âm, nằm ở thanh quản. Do đó, cắt amidan không gây thay đổi giọng nói vĩnh viễn. Sau phẫu thuật, một số người bệnh có thể bị khàn giọng hoặc đau họng tạm thời, nhưng các triệu chứng này sẽ biến mất khi vết thương lành hẳn.

Với sự phát triển của các loại thuốc kháng sinh, cắt amidan không còn là ưu tiên hàng đầu trong điều trị.

Phục hồi sau khi cắt amidan

Phục hồi sau khi cắt amidan thường diễn ra tương đối nhanh, nhưng để vết thương hồi phục hoàn toàn, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc hậu phẫu. Sau khi cắt amidan, hầu hết người bệnh có thể xuất viện trong vòng 24 giờ và trở lại các hoạt động bình thường như đi làm, đi học sau vài ngày, tùy thuộc vào cảm giác và mức độ hồi phục cá nhân. Tuy nhiên, để vết thương khỏi hẳn, trung bình cần khoảng 2 tuần. Trong giai đoạn này, cần chú ý đến chế độ ăn uống và chăm sóc vết thương kỹ lưỡng để đảm bảo quá trình lành lại suôn sẻ.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi sau phẫu thuật. Người bệnh nên tuân thủ nguyên tắc ăn thực phẩm mềm, lỏng và nguội để tránh gây kích ứng cho vùng họng vừa được phẫu thuật. Trong tuần đầu tiên sau khi cắt amidan, từ ngày 2-7, nên ăn các món nhẹ nhàng như súp, cháo thịt bằm nhỏ, sữa nguội, và uống nước mát. Điều này giúp bảo vệ vùng họng khỏi các tổn thương thêm và đồng thời cung cấp đủ dinh dưỡng để cơ thể hồi phục.

Từ ngày thứ 8-14 sau phẫu thuật, người bệnh có thể dần dần chuyển sang ăn các món như cơm mềm, thức ăn được nấu chín và cắt nhỏ, các món bún, miến, phở nguội. Việc tiếp tục duy trì thực phẩm mềm và dễ nuốt sẽ giúp giảm bớt sự khó chịu ở cổ họng, đồng thời cung cấp dinh dưỡng đầy đủ.

Sau khoảng 15 ngày, nếu vết thương đã lành hoàn toàn, người bệnh có thể quay lại ăn uống bình thường. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý tránh các loại thực phẩm có thể gây kích thích họng như đồ ăn cay, nóng, chua, hoặc các thức uống có ga. Người lớn cũng cần tránh rượu, bia và thuốc lá để không làm ảnh hưởng đến quá trình phục hồi.

Bên cạnh chế độ ăn uống, việc giữ gìn vệ sinh răng miệng cũng rất quan trọng để tránh nguy cơ nhiễm trùng. Người bệnh nên đánh răng nhẹ nhàng, vệ sinh mũi họng và ngậm nước muối sinh lý sau khi ăn để làm sạch vùng miệng. Tuy nhiên, không nên súc họng quá mạnh để tránh làm tổn thương vùng phẫu thuật.

Bài viết đã trả lời cho câu hỏi cắt amidan có nguy hiểm không? Đây là một phẫu thuật thường được chỉ định khi việc điều trị viêm amidan tái phát hoặc mạn tính không còn hiệu quả. Mặc dù phẫu thuật này có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ biến chứng do viêm amidan, nhưng nó cũng tiềm ẩn một số rủi ro. Do đó, quyết định cắt amidan cần được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể của từng người, cũng như sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa.

FAQs

1. Cắt amidan có phải là lựa chọn duy nhất để điều trị viêm amidan tái phát nhiều lần?Không, cắt amidan không phải là lựa chọn duy nhất. Trước khi đưa ra quyết định cắt bỏ amidan, bác sĩ sẽ xem xét các phương pháp điều trị khác như sử dụng kháng sinh, châm cứu, hoặc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và lối sống. Chỉ khi các phương pháp này không hiệu quả hoặc khi viêm amidan gây ra biến chứng nghiêm trọng, cắt amidan mới được cân nhắc.
2. Cắt amidan ảnh hưởng đến tác động miễn dịch của cơ thể hay không?Cắt amidan có thể gây thay đổi nhẹ về nồng độ globulin miễn dịch trong huyết thanh, nhưng không có bằng chứng cho thấy phẫu thuật này ảnh hưởng đáng kể đến hệ miễn dịch trong thời gian dài.
3. Việc cắt amidan có thể làm thay đổi giọng nói không?Không, cắt amidan không gây thay đổi giọng nói vĩnh viễn. Vị trí của amidan và dây thanh âm là khác nhau, nên cắt amidan không ảnh hưởng đến chức năng phát âm của cơ thể.
4. Phục hồi sau khi cắt amidan kéo dài bao lâu?Thời gian phục hồi sau khi cắt amidan tùy thuộc vào cá nhân và quy trình phẫu thuật cụ thể. Hầu hết người bệnh có thể trở lại các hoạt động bình thường sau vài ngày và vết thương khỏi hoàn toàn sau khoảng 2 tuần.
5. Cắt amidan có thể gây biến chứng không?Cắt amidan có tiềm ẩn một số rủi ro biến chứng như nhiễm trùng, chảy máu, hoặc phản ứng dị ứng đối với gây mê. Tuy nhiên, các biến chứng này là hiếm gặp và thường xảy ra trong các trường hợp đặc biệt. Việc thực hiện phẫu thuật bởi bác sĩ có kinh nghiệm và trong môi trường an toàn giúp giảm nguy cơ biến chứng.

Nguồn: Tổng hợp