Giãn tĩnh mạch là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp phòng ngừa

Triệu chứng

Triệu chứng của giãn tĩnh mạch rất đa dạng, từ những dấu hiệu nhẹ nhàng đến những biểu hiện nặng nề hơn. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp:

• Tĩnh mạch nổi rõ, phình to, và xoắn lại dưới da.
• Cảm giác đau, nhức hoặc nặng nề ở chân, đặc biệt sau khi đứng lâu hoặc ngồi lâu.
• Sưng chân, đặc biệt vào cuối ngày.
• Ngứa hoặc cảm giác khó chịu xung quanh tĩnh mạch bị giãn.
• Da xung quanh vùng tĩnh mạch bị giãn có thể đổi màu, trở nên mỏng và dễ bị tổn thương.
• Trong trường hợp nặng, có thể xuất hiện loét da hoặc chảy máu từ các tĩnh mạch bị giãn
• Chuột rút: Một số người có thể gặp phải chuột rút thường xuyên ở chân.

Nguyên nhân

Nguyên nhân giãn tĩnh mạch chủ yếu gây ra bởi tình trạng tĩnh mạch bị viêm nhiễm, tĩnh mạch bị trào ngược xuống chân, máu từ chân về tim bị cản trở dẫn đến tình trạng tuần hoàn bị ứ trệ, tĩnh mạch bị giãn to rồi từ đó dẫn đến các biến chứng như huyết khối tĩnh mạch sâu hay suy tĩnh mạch.

Nguyên nhân chính gây giãn tĩnh mạch bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người bị giãn tĩnh mạch, nguy cơ bạn mắc bệnh sẽ cao hơn.
• Tuổi tác: Càng lớn tuổi, tĩnh mạch càng mất đi tính đàn hồi, dẫn đến tình trạng giãn tĩnh mạch.
• Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ bị giãn tĩnh mạch cao hơn nam giới, đặc biệt trong thời kỳ mang thai, kinh nguyệt hoặc mãn kinh do thay đổi hormone.
• Nghề nghiệp: Những người làm việc yêu cầu đứng hoặc ngồi lâu, như giáo viên, nhân viên văn phòng, hoặc công nhân, cũng dễ mắc giãn tĩnh mạch.
• Thói quen sinh hoạt: Thiếu vận động, béo phì, hoặc mặc quần áo quá chật cũng là những yếu tố góp phần gây giãn tĩnh mạch.

Đối tượng nguy cơ

Một số đối tượng có nguy cơ cao mắc giãn tĩnh mạch bao gồm:

• Yếu tố di truyền:
• • • Nếu trong gia đình có người từng mắc bệnh, bạn có nguy cơ cao hơn so với người bình thường.
    • Tỷ lệ bệnh nhân nữ cao hơn nam.

• Yếu tố tuổi tác: Người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người trẻ do sự lão hóa của hệ thống tuần hoàn.

• Yếu tố cân nặng: Người béo phì, thừa cân có nguy cơ bị suy giãn tĩnh mạch chân cao hơn người có cân nặng vừa phải do áp lực lên hệ thống mạch máu tăng cao.

• Phụ nữ mang thai:

• • • Do sự thay đổi nội tiết tố và áp lực từ thai nhi lên hệ thống mạch máu, phụ nữ mang thai có nguy cơ cao bị suy giãn tĩnh mạch chân.
    • Nguy cơ này càng cao hơn với phụ nữ mang thai đôi và sinh nở nhiều lần.

• Nghề nghiệp: Những người làm các công việc đòi hỏi phải đứng nhiều như giáo viên, bác sĩ, nhân viên bán hàng,… có nguy cơ cao bị bệnh do ít vận động, máu ứ đọng ở chân.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ suy giãn tĩnh mạch chân như:

• Ít vận động
• Mặc quần áo bó sát
• Sử dụng thuốc tránh thai hoặc liệu pháp thay thế hormone
• Chấn thương chân
• Hút thuốc lá

Chẩn đoán

Chẩn đoán giãn tĩnh mạch thường bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra các tĩnh mạch bị giãn và hỏi về các triệu chứng bạn gặp phải.
• Siêu âm Doppler: Đây là phương pháp phổ biến để kiểm tra lưu thông máu và phát hiện các tĩnh mạch bị giãn.
• Chụp tĩnh mạch: Trong một số trường hợp, chụp tĩnh mạch có thể được sử dụng để xem xét chi tiết hơn về tình trạng của tĩnh mạch.

Phòng ngừa bệnh

Suy giãn tĩnh mạch sâu là tình trạng nguy hiểm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh bằng những biện pháp đơn giản dưới đây:

Chế độ ăn uống

• Bổ sung đầy đủ dưỡng chất: Ăn uống đa dạng, đảm bảo cung cấp đủ vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa cho cơ thể.
• Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối, mỡ: Những thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến hệ tim mạch và làm tăng nguy cơ suy giãn tĩnh mạch.
• Uống đủ nước: Nước giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ lưu thông máu hiệu quả. Nên uống 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày.
• Giảm cân nếu thừa cân, béo phì: Việc giảm cân khoa học giúp giảm áp lực lên hệ thống mạch máu, đặc biệt là ở chân.

Chế độ sinh hoạt

• Tránh mặc quần áo bó sát: Ưu tiên trang phục thoải mái, rộng rãi, đặc biệt là ở vùng chân và bụng.
• Hạn chế đi giày cao gót: Đi giày cao gót trong thời gian dài có thể gây cản trở lưu thông máu ở chân.
• Thay đổi tư thế thường xuyên: Tránh ngồi hoặc đứng lâu một chỗ. Nên di chuyển, vận động nhẹ nhàng sau mỗi 30 – 60 phút.
• Nâng cao chân khi nằm: Nâng cao chân cao hơn tim 15 – 20cm khi ngủ giúp máu lưu thông tốt hơn.
• Tập thể dục thường xuyên: Lựa chọn các bài tập phù hợp như đi bộ, bơi lội, yoga, … để tăng cường sức khỏe tim mạch và hệ thống tuần hoàn.
• Hạn chế mang vác vật nặng: Việc mang vác vật nặng có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch chân.
• Tránh hút thuốc lá: Hút thuốc lá ảnh hưởng đến hệ tim mạch và làm tăng nguy cơ suy giãn tĩnh mạch.

Một số lưu ý khác

• Sử dụng vớ y tế: Vớ y tế có thể giúp hỗ trợ lưu thông máu và giảm nguy cơ suy giãn tĩnh mạch.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ: Việc thăm khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp điều trị kịp thời.

Với những biện pháp đơn giản trên, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa hiệu quả bệnh suy giãn tĩnh mạch sâu và bảo vệ sức khỏe cho đôi chân của mình.

Ngoài ra, bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.

Điều trị như thế nào?

Suy giãn tĩnh mạch là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ của đôi chân. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả bằng các phương pháp hiện đại sau:

Liệu pháp xơ hóa

• Phương pháp: Tiêm dung dịch sclerosant vào tĩnh mạch bị giãn để kết dính và loại bỏ chúng.
• Ưu điểm: Hiệu quả cao, ít xâm lấn, phục hồi nhanh.
• Nhược điểm: Không phù hợp với tĩnh mạch lớn, sâu.

Liệu pháp laser đốt tĩnh mạch

• Phương pháp: Sử dụng tia laser để loại bỏ tĩnh mạch tổn thương.
• Ưu điểm: Ít đau, phục hồi nhanh hơn so với phẫu thuật truyền thống.
• Nhược điểm: Chi phí cao hơn so với xơ hóa.

Dùng vớ y khoa

• Phương pháp: Sử dụng áp lực để hỗ trợ lưu thông máu, giảm sưng, đau chân.
• Ưu điểm: An toàn, dễ sử dụng, hiệu quả cho các trường hợp nhẹ.
• Nhược điểm: Cần mang thường xuyên, có thể gây khó chịu cho một số người.

Sử dụng thuốc

• Thuốc giãn tĩnh mạch: Daflon, Rutin C, Veinamitol giúp tăng co bóp, củng cố thành mạch.
• Thuốc chống đông máu: Warfarin, rivaroxaban giảm nguy cơ hình thành huyết khối.
• Thuốc chống viêm: Ibuprofen giảm viêm nhiễm, đau.
• Thuốc giảm đau: Paracetamol giảm đau.
• Thuốc chống dị ứng: Giảm ngứa, kích ứng da.

Bài tập giãn tĩnh mạch

• Nâng cẳng chân: Giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm sưng.
• Gập – uốn cong bàn chân: Giãn cơ, tăng lưu thông máu.
• Nâng chân đạp xa: Tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện lưu thông.
• Xoay cổ chân: Giảm co cứng, tăng linh hoạt.

Lưu ý:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn phương pháp phù hợp.
• Kết hợp điều trị y khoa với lối sống lành mạnh: Ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên, hạn chế mang vác vật nặng,…
• Thăm khám định kỳ để theo dõi tình trạng và điều chỉnh phác đồ điều trị.

Kết luận 

Giãn tĩnh mạch là một tình trạng không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, với các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp, bạn có thể kiểm soát và giảm thiểu những tác động của giãn tĩnh mạch. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe của mình và thăm khám bác sĩ khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Chăm sóc và bảo vệ tĩnh mạch của bạn không chỉ giúp bạn có một đôi chân khỏe mạnh mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.