Cách nhận biết dấu hiệu xơ gan từ sớm và phòng tránh hiệu quả
Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc phải xơ gan vô cùng cao. Đặc biệt, xơ gan là “căn bệnh thầm lặng”, bệnh nhân thường chủ quan trước dấu hiệu xơ gan nên không điều trị sớm dẫn tới các biến chứng nguy hiểm và tử vong. Hãy cùng tìm hiểu các dấu hiệu xơ gan từ sớm trong bài viết phía dưới.
Tìm hiểu thế nào là xơ gan?
Xơ gan (Cirrhosis) mang bản chất là bệnh mạn tính nên không thể chữa khỏi hoàn toàn và có khả năng tiến triển thành ung thư gan gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh nếu không được điều trị kịp thời. Vì vậy, trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn các dấu hiệu xơ gan để các bạn có các biện pháp xử lý kịp thời nhất tránh các diễn biến xấu tới sức khỏe của mình.
Xơ gan là diễn biến cuối cùng của bệnh gan mạn tính, là kết quả của quá trình tổn thương các tế bào gan. Vì là bệnh mạn tính nên xơ gan có tính chất lan tỏa và kéo dài. Đặc biệt đối với những bệnh nhân bị viêm gan virus B và viêm gan virus C thì nguy cơ bị xơ gan cao hơn rất nhiều.
“Xơ gan gây tổn thương các tế bào gan một thời gian dài sau đó xuất hiện các mô sẹo thay thế. Khi mô sẹo xuất hiện quá nhiều sẽ dẫn tới ngăn chặn dòng máu lưu thông qua gan làm suy giảm chức năng của gan. Nó cũng làm giảm sản xuất protein và các chất khác do gan tạo ra. Xơ gan giai đoạn cuối có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và là tác nhân gây ung thư gan cao.”
Nguyên nhân gây xơ gan là gì?
Nguyên nhân dẫn đến xơ gan có rất nhiều và dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những nguyên nhân dẫn đến xơ gan phổ biến:
- Nguyên nhân do rượu bia: Đây là nguyên nhân gây xơ gan khá phổ biến ở nước ta. Việc lạm dụng rượu bia lâu dài dẫn đến ứ đọng các thể aldehyde tại gan gây ra hủy hoại tế bào gan và theo thời gian phát triển thành xơ gan.
- Nguyên nhân do bệnh lý: Xơ gan còn là hậu quả của một số bệnh lý liên quan như viêm gan tự miễn, viêm gan do virus (viêm gan B, viêm gan C), ứ mật, hoặc ứ máu kéo dài.
- Nguyên nhân do rối loạn chuyển hóa: Rối loạn chuyển hóa trong cơ thể như rối loạn chuyển hóa đồng, nhiễm sắc tố sắt cũng có thể gây nên tình trạng xơ gan.
- Nguyên nhân do ký sinh trùng: Ký sinh trùng như sán máng hay sán lá gan cũng có thể dẫn đến xơ gan nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.
Các dấu hiệu xơ gan bạn cần lưu ý
Do bản chất bệnh là sự hủy hoại của tế bào và có nhiều nguyên nhân gây ra nên các triệu chứng, dấu hiệu xơ gan biểu hiện ra bên ngoài khá đa dạng và muộn. Thông thường, người ta chia thành 2 giai đoạn và mỗi giai đoạn đều có dấu hiệu xơ gan đáng lưu ý khác nhau.
Dấu hiệu xơ gan trong giai đoạn đầu
Các dấu hiệu xơ gan của giai đoạn này chưa rõ ràng và không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống nên người bệnh thường không để ý tới.
- Cảm giác mệt mỏi dù không vận động hay làm việc quá sức.
- Xuất hiện cảm giác đau nhức nhẹ ở hạ sườn phải.
- Chảy máu cam, chảy máu chân răng.
- Có nốt hình sao mạch ở da mặt, cổ, ngực.
Đó là những dấu hiệu xơ gan phổ biến và điển hình ở giai đoạn đầu, ở giai đoạn này các triệu chứng chưa gây ra các ảnh hưởng nên người bệnh thường ít đi khám. Đối với các trường hợp triệu chứng nghèo nàn như này khi bệnh nhân đến khám bác sĩ sẽ cho làm các xét nghiệm hóa sinh thăm dò chức năng mới có được kết luận chính xác nhất.
Dấu hiệu xơ gan trong giai đoạn sau
Đây là giai đoạn khi bệnh đã diễn biến nặng hơn và có các biểu hiện xơ gan rõ ràng hơn so với giai đoạn đầu do nhiều tế bào gan đã bị tổn thương không thể hồi phục được gây ra sự ảnh hưởng tới cuộc sống. Vì vậy, bệnh nhân thường đến bác sĩ thăm khám ở giai đoạn này.
Gan đóng vai trò chuyển hóa các chất cần thiết để tạo ra năng lượng và duy trì hoạt động sống của cơ thể nên khi bị tổn thương cơ thể sẽ bị thiếu hụt các chất và rối loạn chuyển hóa trầm trọng. Đồng thời xuất hiện sự giãn mạch tạng và các động mạch ngoại biên, giảm máu tới thận dẫn đến tăng tái hấp thu muối và nước ở ống thận. Kết hợp một số cơ chế khác, dịch trong lòng mạch bị tích nên nước bị ứ lại trong gây phù.
Vì vậy bệnh nhân có những dấu hiệu cảnh báo sự suy kiệt tế bào gan ở giai đoạn này như sau:
- Cổ trướng.
- Xuất hiện phù trắng ở 2 chân, ấn vào thấy lõm.
- Gầy, suy sụp và mất khả năng làm việc.
- Rối loạn tiêu hóa, đầy bụng.
- Vàng da (đây là biểu hiện tiêu biểu của 1 số bệnh lý về gan).
- Sốt nhẹ.
- Sạm da.
- Xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng.
Người bệnh cần nhận biết được các dấu hiệu xơ gan từ sớm để điều trị.
Làm sao để phòng tránh xơ gan hiệu quả?
Xơ gan là một căn bệnh khó chữa nên chúng ta cần phải “phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Sau khi các bạn đã tìm hiểu dấu hiệu xơ gan ở trên, dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn các lưu ý phòng tránh xơ gan đơn giản mà bạn có thể bắt đầu ngay từ bây giờ.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Vì rượu bia là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến xơ gan nên để phòng tránh chúng ta cần hạn chế rượu bia. Ăn đủ protein và vitamin đảm bảo năng lượng cần thiết cho hoạt động sống của cơ thể nhưng lưu ý không nên ăn những thực phẩm có cholesterol cao.
- Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ: Tránh bơi lội ở ao hồ, ăn các thực phẩm có nguồn gốc không sạch sẽ. Đặc biệt, uống thuốc sổ giun định kỳ để tránh nhiễm các loại giun sán gây ra xơ gan, ảnh hưởng tới sức khỏe.
“Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc có thể sổ giun và sán an toàn, dễ sử dụng cho cả người lớn lẫn trẻ em. Chú ý thời gian tẩy giun không nên để quá sớm hay quá dài và hiện nay có 1 số thuốc tẩy giun chống chỉ định cho người bị bệnh gan nên chúng ta cần lưu ý.”
- Tiêm phòng, khám sức khỏe định kỳ: Không chỉ dừng lại ở xây dựng lối sống lành mạnh trong việc ăn uống mà việc đi kiểm tra sức khỏe đúng định kỳ để dự phòng, tầm soát, dự đoán sớm cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong dự phòng xơ gan. Trong trường hợp thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường thì đi khám ngay để có thể nhận được hướng dẫn kịp thời của bác sĩ, hạn chế tối đa những hậu quả và biến chứng có thể xảy ra. Chú ý tiêm phòng viêm gan B đầy đủ và theo sát đúng hướng dẫn của các cán bộ y tế ( hiện nay chưa có vắc-xin cho viêm gan C).
- Thực hiện chế độ sinh hoạt khoa học để phòng tránh xơ gan: Trong bài viết trên đã làm rõ cho bạn một số vấn đề xoay quanh xơ gan như định nghĩa, nguyên nhân, cách phòng tránh và đặc biệt là các dấu hiệu xơ gan bạn cần phải lưu ý. Hy vọng thông tin trong bài viết có thể giúp ích cho sức khỏe của bạn, đừng quên theo dõi để có thể cập nhật những kiến thức về sức khỏe mới nhất nhé.
Câu hỏi thường gặp về xơ gan và câu trả lời
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về xơ gan và câu trả lời tổng quát:
- Xơ gan có thể chữa khỏi hoàn toàn không?Xơ gan mang bản chất là bệnh mạn tính và không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, việc điều trị kịp thời và duy trì các biện pháp phòng ngừa có thể giúp kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
- Có cách nào để phát hiện xơ gan từ sớm không?Có thể phát hiện xơ gan từ sớm thông qua các xét nghiệm hóa sinh, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT scan) và chụp cộng hưởng từ (MRI) gan. Tuy nhiên, các triệu chứng rõ ràng và biểu hiện của xơ gan thường không xuất hiện cho đến khi bệnh diễn biến nặng.
- Xơ gan có thể gây ung thư gan không?Đúng, xơ gan có khả năng tiến triển thành ung thư gan. Do đó, việc điều trị và quản lý xơ gan kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, bao gồm ung thư gan.
- Tôi có nguy cơ mắc xơ gan cao không?Nguy cơ mắc xơ gan cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm việc uống rượu bia quá mức, mắc các bệnh gan mạn tính như viêm gan B, C, và ứ đọng mỡ trong gan. Nếu bạn có yếu tố nguy cơ cao, hãy thường xuyên đi khám sức khỏe và thảo luận với bác sĩ về các biện pháp phòng ngừa xơ gan.
- Phụ nữ mang thai có nguy cơ mắc xơ gan không?Phụ nữ mang thai không có nguy cơ mắc xơ gan cao hơn so với các nhóm khác. Tuy nhiên, việc duy trì một lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ vẫn rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và em bé.
Nguồn: Tổng hợp