Viêm khớp gối: Tìm hiểu căn bệnh phổ biến và cách bảo vệ khớp gối của bạn

Tổng quan chung về viêm khớp gối

Viêm khớp gối là tình trạng sụn khớp gối bị tổn thương, bào mòn theo thời gian, dẫn đến các triệu chứng đau nhức, cứng khớp, di chuyển khó khăn. Khớp gối là khớp lớn nhất và phức tạp nhất trong cơ thể, chịu trách nhiệm cho nhiều hoạt động như đi lại, đứng, chạy, nhảy. Viêm khớp gối ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ trên 50 tuổi.

Triệu chứng viêm khớp gối

Triệu chứng viêm khớp gối thường phát triển từ từ, bao gồm:

• Đau nhức: Cơn đau có thể xuất hiện ở vị trí trước, sau hoặc bên trong đầu gối, thường nặng hơn khi vận động, leo cầu thang hoặc ngồi xổm.
• Cứng khớp: Khớp gối cảm thấy cứng nhắc, khó khăn khi vận động, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
• Sưng tấy: Khớp gối có thể sưng nhẹ hoặc bầm tím, nhất là sau khi hoạt động mạnh.
• Giảm khả năng vận động: Khó khăn khi đi lại, leo cầu thang, chạy, nhảy hoặc thực hiện các hoạt động thể thao.
• Tiếng lạo xạo: Có thể nghe thấy tiếng lạo xạo hoặc tiếng “rắc rắc” khi cử động khớp gối.

Nguyên nhân viêm khớp gối

Có nhiều nguyên nhân gây viêm khớp gối, bao gồm:

• Thoái hóa khớp (OA): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, do sụn khớp bị hao mòn theo thời gian.
• Viêm khớp dạng thấp (RA): Là bệnh lý tự miễn ảnh hưởng đến nhiều khớp, bao gồm cả khớp gối.
• Chấn thương: Chấn thương do té ngã, tai nạn hoặc chơi thể thao có thể gây tổn thương sụn khớp và dẫn đến viêm khớp.
• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá mức gây áp lực lên khớp gối, thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp.
• Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ cao mắc viêm khớp gối do di truyền.
• Tình trạng sức khỏe khác: Một số bệnh lý như gout, đái tháo đường cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp gối.

Đối tượng nguy cơ cao mắc viêm khớp gối

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm khớp gối bao gồm:

• Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh tăng cao theo độ tuổi.
• Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới.
• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá mức gây áp lực lên khớp gối.

• Chấn thương: Chấn thương trước đây ở khớp gối có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Yếu tố di truyền: Có tiền sử gia đình mắc bệnh viêm khớp.
• Nghề nghiệp: Các công việc đòi hỏi phải thường xuyên đứng, quỳ gối hoặc mang vác vật nặng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý như gout, đái tháo đường cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp gối.

Chẩn đoán viêm khớp gối

Để chẩn đoán viêm khớp gối, bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố sau:

• Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, thời gian xuất hiện, các yếu tố làm nặng thêm hoặc giảm bớt triệu chứng, tiền sử chấn thương, bệnh lý nền và các loại thuốc đang sử dụng.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra xem khớp gối có sưng, nóng, đỏ, đau, di chuyển khó khăn hay không.
• Xét nghiệm: Một số xét nghiệm có thể được thực hiện, bao gồm chụp X-quang, chụp MRI, chụp CT, xét nghiệm máu và xét nghiệm dịch khớp.

Phòng ngừa viêm khớp gối

Việc phòng ngừa viêm khớp gối là rất quan trọng, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao. Một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả bao gồm:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì để giảm áp lực lên khớp gối.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt và giảm áp lực lên khớp gối.

• Chọn giày dép phù hợp: Mang giày dép thoải mái, có đệm lót tốt để hỗ trợ khớp gối.
• Tránh các hoạt động gây áp lực lên khớp: Hạn chế các hoạt động gây áp lực lớn lên khớp gối như mang vác vật nặng, leo cầu thang nhiều hoặc chơi các môn thể thao có va chạm mạnh.
• Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Sử dụng nẹp gối, băng quấn hoặc dụng cụ hỗ trợ khác để bảo vệ khớp gối khi hoạt động.
• Bổ sung dưỡng chất: Bổ sung các dưỡng chất tốt cho khớp như glucosamine, chondroitin, vitamin D và omega-3.
• Điều trị các bệnh lý nền: Điều trị tốt các bệnh lý nền như gout, đái tháo đường để giảm nguy cơ biến chứng viêm khớp gối.

Điều trị viêm khớp gối

Mục tiêu điều trị viêm khớp gối là giảm đau, cải thiện chức năng khớp và ngăn ngừa tình trạng thoái hóa khớp tiến triển. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thuốc: Các loại thuốc giảm đau như ibuprofen, paracetamol, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và thuốc giảm đau opioid có thể được sử dụng để giảm đau và viêm.
• Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt và giảm đau.
• Tiêm khớp: Tiêm corticosteroid hoặc hyaluronic acid có thể được tiêm vào khớp gối để giảm đau và viêm.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật thay khớp gối có thể được xem xét cho những trường hợp viêm khớp nặng, sụn khớp bị bào mòn.

Kết luận

Viêm khớp gối là bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa, điều trị giúp bạn kiểm soát tốt bệnh lý và bảo vệ sức khỏe khớp gối hiệu quả.