Bệnh tic là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa

Bệnh tic gây ra các cử động không tự chủ và khó kiểm soát, có thể ảnh hưởng đến tinh thần và sức khỏe của trẻ. Trong bài viết này, Pharmacity sẽ giải thích rõ về nguyên nhân gây ra rối loạn tic, các triệu chứng và biện pháp ngăn ngừa hiệu quả.

Bệnh tic là gì?

Bệnh tic là một biểu hiện của rối loạn vận động hoặc phát âm không tự ý, thường xảy ra đột ngột và lặp đi lặp lại nhiều lần. Thường thấy ở trẻ em dưới 18 tuổi, khoảng 20% trẻ đi học có thể mắc phải rối loạn tic.

Mức độ nghiêm trọng của hội chứng tic phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Hội chứng này trở nên nghiêm trọng khi trẻ đạt đến độ tuổi 11-12, sau đó có thể giảm dần khi bước vào tuổi dậy thì. Một số trẻ có thể không còn gặp phải tic khi trưởng thành, một số trường hợp khác, tic có thể tiếp tục tồn tại suốt cuộc đời.

Bệnh tic ở trẻ nhỏ là tình trạng rối loạn hành vi hoặc âm thanh

Các loại rối loạn tic ở trẻ em

Thông qua các biểu hiện và hành động, bệnh tic ở trẻ em được phân loại thành hai loại chính: bệnh tic đơn giản và bệnh tic phức tạp.

Bệnh tic đơn giản

Rối loạn tic ở trẻ em đơn giản liên quan đến việc ảnh hưởng của một nhóm cơ hoặc âm thanh đơn giản.

• Tic âm thanh đơn giản: Bao gồm các âm thanh như thở dài, ho, lẩm bẩm, tặc lưỡi, hắng giọng, la hét và các âm thanh khác.
• Tic vận động đơn giản: Bao gồm nháy mắt, chun mũi, nhún vai, lắc đầu, giật cơ hàm và các cử động đơn giản khác.

Khi bạn nhận thấy trẻ có các biểu hiện như nháy mắt, chun mũi hoặc các biểu hiện bất thường khác, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được điều trị.

Bệnh tic phức tạp

Rối loạn tic phức tạp liên quan đến nhiều nhóm cơ ở trẻ:

• Tic âm thanh phức tạp: Bao gồm nói lại từ hoặc câu lặp đi lặp lại không phù hợp với tình huống, việc lặp lại lời của chính mình hoặc nhại giọng của người khác.
• Tic vận động phức tạp: Bao gồm các hành động như tự vỗ vào người, tự cắn, nhảy nhót, giậm chân, xoay tròn và có thể là việc bắt chước hành động của người khác.

Nguyên nhân gây ra bệnh tic

Các nguyên nhân gây ra bệnh tic là một vấn đề phức tạp và đa dạng, có thể bao gồm các yếu tố môi trường và sinh học. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh tic:

• Tiếp xúc với hóa chất, chất gây dị ứng.
• Xem phim ảnh hoặc trò chơi điện tử quá mức.
• Rối loạn tic có thể được di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
• Bất thường trong não hoặc các chất dẫn truyền thần kinh.
• Đột quỵ, chấn thương đầu hoặc nhiễm trùng.
• Sử dụng các loại thuốc gây nghiện như cocaine hoặc amphetamin.
• Bệnh bại não hoặc bệnh Huntington.

Một số nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng chất kích thích trong thai kỳ, biến chứng khi sinh, hoặc nhiễm liên cầu khuẩn nhóm A cũng có thể là nguyên nhân của bệnh tic. 

Tuy vậy, mặc dù đã có nhiều nghiên cứu, nguyên nhân gây ra bệnh tic vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng có thể liên quan đến sự thay đổi không bình thường trong một số vùng kiểm soát vận động trong não bộ.

Trẻ nhỏ sinh hoạt không lành mạnh có thể là nguyên nhân gây ra bệnh tic

Dấu hiệu nhận biết trẻ đang mắc bệnh tic

Trẻ mắc bệnh tic vận động thường có những chuyển động không bình thường, không có lý do hoặc mục đích rõ ràng, có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cơ thể, đặc biệt là trên mặt, mắt, đầu và vai.

Nếu trẻ bị bệnh tic âm thanh, họ có thể khịt mũi, hắng giọng, rít lên hoặc phát ra các từ hoặc cụm từ có vẻ cường điệu và không liên quan đến ngữ cảnh.

Một số trẻ có thể cố gắng kìm nén những cử động bất thường trong một thời gian ngắn, tuy nhiên, sau một thời gian, họ thường gặp khó khăn khi kìm nén các triệu chứng của bệnh tic.

Cách chăm sóc trẻ bị bệnh tic

Chăm sóc trẻ em bị bệnh tic đòi hỏi sự hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ, phụ huynh và những người xung quanh trẻ. Các cách chăm sóc trẻ bị bệnh tic hiệu quả bao gồm:

• Tạo môi trường sống tích cực và lối sống lành mạnh cho bé.
• Đảm bảo trẻ có đủ giấc ngủ, điều này có thể giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh tic.
• Giữ tinh thần của con luôn thoải mái và tạo cảm giác an toàn cho bé.
• Trấn an và hỗ trợ trẻ khi triệu chứng tic xuất hiện, hướng dẫn bé cách ứng xử khi đối mặt với các cử động không bình thường.
• Tránh nhắc nhở về bệnh quá nhiều, vì điều này có thể làm tăng căng thẳng và tự ti cho trẻ.
• Tham gia vào các nhóm hỗ trợ dành cho người bị rối loạn tic, nơi bạn có thể chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau.
• Thông báo với những người xung quanh tiếp xúc với trẻ như thầy cô, bạn bè… về tình trạng bệnh của trẻ, để họ có thể hiểu và hỗ trợ bé trong quá trình học tập và hoạt động hàng ngày.

Xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh là cách chăm sóc trẻ bị bệnh tic tốt nhất

Các biện pháp phòng ngừa bệnh tic ở trẻ em

Dưới đây là một số lời khuyên mà bạn nên biết để ngăn ngừa tình trạng trẻ bị bệnh tic:

• Đảm bảo rằng trẻ có đủ giấc ngủ vào ban đêm: Trẻ cần ngủ ít nhất 10 giờ mỗi ngày để giữ sức khỏe tốt.
• Lưu ý dị ứng: Rối loạn tic có thể là do dị ứng thực phẩm, nếu nghi ngờ trẻ bị dị ứng, hãy tạm ngưng cho trẻ ăn các loại thực phẩm có thể gây ra dị ứng cho trẻ.
• Tạo môi trường sống lành mạnh: Giữ không khí trong gia đình hòa hợp và không căng thẳng, vì căng thẳng là một trong những nguyên nhân chính gây ra tic ở trẻ.
• Bổ sung magie vào chế độ ăn uống của trẻ: Việc thiếu magie có thể gây ra các triệu chứng tic, đặc biệt là ở trẻ bị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).
• Duy trì lối sống tích cực: Tạo một môi trường sống tốt cho trẻ để có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm triệu chứng của rối loạn tic ở trẻ.

Nếu các biểu hiện của bệnh tic không quá nặng, cha mẹ không nên lo lắng quá mức và tạo áp lực không cần thiết lên tinh thần của con. Thay vào đó, hãy tạo môi trường thoải mái và động viên tốt nhất có thể để đảm bảo rằng trẻ em có thể phát triển một cách tự tin.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.