Cách phòng tránh viêm họng mũi (VA) cho trẻ em

Viêm họng mũi (VA) là một trong những căn bệnh phổ biến ở trẻ em từ 1 – 6 tuổi. Trẻ có thể trải qua 4 – 6 đợt viêm họng mũi mỗi năm và nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể trở thành mãn tính. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh VA cao nhưng nhiều phụ huynh vẫn không chú ý đến các triệu chứng phổ biến và điều trị dứt điểm, dẫn đến nguy cơ nhiều biến chứng nguy hiểm. Vậy làm thế nào để phòng tránh viêm họng mũi cho trẻ?

Viêm họng mũi là gì?

Trước khi tìm hiểu cách phòng tránh viêm họng mũi cho trẻ, hãy hiểu rõ về căn bệnh này. Viêm họng mũi (hay còn gọi là viêm VA) là tình trạng bị vi khuẩn hoặc virus tấn công gây viêm nhiễm, làm suy giảm khả năng miễn dịch khiến cơ thể mệt mỏi và dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Đây là một trong những căn bệnh phổ biến về đường hô hấp, có thể gây biến chứng đến các cơ quan khác và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Triệu chứng viêm họng mũi

Viêm họng mũi thường xảy ra ở trẻ từ 1 – 4 tuổi, và các triệu chứng thường xuất hiện như sau:

• Trẻ thường bị nghẹt mũi, khó thở, phải há miệng để thở, thở hổn hển và ngủ ngáy. Trẻ nhỏ có thể ngừng bú vì không thở được.
• Cơn ho thường xuất hiện sau khi bị nghẹt mũi, do chảy nước mũi hoặc khô họng khi thở bằng miệng.
• Hơi thở có mùi hôi, trẻ mệt mỏi, chán ăn và quấy khóc.
• Một số trẻ gặp vấn đề về tiêu hóa như đau bụng, nôn trớ và tiêu chảy.
• Trẻ có thể có sốt từ 38 – 39 độ.
• Nghe kém do tắc màng nhĩ.

Các triệu chứng trên là dấu hiệu của viêm họng mũi không biến chứng, tức là bệnh chỉ ở mức viêm nhiễm và không ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Tuy nhiên, để ngăn ngừa bệnh trở thành mãn tính, trẻ cần được đưa đi khám ngay khi có các triệu chứng trên.

Viêm họng mũi mãn tính

Viêm họng mũi mãn tính là tình trạng viêm mũi tái phát nhiều lần. Khi bị viêm họng mũi mãn tính, cơ thể không còn khả năng loại bỏ vi khuẩn và virus, mà thay vào đó, nơi này trở thành môi trường sống lý tưởng cho chúng. Các biểu hiện của viêm họng mũi mãn tính bao gồm:

• Họng thường chảy máu.
• Do nghẹt mũi, trẻ không ngủ ngon, quấy khóc và có nguy cơ ngưng thở khi ngủ, đây là tình trạng rất nguy hiểm.
• Rối loạn phát triển khối xương mặt, gây biến chứng khi trẻ bị viêm họng mũi mãn tính.

Nguyên nhân gây viêm họng mũi ở trẻ

Viêm họng mũi xuất hiện khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào hệ hô hấp và gây viêm nhiễm, đặc biệt khi hệ miễn dịch yếu. Các nguyên nhân gây viêm họng mũi ở trẻ em gồm:

• Viêm họng mũi thường nằm ở cổ họng mũi, nơi khó nhìn thấy ở trẻ em. Nếu chỉ khám vùng mũi họng bằng đèn soi thì thật khó để phát hiện viêm họng mũi.
• VA là một trong những phần của cấu trúc lympho họng, có nhiệm vụ bảo vệ hệ hô hấp khỏi vi khuẩn, nấm và virus xâm nhập. Vì vậy, VA thường xuyên tiếp xúc với mầm bệnh và khi khả năng miễn dịch của trẻ yếu, dễ dẫn đến viêm nhiễm. Nếu trẻ bị viêm nhiễm tái phát nhiều lần, viêm họng mũi có thể trở thành mãn tính.
• Sử dụng kháng sinh không theo chỉ định của bác sỹ làm tăng khả năng kháng thuốc và khiến bệnh kéo dài. Ngoài ra, việc áp dụng các phương pháp trị viêm họng mũi không được kiểm chứng và thiếu cơ sở khoa học càng làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
• VA có khả năng tạo màng bảo vệ các mô. Tuy nhiên, khi trẻ bị viêm họng mũi, khả năng tạo màng này ngăn cản tác dụng của thuốc. Vì vậy, việc dùng thuốc không đúng cách sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Nguy cơ của viêm họng mũi ở trẻ

Viêm họng mũi kéo dài và không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm tai giữa: Tai mũi họng là các bộ phận có liên quan. Khi trẻ bị viêm họng mũi kéo dài, vi khuẩn có thể lây lan và gây viêm tai giữa.
• Viêm mũi và xoang: Mũi và xoang cũng rất nhạy cảm với vi khuẩn gây bệnh. Viêm họng mũi kéo dài không chỉ gây tắc mũi mà còn làm đầu mũi teo dần do không sử dụng được.
• Ngoài ra, viêm họng mũi còn gây ra nhiều bệnh về đường hô hấp khác như viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm phế quản.
• Khu vực họng bị nhiễm khuẩn khiến hàm trên của trẻ kém phát triển, gây mất cân đối cấu trúc khuôn mặt và mất thẩm mỹ.

Cách điều trị viêm họng mũi ở trẻ

Điều trị viêm họng mũi cấp tính

Trẻ được điều trị bằng thuốc kháng sinh và thuốc chống viêm. Khi cho trẻ dùng thuốc, phụ huynh cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý dừng thuốc hoặc tăng liều lượng mà không có sự tư vấn của bác sĩ.

Điều trị viêm họng mũi mãn tính

Tùy vào mức độ viêm nhiễm, bác sĩ có thể quyết định nạo VA cho trẻ. Việc nạo VA chỉ được thực hiện trong các trường hợp sau:

• Viêm họng mũi tái phát thường xuyên và xuất hiện biến chứng.
• VA gây nghẹt mũi kéo dài, không được cải thiện bằng thuốc. Trẻ có nguy cơ ngừng thở khi ngủ, khó nuốt và nói. Trường hợp này, kết quả nội soi cho thấy viêm họng mũi ở mức độ 3 hoặc 4.

Viêm họng mũi mãn tính không thể điều trị hoàn toàn, nhưng việc nạo VA là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, để tránh việc lạm dụng nạo VA, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, nội soi và cân nhắc kỹ trước khi thực hiện.

Cách phòng tránh viêm họng mũi cho trẻ

Viêm họng mũi ở trẻ em chủ yếu do nhiễm khuẩn và dị ứng. Vì vậy, để phòng tránh viêm họng mũi hiệu quả, trẻ cần được tăng cường hệ miễn dịch. Ba mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau để ngăn ngừa viêm họng mũi ở trẻ:

• Đảm bảo trẻ có chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, khoa học và ưu tiên các loại rau củ, trái cây để bổ sung vitamin và khoáng chất.
• Khuyến khích trẻ thực hiện các hoạt động thể dục để tăng cường sức khỏe.
• Dạy trẻ vệ sinh cá nhân, hướng dẫn trẻ rửa tay đúng cách bằng xà phòng.
• Đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài.
• Vệ sinh môi trường sống thường xuyên, đảm bảo không khí trong lành và thông thoáng.
• Hạn chế đưa trẻ đến nơi đông người, đặc biệt là trong mùa dịch.
• Khám và điều trị ngay khi nghi ngờ trẻ có biểu hiện bệnh.

Tổng kết

Trên đây là những thông tin cơ bản về viêm họng mũi và cách phòng tránh viêm họng mũi cho trẻ. Dù viêm họng mũi đã khỏi hoặc chưa khỏi, ba mẹ cần tạo thói quen ăn uống và lối sống lành mạnh cho trẻ nhằm ngăn ngừa tái phát bệnh trong tương lai.

FAQs về viêm họng mũi ở trẻ em

1. Viêm họng mũi là căn bệnh gì?Viêm họng mũi (VA) là tình trạng bị vi khuẩn hoặc virus tấn công gây viêm nhiễm, làm suy giảm khả năng miễn dịch khiến cơ thể mệt mỏi và dễ mắc các bệnh về đường hô hấp.
2. Triệu chứng viêm họng mũi ở trẻ có gì?Các triệu chứng viêm họng mũi ở trẻ bao gồm: nghẹt mũi, khó thở, tiếng ngáy khi ngủ, cơn ho, hơi thở có mùi hôi, mệt mỏi, chán ăn và sốt.
3. Viêm họng mũi có nguy hiểm không?Viêm họng mũi kéo dài và không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng như viêm tai giữa, viêm mũi và xoang, viêm thanh quản, viêm khí quản, và ảnh hưởng đến sự phát triển của khuôn mặt.
4. Làm thế nào để phòng tránh viêm họng mũi ở trẻ?Để phòng tránh viêm họng mũi ở trẻ, cần tăng cường hệ miễn dịch, đảm bảo chế độ ăn uống và vệ sinh cá nhân đúng cách, đeo khẩu trang khi ra ngoài, và hạn chế tiếp xúc với nơi đông người.
5. Cách điều trị viêm họng mũi ở trẻ như thế nào?Điều trị viêm họng mũi ở trẻ thường bao gồm sử dụng thuốc kháng sinh và thuốc chống viêm. Trong trường hợp viêm họng mũi mãn tính, việc nạo VA có thể được thực hiện sau khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.

Nguồn: Tổng hợp