Bong gân cổ chân có nguy hiểm không?

Bong gân cổ chân là tình trạng phổ biến, thường xảy ra sau khi chấn thương do té ngã, va đập. Dây chằng ở cổ chân bị căng giãn hoặc rách, dẫn đến sưng đau, bầm tím và hạn chế vận động. Mức độ nguy hiểm của bong gân cổ chân phụ thuộc vào mức độ tổn thương dây chằng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bong gân cổ chân, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và biến chứng.

Tổng quan về tình trạng bong gân cổ chân

Định nghĩa

Bong gân cổ chân là một tình trạng mà các dây chằng ở khớp cổ chân bị căng giãn hoặc đứt do chấn thương, thường xảy ra sau các va chạm, té ngã trong quá trình vận động. Các dây chằng này có vai trò quan trọng trong việc ổn định và giữ khớp cổ chân ở vị trí đúng. Chúng được chia làm hai nhóm chính:

• Dây chằng bên ngoài cổ chân: Bao gồm dây chằng mác sên trước và sau, cùng dây chằng mác gót.
• Dây chằng bên trong cổ chân: Bao gồm dây chằng denta, có hai lớp là lớp nông và lớp sâu.

Nguyên nhân

Bong gân cổ chân có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau:

• Chấn thương khi đặt chân xuống một cách mạnh mẽ sau khi nhảy hoặc xoay người.
• Chấn thương do đi bộ hoặc tập thể dục trên các bề mặt không phẳng, điều kiện mặt đất không đồng đều.
• Bị giẫm vào chân trong các tình huống không mong muốn.
• Chấn thương do bàn chân bị lật vào trong (gây tổn thương dây chằng bên ngoài) hoặc lật ra ngoài (gây tổn thương dây chằng bên trong).

Các yếu tố làm tăng nguy cơ

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị bong gân cổ chân bao gồm:

• Tham gia các hoạt động thể thao đặc biệt là các môn vận động cần nhảy hoặc xoay bàn chân như quần vợt, bóng đá, bóng rổ, chạy địa hình.
• Hoạt động trên các bề mặt không phẳng, điều kiện mặt đất không đồng đều có thể làm tăng nguy cơ chấn thương cổ chân.
• Có tiền sử bị chấn thương vùng cổ chân trước đó.
• Tình trạng thể chất không tốt, bao gồm sự giảm sức mạnh và tính linh hoạt của cổ chân.
• Mang giày không phù hợp, không vừa vặn hoặc không phù hợp với hoạt động thể thao, cũng như thói quen mang giày cao gót thường xuyên.

Thông qua việc hiểu rõ về nguyên nhân và các yếu tố làm tăng nguy cơ, người dân có thể cải thiện nhận thức và hành vi để giảm thiểu nguy cơ bị bong gân cổ chân và các biến chứng liên quan.

Triệu chứng của bong gân cổ chân

Triệu chứng

• Tiếng trật chân hoặc cảm giác bị rách vào lúc chấn thương.
• Đau đớn khi bị thương và kéo dài sau đó, khi đi lại hoặc chuyển động cổ chân.
• Sưng và khó gập cổ chân.
• Bầm tím vùng da quanh chỗ bong gân.
• Đau dữ dội, tê liệt bàn chân (chấn thương nặng).

Mức độ bong gân cổ chân

• Mức độ 1 (nhẹ): Dây chằng bị căng giãn nhẹ, sưng tấy nhẹ, đau nhức nhẹ, có thể đi lại bình thường.
• Mức độ 2 (trung bình): Dây chằng bị rách một phần, sưng tấy rõ rệt, đau nhức dữ dội, di chuyển khó khăn.
• Mức độ 3 (nặng): Dây chằng bị rách hoàn toàn, sưng tấy dữ dội, bầm tím lan rộng, đau nhức dữ dội, không thể di chuyển.

Cách chẩn đoán bong gân cổ chân

Cách chẩn đoán bong gân cổ chân

Khai thác và thăm khám: Khi người bệnh đến khám, bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ khai thác chi tiết về tình trạng bệnh và các triệu chứng mà người bệnh đang gặp phải. Sau đó, họ sẽ thăm khám cổ chân và bàn chân để xác định vị trí và mức độ tổn thương.

Nghiệm pháp khám cổ chân

• Nghiệm pháp vẹo trong và vẹo ngoài: Bác sĩ sẽ kiểm tra xem có mất tính đồng trục của cổ chân không, tức là xem liệu cổ chân có còn ở trục đúng hay không sau khi chấn thương.
• Ngăn kéo trước: Đây là một thao tác kiểm tra sự dãn nở và độ mềm dẻo của dây chằng và cơ bắp trong cổ chân.

Xét nghiệm hình ảnh

• Chụp X-quang: Thường được sử dụng để loại trừ khả năng gãy xương và đánh giá vị trí của các xương trong vùng cổ chân.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Tạo ra hình ảnh chi tiết mặt cắt ngang của các cấu trúc mềm bên trong cổ chân, bao gồm các dây chằng và mô mềm khác.
• Siêu âm: Được sử dụng để đánh giá các tổn thương của dây chằng cổ chân một cách chi tiết và minh bạch.
• Chụp CT: Cung cấp hình ảnh chi tiết về xương và các khớp trong cổ chân, đặc biệt là khi cần phát hiện những tổn thương khó thấy trên các phương pháp khác.

Quá trình chẩn đoán này giúp bác sĩ xác định chính xác tình trạng tổn thương của cổ chân và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp nhằm phục hồi sức khỏe và chức năng của bệnh nhân một cách tối ưu.

Biến chứng của bong gân cổ chân

• Đau mắt cá chân mãn tính.
• Khớp cổ chân mãn tính không ổn định.
• Viêm khớp cổ chân.

Phòng ngừa bong gân cổ chân

• Khởi động kỹ trước khi tập luyện.
• Chọn giày phù hợp với hoạt động.
• Chú ý di chuyển trên địa hình bằng phẳng.
• Tăng cường sức mạnh và độ linh hoạt của cổ chân.

Kết luận

Bong gân cổ chân là tình trạng phổ biến, nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và biến chứng giúp bạn tự bảo vệ bản thân và đưa ra quyết định điều trị phù hợp. Khi bị bong gân cổ chân, cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh biến chứng nguy hiểm.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.